Book review, movie criticism

Friday, April 23, 2010

Καλλιόπη Καλογεράκη-Λότση, Το ελάχιστο της πατρίδος

Καλλιόπη Καλογεράκη-Λότση, Το ελάχιστο της πατρίδος

Κρητικά Επίκαιρα, Νοέμβρης 1993

Το "Ελάχιστο της πατρίδος" (Αλεξάνδρεια 1992) της
χανιώτισσας Καλλιόπης Καλογεράκη-Λότση,το πρώτο της
βιβλίο, αναπτύσσει μια διαλεκτική κίνηση από το "μέγιστο" της
πατρίδος ή των ηρωικών ουτοπιών, στο "ελάχιστο" της
καθημερινότητας, των καθημερινών κινήσεων, των καθημερινών
πραγμάτων (βλέπε και Γιώργου Καραμπελιά, "από το μέγιστο στο
ελάχιστο, δοκιμές για την πεζογραφία της μεταπολίτευσης,
εκδόσεις Λευκωσία 1993) για να αναχθεί πάλι στο "μέγιστο"
μιας μεταφυσικής θεώρησης της καταγωγής, της ουσίας, της
έννοιας, της σήμανσης, της πολυσθενικότητάς τους.
"Το ότι επήραν μαζί τους την εφημερίδα εξηγείται ίσως από
μια πιθανή επιθυμία να εμπλουτίσουν λίγο ακόμη τα πράγματα με
την πολυτέλεια μιας περιττής πράξης".(σελ.39).
"Ιδίως τη στιγμή που το τραπέζι μετατράπηκε στο μύθο
του, έγινε μια παρομοίωση και ταυτόχρονα έγινε και η έννοιά
του".(σελ.33).
"Απόμεινε ξαφνικά δίχως του και μόνη της με τις
αποσπασμένες σημασίες των πραγμάτων".(σελ.73).
"...κρατώντας στα χέρια της εκείνα που νόμιζε ότι θα
μπορούσαν και πάλι να αποδώσουν ένα πάτωμα στη ζωή της, δηλαδή
μια σκούπα κι ένα πανί..."(σελ.71).
"...τώρα που ο πατέρας επέστρεφε στη σκόνη και που
εκατομμύρια συμπτώσεις θα ξαναχρειάζονταν, κατά τις
πληροφορίες, για να τον ιδεί και πάλι να κάθεται στην
πολυθρόνα του"(σελ.68).
Αν ο ιμπρεσσιονισμός είναι το εικονικό αντίστοιχο του
ρεαλισμού, τη γραφή της Καλλιόπης Καλογεράκη-Λότση θα την
παρομοιάζαμε με τον κυβισμό: μια ανατομική παρουσίαση του
εσωτερικού των πράξεων και των ενεργειών, μια προσπάθεια
κατάδυσης στο "καθαυτό" των πραγμάτων, που μια καινούρια όραση
τα αποσπά από τις καθημερινές τους αλυσώσεις και τα
συσχετίζει σε καινούριες σειρές. Είναι, απ' αυτή την άποψη,
χαρακτηριστικό και εκπληκτικό ταυτόχρονα ,ένα εκτενές
απόσπασμα στις σελίδες 66-7:
Αφού η συγγραφέας περιγράψει με τον ποιητικό της τρόπο το
βάδισμα των Ελληνίδων ανά τους αιώνες, για να καταλήξει στο
βάδισμα της ηρωίδας της, συμπεραίνει πως "μόνο έτσι πρέπει να
βαδίζει κανείς πάνω σε ένα πεζοδρόμιο. Η πράξη του βηματισμού
του να είναι η πιο πρόσφατη ενέργεια ενός τεράστιου
παρελθόντος. Αυτός είναι πραγματικά βηματισμός πατρίδας".
Αναγωγή του ελάχιστου στο μέγιστο, να τι συνιστά το μήνυμα
της Καλογεράκη. Όμως αν αυτό συνιστά μια αληθινή διαλεκτική ή
απλά διαλεκτική ταχυδακτυλουργία, μάλλον για τον Γιώργο
Καραμπελιά είναι αμφιλεγόμενο.

No comments: