Book review, movie criticism

Sunday, February 1, 2015

19. Αυτοβιογραφικά



19. Αυτοβιογραφικά

  Τελικά έχω εγκαταλείψει το ημερολόγιό μου. Είχα τόσα να γράψω, αλλά μου έμπαινε πάντα το ερώτημα: και λοιπόν; Τι νόημα έχει; Μήπως τελικά δεν είναι παρά μια ματαιοδοξία, μήπως το γράφω με την ελπίδα ότι θα καταφέρω να κάνω ένα μικρό ονοματάκι στο χώρο των γραμμάτων, ώστε να ενδιαφέρει κάποιους να μάθουν κάτι για τη ζωή μου;
  Ε, λοιπόν, είναι ματαιοδοξία. Όμως νιώθω κάποιες στιγμές να θέλω να γράψω κάποια πράγματα, πέρα από τη ματαιοδοξία, για τον εαυτό μου. Εις εμαυτόν, ελλείψει πνευματικού ή ψυχαναλυτή. Με όλες τις απωθήσεις βέβαια, εν όψει ενός δυνητικού αναγνώστη.
  Έγινα σχολικός σύμβουλος, επί τέλους. Από τις 12 του Μάρτη. Αμέσως αυξήθηκε ο ελεύθερός μου χρόνος, αλλά φυσικά γιατί βρισκόμαστε στο τέλος της χρονιάς. Ελπίζω να μην έχω τις δυσάρεστες εμπειρίες που είχα στο Βαρβάκειο.
  Αλήθεια, γιατί να είμαι τόσο ευαίσθητος στην απόρριψη; Μάλλον είμαι ένα κακομαθημένο μοναχοπαίδι. Καμαρώνω για την αποδοχή μου από τους δασκάλους στο Μαράσλειο διδασκαλείο, όπου κάνω το εαρινό εξάμηνο του Γραμματά. Μου την εξέφρασαν και άμεσα, αλλά και σε άλλους. Και πιο πολύ για το σχόλιο φίλης της Αλεξάνδρας, για το πρώτο μου μάθημα: -Μας έκανε ένα καταπληκτικό μάθημα ένα παιδί… Δηλαδή τι παιδί, πόσο χρονών… - Κάπου πεντέξι χρόνια πιο μεγάλος από μας… -Δηλαδή σαραντάρης.
  Η Αλεξάνδρα νόμισε ότι ήταν άλλος. Στην κουβέντα φάνηκε ότι ήμουν εγώ, πενηντάρης από την Ιεράπετρα. Τώρα που αδυνάτισα, και πηγαίνω κάθε μέρα στο κολυμβητήριο, μπορεί πράγματι να φαίνομαι και σαραντάρης. Δεν ξέρω τι με κολάκεψε περισσότερο, το «καταπληκτικό μάθημα» ή το «παιδί».
  Το κολυμβητήριο κλείνει αύριο για τους Ολυμπιακούς, αυτή τη βδομάδα κολυμπώ ένα δύωρο κάθε μέρα, αποχαιρετιστήριο.
  Και μια άλλη αποδοχή, από τους μαθητές μου που με πότισαν φαρμάκι. Στο άλμπουμ των τελειοφοίτων: «Στον πιο συγκαταβατικό, πιο γλυκό και πιο καλόκαρδο καθηγητή». Αυτός είμαι εγώ. Το έγραψε μια μαθήτριά μου, η «αρχηγός» κατά κάποιο τρόπο εκείνων που με υποστήριζαν. Να σημειώσω ακόμη το θαυμασμό μιας άλλης μαθήτριάς μου «για τις σπουδαίες μου γνώσεις και για τον τρόπο που τους αντιμετώπισα», ένα πολύ άτακτο τμήμα. Ήταν να πάρω άλλο τμήμα, αλλά τελικά μου έδωσαν αυτό, πραξικοπηματικά, γιατί αυτός, αυτή μάλλον, που της το είχαν δώσει αρχικά είχε φροντίσει εν τω μεταξύ να πάρει τις απαραίτητες πληροφορίες από το γυμνάσιο.
  Τι να πω, για την αγανάκτησή μου όταν έμαθα, ως σχολικός σύμβουλος πια, ότι το «αποφασίζομεν και διατάσσομεν» ποιο μάθημα θα πάρει ο καθένας είναι παράνομο, όμως η διευθύντρια εκεί, εσύ θα πάρεις όλα τα τμήματα στην ιστορία και όχι τα δύο τμήματα νέα ελληνικά που θέλεις, αυτά τα τμήματα θα τα πάρεις εσύ Μαρία που δεν τα θέλεις, κι ας προτιμάς τις ιστορίες. Το σκεπτικό ήταν να κάνω σε πολλά τμήματα μάθημα ώστε να μην πάρουν χαμπάρι οι γονείς όταν θα πήγαινα σε κανένα άλλο συνέδριο. Για τα συνέδρια που καμάρωνα, έπρεπε να πηγαίνω σαν τον κλέφτη!
  Να συνεχίσω όμως με τους επαίνους. Είμαι μια «ισχυρή προσωπικότητα» και «ευαίσθητος αναγνώστης λογοτεχνικών κειμένων», λέγει η εισηγητική για μια θέση επίκουρου στη φιλοσοφική της Κρήτης, όπου έκανα αίτηση ως αλεξιπτωτιστής, τη υποδείξει Γραμματά και Χαραλαμπάκη. Επίσης, στην ίδια έκθεση, «κάνω για επίκουρος καθηγητή, όχι όμως για τμήμα φιλολογίας», κατά ένα μέλος της τριμελούς, ενώ ένα άλλο διαφώνησε, λέγοντας ότι κάνω για τμήμα φιλολογίας. Επίσης στο Τμήμα Φιλολογίας της Πάτρας, όπου πάλι έκανα αίτηση αλεξιπτωτιστής, κάποιος δήλωσε στην συνέλευση του εκλεκτορικού ότι κάνω για τη θέση του επίκουρου, απλώς οι άλλες δύο υποψήφιοι, οι οποίες κονταροκτυπήθηκαν, ήταν καλύτερες.
  Αυτή η χρονιά, παρόλο που κύλησε καλύτερα με την Άννα την Καραβέλη ως διευθύντρια, δεν κατάφερε να με επαναφέρει στην προ Βαρβακείου ψυχολογική μου κατάσταση. Νόμισα ότι είχα παραλύσει. Ότι ήταν ως εδώ. Ότι στέρεψα. Έστειλα την εργασία μου για το συνέδριο στα Εμιράτα με την εκπνοή της προθεσμίας, 30 Μαίου. Ευτυχώς που τα γεγονότα, οι εμπειρίες, οι καταστάσεις, οι υπαρξιακοί μου προβληματισμοί που ήταν έντονοι αυτή τη χρονιά, το γεγονός ότι έγινα σχολικός σύμβουλος, με έκαναν να επαναπροσδιορίσω τη ζωή μου. Στο εξής θα κάνω μόνο ότι μου αρέσει. Και μου αρέσει να διαβάζω. Η ματαιοδοξία να βλέπω το όνομά μου κάτω από δημοσιευμένα κείμενα, βιβλιοκριτικές, με έκανε να διαβάζω μόνο έλληνες. Αφού διάβασα το υπέροχο «Μοναστήρι της Πάρμας» του Σταντάλ συνειδητοποίησα ότι αγνοούσα την παγκόσμια λογοτεχνία. Έτσι βάλθηκα να τη διαβάζω πιο συστηματικά. Αφού ξεμπερδέψαμε με διάφορες υποχρεώσεις, ξεκίνησα με Τόμας Μαν. Τέλειωσα το αρχινισμένο το Πάσχα στο χωριό «Μαγικό βουνό», συνέχισα με «Θάνατο στη Βενετία» και «Τόνιο Κρέγκερ», και τέλειωσα με «Δόκτορ Φάουστους». Μετά διάβασα το αφιέρωμα του «Διαβάζω», μια μελέτη για το «Θάνατο στη Βενετία» κάποιου Κόχουτ νομίζω, και μια άλλη του Λούκατς. Ξέρω τώρα τον Τόμας Μαν, στο βαθμό που μου χρειάζεται να τον ξέρω. Αν τον ήξερα πιο πριν, θα είχα προσθέσει αρκετά πράγματα στο διδακτορικό μου.
  Και δεν ήταν μόνο αυτό. Απέφευγα να διαβάζω βιβλία που δεν ήταν της ειδικότητάς μου, δηλαδή για τη λογοτεχνία και το θέατρο. Τώρα έχω ξεπεράσει το σύμπλεγμα του υποψήφιου πανεπιστημιακού. Ίσως ήταν λάθος μου που αφέθηκα να παραμυθιαστώ, από τον Χρίστο κατ’ αρχήν που μου έλεγε ότι η θέση σου είναι στο Πανεπιστήμιο, από τον Γραμματά στη συνέχεια, που μου υποσχέθηκε ότι η επόμενη θέση που θα δοθεί στο Τμήμα Ανθρωπιστικών Σπουδών είναι για μένα. Σχολικός Σύμβουλος είμαι καλά, θα έχω αρκετό ελεύθερο χρόνο, απ’ ότι φαίνεται, αν δεν μπει η αξιολόγηση. Έτσι τώρα άρχισα να διαβάζω και άλλα βιβλία. Σε δυο μέρες μόνο διάβασα τρία μικρά βιβλιαράκια, για τον βουδισμό, το σινεμά και την κατάθλιψη, που τα βρήκα σε προσφορά, ένα για την εκπαίδευση, που δεν ήταν ακριβώς για την εκπαίδευση, και ξεκίνησα τη βιογραφία του Φρόυντ, και τη διέκοψα για να διαβάσω αυτά.
  Και μια και μιλάμε για τον Φρόυντ, διάβασα για το πώς πρόλεγαν την λαμπρή του εξέλιξη όταν ήταν μικρός. Αναρωτιέμαι άραγε πόσων άλλων την λαμπρή εξέλιξη δεν είχαν προβλέψει, χωρίς αυτή η εξέλιξη να είναι και τόσο λαμπρή. Και θυμήθηκα την ιστορία που έχω γράψει πιο πριν, για τότε που με βάφτισαν, που μου την είπε ο Χρίστος και τη γράφω στις 25-4-2002. Και λέω «Γαμώ το, για μένα δεν πρόβλεψαν τίποτε άλλο;» Και θυμήθηκα τότε, κάτι που ήταν καταχωνιασμένο βαθιά μέσα στη μνήμη μου και το είχα ξεχάσει, αυτό που είπε μια τσιγγάνα στη μητέρα μου όταν ήμουν πολύ μικρός: «Το παιδί σου ή μεγάλος άνθρωπος θα γενεί, ή μεγάλος απατεώνας». Κάθε φορά που το έλεγε η μητέρα μου και τύχαινε να είμαι μπροστά τη διαβεβαίωνα ότι θα γινόμουν οπωσδήποτε μεγάλος απατεώνας. Τώρα στα πενηντατρία μου μάλλον είναι αργά για να γίνω μεγάλος απατεώνας, οπωσδήποτε όχι της κλάσης του Κοσκωτά, αν και ποτέ δεν ξέρεις. Έτσι δεν έχω άλλη επιλογή από το να γίνω μεγάλος άνθρωπος.
  Ή έστω όχι και τόσο μεγάλος. Μπορώ να ελπίζω ότι πενήντα χρόνια αφού θα έχω πεθάνει θα δώσουν το όνομά μου σε ένα δρόμο του χωριού μου. Πού ξέρεις, μπορεί να μου κάνουν και προτομή, όταν ξαναδιαβάσουν το βιβλίο μου για το χωριό. Τι δηλαδή, ο Νίκος Στρατάκης ήταν καλύτερος, και του έχουν άγαλμα στην Ιεράπετρα; Εμένα πάντως ένα άγαλμα στο χωριό μου με φτάνει, μόνο και μόνο για να καμαρώνουνε τα εγγόνια μου, όταν θα έρχονται για διακοπές. [Σκέφτομαι τώρα, αντί για άγαλμα θα ήταν προτιμότεροι τρεις στύλοι, για να πηγαίνω με το φως της ΔΕΗ το βράδυ σπίτι μου και όχι με φακό].
  Σήμερα έκανα το τελευταίο μου μπάνιο στο κολυμβητήριο. Νομίζω ότι έχω ωτίτιδα τώρα στο άλλο αυτί, αλλά παρ’ όλ’ αυτά πήγα. Δύωρο. Έχω κολλήσει τρεις μήνες τώρα στα 78 κιλά και δεν λέω να ξεκολλήσω. Το μπάνιο και η γυμναστική δεν φτάνει, χρειάζεται πιο αυστηρή δίαιτα, γι αυτά τα τελευταία κιλά, χωρίς παλινδρομήσεις.
  Horror vacui temporis, έτσι θα χαρακτήριζα μάλλον το νευρωσικό μου σύμπτωμα. Η Βάσω με κοροϊδεύει, «χαλάρωσε» μου λέει, «γι’ αυτό έχεις πίεση». Κάθε στιγμή πρέπει να κάνω κάτι, αν και έχω την αίσθηση ότι συχνά τεμπελιάζω. Χθες ασχολιόμουνα με το ασύρματο δίκτυο του κομπιούτερ. Από καιρό ήθελα να γράψω μερικές γραμμές στο rien, όμως ο γιος μου έχει κάνει κατάληψη στο κομπιούτερ του γραφείου, και το ασύρματο δίκτυο είχε προβλήματα. Με το ενσύρματο φωνάζει η Βάσω, με το καλώδιο να μπερδεύεται μέσα στα πόδια μας σε όλο το μήκος του σπιτιού. Δεν θέλω να ασχολούμαι πολύ με το κομπιούτερ, παρόλο που θεωρούμαι κομπιουτεράς, γιατί σκέφτομαι τον χαμένο χρόνο, όμως ευτυχώς αποζημιώθηκα, απ’ ότι φαίνεται. Χθες παίρνοντας τον Μανώλη από το ιδιαίτερο δεν μπόρεσα να ξανασυνδέσω το δίκτυο, και έτσι το κείμενο αυτό το άφησα στη μέση. Σήμερα που άνοιξα τα κομπιούτερ βλέπω ότι δουλεύει μια χαρά, και αυτές τις γραμμές τις γράφω από το κομπιούτερ της κρεβατοκάμαρας, έχοντας συνδεθεί με το μέσα κομπιούτερ όπου έχω τα αρχεία μου. Τελικά άξιζε τον κόπο το χθεσινό χασομέρι.
  Είμαι tech freak, έτσι με λέει ο Αλέκος ο Ιερεμίας. Έχουμε τρία κομπιούτερ, τρία βίντεο, δυο τηλεοράσεις, δυο cd player, δύο dvd player, μια δορυφορική, δυο printer, δυο κάρτες τηλεόρασης, ένα cd writer, ένα dvd writer, δυο home cinema, και δεν ξέρω τι άλλο. Κυκλοφορούν στο σπίτι καμιά εικοσαριά τηλεκοντρόλ.
 Αλλά κάτι έλεγα για το horror vacui temporis. Την πιο μεγάλη αξιοποίηση της μονάδας του χρόνου την έκανα βλέποντας το σήριαλ sex and the city. Έκανα ταυτόχρονα stepper ή ποδήλατο, για γυμναστική, ενώ είχα γυρίσει το audio στα Γερμανικά, για εξάσκηση. Το έχω κάνει και σε άλλα dvd. Ένας επί πλέον λόγος που δεν θέλω να βλέπω τα χολυγουντιανά προϊόντα του Αμερικάνικου πολιτιστικού ιμπεριαλισμού είναι για να κάνω εξάσκηση και στις άλλες μου γλώσσες, κινέζικα, ισπανικά, ιταλικά, γερμανικά, ρώσικα, γαλλικά. Πορτογαλικά πετυχαίνω σπάνια.
  Αλλά νομίζω αρκετά για σήμερα. Μεθαύριο φεύγουμε για την Κρήτη, μόνο δυο βδομάδες διακοπές φέτος, για τα φροντιστήρια του Μανώλη. Ελπίζω να πιάσει τόπο η θυσία.

30-7-2003

No comments: