Book review, movie criticism

Friday, October 21, 2016

Pedro Almodovar, Julieta



Pedro Almodovar, Julieta (2016)

  Για τον Αλμοδόβαρ έχουμε ξαναγράψει. Σειρά έχει σήμερα η «Χουλιέτα».
  Σαν υπότιτλο θα μπορούσε να έχει Todo sobre mi hija· γιατί ένα από τα κεντρικά θέματα της ταινίας είναι η αγάπη της Χουλιέτα για την κόρη της, μια κόρη που έχει απομακρυνθεί από κοντά της εδώ και 12 χρόνια. Για την ακρίβεια έχει εξαφανισθεί, η μητέρα της έχει χάσει τα ίχνη της. Φρόντισε όμως να την πληροφορήσουν ότι δεν θέλει να έχει πια καμιά σχέση μαζί της.
  Τόσο σκληρά είναι τα παιδιά πολλές φορές. Οι γονείς, ποτέ. Ή σχεδόν.
  Η ταινία ξεκινάει in media res. Το in media res είναι συμβατικό, βρίσκεται κάπου στην αρχή της ιστορίας. Η Χουλιέτα γράφει την ιστορία της, ίσως σε γράμμα, έχοντας σαν αποδέκτη την κόρη της.
  Η ταινία βασίζεται, όπως διαβάζω στη βικιπαίδεια, σε τρία διηγήματα της Alice Munro. Δεν θα το υποψιαζόταν κανείς, τόσο θαυμάσια τις έπλεξε ο Αλμοδόβαρ σε μια και μόνη ιστορία.
  Θα τολμούσα να τις ξεχωρίσω. Στην πρώτη, η Χουλιέτα νοιώθει ενοχές. Ένας μοναξιασμένος τύπος που κάθεται απέναντί της στο κουπέ του τραίνου της πιάνει κουβέντα. Αυτή τρομάζει. Φεύγει άκομψα από κοντά του. Αυτός σε λίγο αυτοκτονεί πέφτοντας από το τραίνο.
  Και θυμήθηκα, πριν χρόνια, που με ένα φίλο καθόμασταν σε ένα καφέ. Ήταν από την ομάδα της κοινωνικής ανθρωπολογίας. Ενδιαφέροντα αυτά που λέγαμε, ένας τύπος δίπλα θέλησε να μας πιάσει κουβέντα. Φαινόταν κι αυτός μοναξιασμένος. Ο φίλος μου τον αποθάρρυνε, λέγοντας ότι τώρα φεύγουμε. Και με πήρε και φύγαμε. Αυτός μας ευχήθηκε ενώ εμείς φεύγαμε να μη νιώσουμε ποτέ τόση μοναξιά ώστε να αισθανθούμε την ανάγκη να μιλήσουμε σε κάποιον άγνωστο. Δεν μου έφυγε ποτέ από το μυαλό αυτή η σκηνή.
  Το δεύτερο επεισόδιο είναι η σχέση της Χουλιέτα, καθηγήτριας κλασικής φιλολογίας, με έναν ψαρά. Σε κάποια σκηνή μιλάει στους μαθητές της για τον Οδυσσέα, και για τις τρεις ελληνικές λέξεις που στα ισπανικά μεταφράζονται σε mare: θάλασσα, αλς και πόντος. Ο πόντος, τους λέει, είναι η mare που διέσχισε ο Οδυσσέας, η mare της περιπέτειας.
  θῖν' ἔφ' ἁλὸς πολιῆς, ὁρόων ἐπ' ἀπείρονα πόντον· Ιλιάς 1η ραψωδία, στίχος 350. Σε ένα στίχο οι δυο mare. Και η μετάφραση: (ο Αχιλλέας… κάθισε…) στην αμμουδιά της ασπριδερής θάλασσας, κοιτάζοντας στο πέλαγος τ’ απέραντο.
ἐκλύσθη δὲ θάλασςα ποτὶ κλισίας τε νέας τε. Ιλιάς 14η ραψωδία, στίχος 392. Η θάλασσα ξεχείλισε τότε προς τις σκηνές και τα πλοία (τ’ αργίτικα).
  Εγώ δεν είμαι κλασσικός φιλόλογος όπως η Χουλιέτα, αλλά αυτή τη στιγμή ξαναδιαβάζω τον Όμηρο.
  Με τον ψαρά θα κάνει μια κόρη. Θα ζήσουν εννιά χρόνια μαζί. Όμως θα τους χωρίσει ο θάνατός του· για τον οποίο θα νοιώθει ενοχές, όπως και για το επεισόδιο με εκείνο τον άνθρωπο στο τραίνο.
  Και περνάμε, υποθέτω πάντα, στην τρίτη ιστορία. Αφού έζησε μαζί με τη μητέρα της άλλα εννιά χρόνια, στη Μαδρίτη αυτή τη φορά, η κόρη θα εξαφανιστεί, για 12 χρόνια. Δεν θέλει να έχει παρτίδες μαζί της.
  Η Χουλιέτα ετοιμάζεται να φύγει με τον άνθρωπο με τον οποίο έχει φτιάξει δεσμό για την Πορτογαλία. Το σχεδιάζουν εδώ και ένα χρόνο. Όμως, όταν μια φίλη από το παρελθόν που συναντά τυχαία στο δρόμο της λέει ότι είδε την κόρη της, δεν θέλει να φύγει. Σκέφτεται ότι αν είναι να την ξανασυναντήσει ποτέ, η συνάντηση αυτή θα είναι στην Μαδρίτη. Μπροστά στην προοπτική να ξαναδεί την κόρη της θα θυσιάσει τον δεσμό της.   
  Θα τη συναντήσει;
  Η αφηγηματική αναμονή είναι πως ναι.
  Μελαγχολική ταινία, με happy end όμως.
  Η ταινία παίζεται στους κινηματογράφους από τις 20-10-2016. Αξίζει να τη δείτε.

No comments: