Book review, movie criticism

Sunday, February 18, 2018

Steven Spielberg, The post (Απαγορευμένα μυστικά, 2017)

Steven Spielberg, The post (Απαγορευμένα μυστικά, 2017)


  Παίζεται ακόμη στους κινηματογράφους.
  Τις ταινίες που βλέπω τις ξεχωρίζω σε δυο είδη: σε αυτές που θα με απογειώσουν (βλέπε «Το σχήμα του νερού», «Η ψυχή και το σώμα»,) και σε αυτές που θα τις δω ευχάριστα. Οι πρώτες χοντρικά κατατάσσονται στην κατηγορία arthouse (σινεφίλ) και οι δεύτερες στην κατηγορία mainstream.
  Την ίδια κατηγοριοποίηση κάνω και για τους σκηνοθέτες. Τον Steven Spielberg τον έχω κατατάξει στην κατηγορία mainstream. Έψαξα τώρα τη φιλμογραφία του. Σίγουρα πρέπει να είδα κάποια ταινία Indiana Jones, πρέπει να είδα με το γιο μου, μικρός τότε, το «Jurassic park», δεν νομίζω όμως να είδα τον «Πόλεμο των κόσμων». Οι υπόλοιπες μου ήταν άγνωστες, χωρίς να αποκλείω να είδα κάποια απ’ αυτές και να μην τη θυμάμαι.
  Όχι όλες. Το «Σώζοντας τον στρατιώτη Ράιαν» έχω την αίσθηση ότι μου άρεσε, όμως θυμάμαι ότι μου άρεσε πάρα πολύ η «Λίστα του Σίντλερ» και προπαντός η κωμωδία του «1941».
  Και τώρα το «The post».
  Με συνάρπασε. Ο γρήγορος ρυθμός του με καθήλωσε. Βέβαια το κατατάσσω στην κατηγορία mainstream, αλλά τέτοιες είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι ταινίες που κυκλοφορούν.
  Να το πω κι αυτό, μια ταινία mainstream δεν με έχει απογοητεύσει ποτέ. Ξέρω τι θα δω, το βλέπω ευχάριστα, σε ώρες που είμαι πια κουρασμένος από το να διαβάζω και να γράφω, δηλαδή κοντά στα μεσάνυχτα και λίγο πριν τη σιέστα μου. Αλλά και τις ταινίες arthouse τέτοια ώρα τις βλέπω, ίσως λίγο πιο νωρίς. Και, να το πω κι αυτό επίσης, κάποιες που κατατάσσονται σ’ αυτή την κατηγορία δεν μου άρεσαν, δεν ήταν του γούστου μου. Τώρα ανυπομονώ πότε να τελειώσω αυτό το κείμενο, να γράψω και για το «Μαζί ή τίποτα» του Φατίχ Ακίν που θα προβληθεί την Πέμπτη, για να δω το «Youth» του Feng Xiaogang, που πριν λίγες βδομάδες είδαμε την ταινία του «Δεν είμαι η μαντάμ Μποβαρί» και του οποίου έχω δει όλες του τις ταινίες.
  Εξαιρετική όπως πάντα η Μέριλ Στριπ, δεν νομίζω να υπάρχει κανείς που να μην του αρέσει. Τον Τομ Χανκς δεν τον αναγνώρισα, γέρασε κι αυτός όπως κι εγώ, τώρα που πήγα να παραθέσω τον σύνδεσμο του IMDb είδα ότι έπαιζε επίσης.
  Θα ήθελα να συγκρίνω την ταινία με τον «Άνδρα που έριξε τον Λευκό Οίκο».
  Η ταινία αυτή πραγματεύεται το σκάνδαλο Watergate, πολύ γνωστό σκάνδαλο. Τα «Απαγορευμένα μυστικά» πραγματεύονται ένα άλλο σκάνδαλο, που εμένα δεν μου ήταν γνωστό: μια έκθεση που συνετάχθη κατά παραγγελία του υπουργού άμυνας Ρόμπερτ Μακναμάρα και που κρατήθηκε μυστική κατέληγε στο συμπέρασμα ότι ο πόλεμος του Βιετνάμ δεν επρόκειτο να κερδηθεί. Αλλά και άλλες παρόμοιες εκθέσεις στο παρελθόν, χαρακτηρισμένες σαν άκρως απόρρητες, έλεγαν το ίδιο πράγμα. Όμως οι πρόεδροι, Αϊζενχάουερ, Τρούμαν, Κένεντι, Τζόνσον, άλλα έλεγαν στον κόσμο. Τελικά έπαιξαν με τις πιθανότητες να κερδίσουν για να μη φανεί η Αμερική, αποχωρώντας, ό,τι ηττήθηκε. Έχασαν, και το αποτέλεσμα ήταν ότι πολλοί αμερικανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν τζάμπα και βερεσέ.
  Ένας πολεμικός ανταποκριτής κλέβει τα σχετικά έγγραφα και τα δίνει στους Times που τα δημοσιεύουν. Με δικαστική απόφαση αναστέλλεται η κυκλοφορία της εφημερίδας μέχρι να εκδικαστεί η δίωξή της για δημοσίευση απόρρητων κρατικών μυστικών. Ο ίδιος πολεμικός ανταποκριτής τα δίνει και στην Washington post. Και η Μέριλ Στριπ, ιδιοκτήτρια της εφημερίδας, βρίσκεται στο δίλλημα να τα δημοσιεύσει ή όχι. Ξέρει ότι θα περάσει από δίκη. Αν αθωωθεί, θα εκτινάξει την δημοτικότητα της εφημερίδας. Αν καταδικαστεί, η εφημερίδα μάλλον θα κλείσει.
  Επιλέγει να τα δημοσιεύσει. Στη δίκη που γίνεται, και που δικάζονται μαζί Times και Washington post, οι δικαστές τους αθωώνουν με ψήφους 6 προς 3.
  Η πρώτη αντίδρασή μου ήταν να θαυμάσω τη γενναία απόφαση της Μέριλ Στριπ, παρόλο που οι περισσότεροι των συνεργατών της ήταν κατά της δημοσίευσης. Όμως μετά σκέφτηκα και άλλα πράγματα.
  Το σκάνδαλο αυτό όπως και το Watergate που έγινε ένα χρόνο αργότερα είναι σκάνδαλα που αποκαλύφθηκαν. Όμως πόσα άλλα σκάνδαλα δεν θα φτάσουν ποτέ στο φως της δημοσιότητας; Αν η Μέριλ Στριπ έπαιρνε άλλη απόφαση, το σκάνδαλο αυτό ίσως να είχε θαφτεί. Την απόφαση των δικαστών ίσως επηρέασε το γεγονός ότι ένα σωρό άλλες εφημερίδες αναδημοσίευσαν τα κείμενα της εφημερίδας της.
  Εκεί θέλω να καταλήξω: ο λαός είναι καταδικασμένος να μένει στην άγνοια. Φωτίζεται μόνο κατά διαστήματα, από γεγονότα που είναι τυχαία, από ένα παιχνίδι αντικρουόμενων συμφερόντων στην χειρότερη περίπτωση, και στην καλύτερη (βλέπε Μαρκ Φελτ) από μια αίσθηση δικαίου και τιμιότητας.  
  Ακόμη και η δημοσιότητα που παίρνουν τα σκάνδαλα αυτά διαφέρει.
  Αγνοούσα αυτό το σκάνδαλο το οποίο θεωρώ σημαντικότατο αφού στοίχισε τη ζωή χιλιάδων αμερικανών στρατιωτών, «για ένα πουκάμισο αδειανό». Ήξερα όμως για το Watergate, κατά το οποίο το κόμμα που βρισκόταν στην κυβέρνηση, το ρεπουμπλικανικό, είχε βάλει κοριούς στα γραφεία του δημοκρατικού κόμματος.
    Mutatis mutandis, τηρουμένων των αναλογιών στα ελληνικά, θα λέγαμε ότι κάτι τρέχει στα γύφτικα (μου αρέσει το ανακάτεμα των υφολογικών επιπέδων). 
  Και, το σκέφτομαι τώρα, μήπως και το δημοκρατικό κόμμα όταν ήταν στην εξουσία είχε βάλει κοριούς στα γραφεία των ρεπουμπλικάνων;
  Όμως κάτι τέτοιο δεν έχει ελεγχθεί, αλλά και αν έχει ελεγχθεί δεν έχει αποδειχθεί, και αν έχει αποδειχθεί θα έχει κουκουλωθεί, αλλιώς θα το ξέραμε.   

   

No comments: