Η λαϊκότητα της Κρητικής Λογοτεχνίας

Μπάμπη Δερμιτζάκη, Η λαϊκότητα της Κρητικής Λογοτεχνίας, Αθήνα 1990, Δωρικός.

Ολόκληρο το βιβλίο μου βρίσκεται στην ιστοσελίδα μου, στην κατηγορία "βιβλία" υπαριθ. 5. Επίσης το έχει αναρτήσει και ο φίλος μου ο Πάτροκλος Χατζηαλεξάνδρου στην ιστοσελίδα του που έχει τον τίτλο "Περιγραφής".

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ένα ερώτημα που μας απασχολεί από καιρό είναι το εξής: Πώς μπορεί να υπάρχει μεγάλη ποίηση που να είναι προσιτή, κατανοητή και αρεστή στον πολύ κόσμο, και μεγάλη ποίηση που να απευθύνεται μόνο σε μια μυημένη ελίτ; Γιατί άραγε για να γράψεις σήμερα καλή ποίηση, πρέπει να απομακρυνθείς όσο γίνεται περισσότερο από το μέσο γούστο;
Ένα τέτοιο ερώτημα πιστεύουμε πως θα έχει απασχολήσει πολύ κόσμο. Όμως για μας τους Κρητικούς το ερώτημα μπαίνει με μια ξεχωριστή έμφαση, γιατί μέσα στην παράδοση μας υπάρχει μια μεγάλη ποίηση, η ποίηση του Ερωτόκριτου, ολοζώντανη, που απευθύνεται σε πολύ πιο πλατιές μάζες απ' όσες θα φιλοδοξούσε να κατακτήσει ένας σύγχρονος ποιητής. Το ερώτημα αυτό στάθηκε η αφετηρία της γραφής τούτου του βιβλίου.
Αρχικά είχαμε στόχο να γράψουμε απλώς ένα μικρό δοκίμιο με τίτλο «Η λαϊκότητα στην τέχνη», όπου θα αναλύαμε τους όρους που κάνουν την τέχνη σε διάφορες ιστορικές περιόδους πότε να αφίσταται από τον πολύ κόσμο και πότε να τον προσεγγίζει.
Ένα ιστορικό παράδειγμα προσέγγισης του πολύ κόσμου από την τέχνη είναι η λογοτεχνία της λεγόμενης «Κρητικής Αναγέννησης» (16ος-17ος αι.), και αυτή σκεφτήκαμε να χρησιμοποιήσουμε σαν αφετηρία στην ανάλυση μας. Αρχίσαμε λοιπόν τη μελέτη της, και όσο βυθιζόμασταν σ' αυτή, τόσο πιο πολύ μας συνέπαιρνε η μαγεία της, έτσι που τελικά αντί να δώσουμε μια σύντομη περίληψή της, δώσαμε ολόκληρη την ιστορία της, με το κυρίως θέμα να αποτελεί κάτι σαν επίλογο. Αυτή η ανισότητα στην διαπραγμάτευση δεν δικαιολογούσε πια τον αρχικό τίτλο του έργου, γιατί τώρα στην ουσία είχαμε μπροστά μας μια ιστορία της Κρητικής λογοτεχνίας. Αποφασίσαμε λοιπόν να απαλείψουμε τον επίλογο και να δώσουμε το έργο έτσι όπως (σελ. 7) τελικά διαμορφώθηκε, σαν μια ιστορία της Κρητικής λογοτεχνίας. Τον τίτλο «Η λαϊκότητα της Κρητικής λογοτεχνίας» τον δώσαμε για να δηλώσουμε αφενός την αρχική μας πρόθεση, και αφετέρου την οπτική γωνία κάτω από την οποία είδαμε την ιστορία της λογοτεχνίας αυτής.
Εκδίδοντας το βιβλίο αυτό δεν έχουμε φιλολογικούς στόχους. Συχνά δεν κάνουμε πλήρεις βιβλιογραφικές παραπομπές. Η ευγενής φιλοδοξία μας είναι να δείξουμε στον απλό αναγνώστη τη μαγεία της Κρητικής λογοτεχνίας, να τον κάνουμε να την αγαπήσει και να επιδιώξει να διαβάσει τα πρωτότυπα έργα. Αν το καταφέρουμε, τότε το βιβλίο αυτό - μια συμβολή στη διατήρηση της λαϊκής μας παράδοσης - θα έχει πετύχει το στόχο του. (σελ. 8)