Βαγγέλης Κουρτεσιώτης, Βαρβάρων τρόπαια

Η παρακάτω βιβλιοκριτική δημοσιεύτηκε στο Λέξημα

Βαγγέλης Γιαν. Κουρτεσιώτης, Βαρβάρων τρόπαια, Έλλα 2004, Λάρισα

Την πρώτη του ποιητική συλλογή μας παρουσιάζει ο Βαγγέλης Κουρτεσιώτης, Λαρισαίος, υπάλληλος της εθνικής τράπεζας, με τίτλο «Βαρβάρων Τρόπαια». Η ποίησή του είναι ποίηση ερωτική.
Όμως και η ερωτική ποίηση έχει τις διαβαθμίσεις της. Αν την παριστάναμε γραφικά με ένα οριζόντιο άξονα (και όχι κάθετο, για να μην υπάρξουν αξιολογικές υπόνοιες, μια και το πάνω έχει πάντοτε τις θετικές συνδηλώσεις ενώ το κάτω τις αρνητικές), στη μια μεριά θα βάζαμε την αισθησιακή ποίηση, όπως είναι η ποίηση του Καβάφη, καθώς και του Στάθη Κουτσούνη για του οποίου την ποιητική συλλογή «Η τρομοκρατία της ομορφιάς» γράψαμε πρόσφατα και η σύγκριση μαζί της μας δίνει την ευκαιρία να κάνουμε αυτές τις σκέψεις, και στην άλλη την ερωτική με τη φροϋδική σημασία, ως το εξυψωμένο αίσθημα που δημιουργείται κυρίως από την απώθηση της σεξουαλικής ορμής. Αν η πρώτη είναι «ακατάλληλη δι ανηλίκους» (το λέω και σαν εκπαιδευτικός, γιατί τα ερωτικά ποιήματα του Καβάφη δεν ανθολογούνται στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας) η δεύτερη είναι εκείνη που εκφράζει τα αγνά αισθήματα της εφηβείας, και όχι μόνο φυσικά.
Δύο είναι τα κύρια υφολογικά χαρακτηριστικά της ποίησης του Κουρτεσιώτη: η επανάληψη και οι διακειμενικές αναφορές στην κλασική αρχαιότητα. Ανθολογούμε από το «Όταν η Αργώ ταξίδι έκανε στα αλώνια της καρδιάς μου».

Όρκος στα νερά της Στυγός
Όρκος τρομερός, μόνο για θεούς.
Έμειναν παράλυτοι για ένα χρόνο,
Για εννέα χρόνια δεν μπορούσαν
Να ζήσουν με τους άλλους θεούς.

Παρατηρούμε την επανάληψη των λέξεων όρκος, θεούς, χρόνος, λέξεις αρχετυπικές στον έρωτα, που επαναλαμβάνονται συχνά και σε άλλα ποιήματα. Άλλες λέξεις-κλειδιά που συναντιούνται με μεγάλη συχνότητα στα ποιήματά του είναι μάτια, καρδιά, όνειρα, αίμα, θυσία, αγάπη, έρωτας, βωμός. Όσο για τα διακείμενα στην κλασική αρχαιότητα, βλέπουμε να παρελαύνει στα ποιήματά του όλο το δωδεκάθεο, και όχι μόνο: Προμηθέας, Ήφαιστος, Ποσειδώνας, Ήρα, Δίας, Ερμής, και κάποιοι απ’ αυτούς όχι μια φορά. Θα παραθέσουμε άλλο ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το ίδιο ποίημα, που είναι πιστεύουμε από τα καλύτερα αυτής της συλλογής και δίνει το υφολογικό στίγμα της ποίησής του.

Ο Προμηθέας γνέφει την καρδιά της,
αλυσίδες στο βράχο του πόνου.
Ο Ήφαιστος, στον Άδη, κουτσαίνοντας
φτιάχνει χαλκάδες στο εργαστήρι του.
Η Αφροδίτη μπουρδέλο άνοιξε,
καθώς άκουσε για το φοβερό όρκο.

Στην ποίηση του Κουρτεσιώτη θα αναγνωρίσουμε όλοι αισθήματα που νιώσαμε, που μας πόνεσαν ή μας ανέβασαν στα ύψη. Πρόκειται για μια ποίηση γεμάτη ευαισθησία που κατακτά τον αναγνώστη.