Με αφορμή τον Κιαροστάμι

Με αφορμή τον Κιαροστάμι

Είδα πακέτο όσες ταινίες είχα του Κιαροστάμι και δεν τις είχα δει, και έγραψα δυο λογάκια για αυτές. Την ανάρτηση την έκανα χθες. Και είδα ότι ταινίες όπως το Ten και το Abc Africa γυρίστηκαν με βιντεοκάμερα, και, αν θυμάμαι καλά, και το The wind will carry us. Είχα την εντύπωση ότι η ποιότητα μιας ταινίας γυρισμένη με βιντεοκάμερα είναι πολύ κατώτερη από την ποιότητα μιας ταινίας γυρισμένη με κανονική κινηματογραφική μηχανή λήψης. Και να που δεν είναι έτσι τα πράγματα. Αυτό μου έδωσε καινούριες ιδέες.
Βιντεοκάμερα αγόρασα νομίζω το 1998. Απαίτηση του γιου μου. Πανάκριβη, πολύ βαριά, με κασέτα. Ο γιος μου έκανε μερικές λήψεις, τις οποίες αργότερα μετέτρεψα σε ψηφιακές. Επίσης τη χρησιμοποίησα για να γράψω ένα κινέζικο θίασο που έπαιζε όπερα του Πεκίνου, στα πλαίσια πολιτιστικών εκδηλώσεων του δήμου Αμαρουσίου. Δεν είχα καμιά ιδέα πώς παιζόταν η όπερα του Πεκίνου, και τότε δεν υπήρχε (νομίζω) το youtube όπου μπορείς να αποκτήσεις οπτική εμπειρία για τα πάντα. Και φλερτάριζα βέβαια με την ιδέα να γράψω για το θέατρο της Κίνας. Άρχισα να γράφω δυο χρόνια αργότερα, ξεκινώντας όμως από το θέατρο της Ιαπωνίας. Ο γιαπωνέζος φίλος μου Οτάνι Τοσινόρι, που ξέρει ελληνικά και αλληλογραφούμε στα ελληνικά, μου έστειλε κασέτες με θέατρο Νο. Είχα πετύχει και κάτι εκπομπές στην τηλεόραση και τις είχα γράψει. Το βιβλίο βγήκε τελικά πέρυσι, από τις εκδόσεις ΑΛΔΕ, με τον τίτλο «Εισαγωγή στο θέατρο της Ιαπωνίας και της Κίνας».
Η λήψη που έκανα ήταν πανάθλια. Δεν είχα ρυθμίσει σωστά το φωτισμό, ήταν νύχτα, αλλά πήρα μια ιδέα για το πώς είναι η όπερα του Πεκίνου. Τότε ήταν που αποφάσισα να βάλω δορυφορική τηλεόραση. Έπρεπε όμως να είμαι σίγουρος ότι θα έπιανα κινέζικο κανάλι. Ρώτησα έναν τεχνικό, και αφού μου έδειξε στην τηλεόρασή του το cctv 4, πήρα την απόφαση. Βάλαμε και στην Κρήτη δορυφορική, για το γιο μου, αφού μας έκανε κανονικό εκβιασμό. Ήθελε και αυτός να βλέπει τα δικά του.
Από τότε την βιντεοκάμερα την ξεχάσαμε. Έμεινε πεταμένη σε μια γωνιά, στην ντουλάπα. Πήρα όμως κάποια μικρά βίντεο με την φωτογραφική μου μηχανή. Και ανάρτησα και κάποια στο youtube, όχι όλα δικά μου. Το ένα ήταν της δασκάλας μου στα ρώσικα, της Σβετλάνας. Η λήψη έγινε το 1996. Μιλάμε μαζί, ενώ σε μια καρέκλα κάθεται και μας παρακολουθεί ο γιος μου, δέκα χρονών τότε.
Το άλλο είναι από το πανηγύρι του χωριού μου, του προφήτη Ηλία, το 2001. Πάρθηκε από έναν συμφοιτητή μου, τον Τόμη, που είχε έλθει στο χωριό μου με έναν άλλο συμφοιτητή μας και έμεναν στο σπίτι του θείου του. Μόλις είχε αγοράσει τη βιντεοκάμερα, και ήταν ορεξάτος. Ανέβασα το κομμάτι όπου χορεύει μια πολύ όμορφη κοπέλα, και που χορεύει επίσης καταπληκτικά, μαλεβιζιώτη. Σ’ αυτήν ζουμάριζε συνέχεια. Κάπου φαίνομαι να χορεύω κι εγώ. Το κομμάτι το ανέβασα πρόπερσι, μετά πάλι από το πανηγύρι του προφήτη Ηλία. Με την ίδια κοπελιά να χορεύει, πάλι μαλεβιζιώτη, και εγώ δίπλα της. Όταν τέλειωσε ο χορός και πήγαινα να καθίσω, μου λέει ένας χωριανός «Μπαγάσα, έπιασες δίπλα στην πιο ωραία». Δυο άλλα μίνι βίντεο που ανέβασα, από κάμερα υπολογιστή, με δείχνουν να παίζω λύρα, στο ένα να λέω τα κρητικά κάλαντα και στο άλλο να λέω δυο μαντινιάδες.
Κοιτάζω στο youtube και βλέπω ότι τα βίντεο αυτά τα είδαν κάπου τετρακόσια άτομα. Και αναρωτιέμαι: τις αναρτήσεις με τις βιβλιοκριτικές που κάνω, πόσοι τις διαβάζουν; Πόσο χρόνο αφιερώνει ένας έλληνας να δει ταινίες και πόσο για να διαβάσει κάποια βιβλία;
Έχω γράψει ένα βιβλίο για το χωριό μου. Εκδόθηκε χωρίς εικόνες, γιατί θα ανέβαζαν φοβερά το κόστος. Εκεί έγραφα ότι ένα κατωχωριτάκι (Κάτω Χωριό λέγεται το χωριό μου), μετά από 100 χρόνια, θα διαβάζει ίσως με συγκίνηση πώς ζούσαν οι προπαππούδες του. Αργότερα σκέφτηκα τι ωραία που θα ήταν αυτό το κατωχωριτάκι να έβλεπε πώς ήταν το χωριό τότε. Σίγουρα κάποιοι χωριανοί θα έχουν φωτογραφίες. Έχω κι εγώ. Αλλά ένα βίντεο δεν θα ήταν καλύτερο;
Φλερτάριζα για καιρό με την ιδέα να αγοράσω ένα βίντεο και να πάρω το χωριό μου. Μετά θα το ανέβαζα στο youtube. Όμως δεν το αποφάσιζα. Είχα την εντύπωση ότι τη βιντεοκάμερα τη χρησιμοποιεί κανείς για να πάρει ευτυχισμένες οικογενειακές στιγμές (γάμους, βαφτίσια, ταξίδια, κ.λπ), και ότι μόνο οι επαγγελματίες τη χρησιμοποιούν για τέτοιου είδους δουλειές.
Έβλεπα την ταινία Ten on ten, όπου ο Κιαροστάμι μιλούσε για το Ten, που γυρίστηκε ολόκληρο με βιντεοκάμερα, δίνοντας ταυτόχρονα μαθήματα σκηνοθεσίας. Βρισκόμουν στα μισά της ταινίας και τη σταμάτησα. Κάθισα στον υπολογιστή και παράγγειλα μια βιντεοκάμερα στο e-shop. Συνεχίζοντας να βλέπω την ταινία σκεφτόμουν ότι έκανα πολύ καλά.
Γιατί γράφω αυτές τις γραμμές.
Κάνοντας αυτή την ανάρτηση θέλω να δεσμευτώ ψυχολογικά, να μην υπαναχωρήσω. Με αυτή τη βιντεοκάμερα θέλω να κάνω τουλάχιστον ένα ντοκιμαντέρ, για το χωριό μου. Τα κείμενά μου ποτέ δεν τα διαβάζω. Βλέπω όμως παλιές φωτογραφίες, εκείνα τα παλιά βίντεο, και με συγκίνηση ξαναείδα το μονόλεπτο φιλμ όπου μιλάω για το βιβλίο μου «Οικολογικά παραμύθια και διηγήματα», στην εκπομπή του Νίκου Λαγκαδινού «Με τη φωνή του συγγραφέα» στη ΝΕΤ, πριν από περισσότερο από δέκα χρόνια, και που ανάρτησα προχθές. Αν γυρίσω αυτό το φιλμ, θα το βλέπω αργότερα με την ίδια συγκίνηση. Αυτό για μένα είναι το πιο μεγάλο κίνητρο.