Dariush Mehrjui, Ο κύκλος

Dariush Mehrjui, Ο κύκλος (1978)

http://hdermi.blogspot.gr/2011/12/dariush-mehrjui-most-of-his-films.html

http://hdermi.blogspot.gr/2012/01/dariush-mehrjui-leila.html

 Μια ακόμη εξαιρετική ταινία ενός από τους κορυφαίους ιρανούς σκηνοθέτες, του Dariush Mehrjui. Η φτώχεια, η εξαθλίωση και η διαφθορά είναι τα κυρίαρχα θέματα της ταινίας, που γυρίστηκε ένα χρόνο πριν την ιρανική επανάσταση.

  Η ταινία ξεκινάει, αλλά και καταλήγει, όχι σαν μια παραλλαγή, αλλά σαν μια άλλη εκδοχή του «Πατέρας και γιος», της θαυμάσιας αυτής ταινίας του Alexandr Sokurov. Ο γέρος πατέρας με το γιο ψάχνουν να επιβιώσουν. Σε ένα νοσοκομείο που πηγαίνουν τους διώχνουν. Βρίσκουν καταφύγιο σε κάποιον που έχει τράπεζα αίματος. Ένα σωρό απόκληροι καταφεύγουν σ’ αυτόν για να κερδίσουν λίγα χρήματα. Το αίμα τους όμως δεν το περνάει από έλεγχο, στο νοσοκομείο το οποίο τροφοδοτεί κάποιοι πεθαίνουν από το μολυσμένο αίμα που προμηθεύει. Ένας γιατρός μάταια προσπαθεί να πείσει τον διευθυντή να φτιάξουν δικό τους εργαστήριο όπου θα ελέγχουν το αίμα των αιμοδοτών, καθώς χρηματίζεται από αυτόν τον προμηθευτή.

  Ο πατέρας είναι μόνιμα πεινασμένος, ενώ ο γιος προσπαθεί να επιβιώσει. Μια νοσοκόμα τον φροντίζει. Από αιμοδότης θα γίνει τροφοδότης πελατών. Στο τέλος θα μπει στην υπηρεσία του αφεντικού, που εκτός από την τράπεζα αίματος ασχολείται και με άλλες, εντελώς παράνομες δραστηριότητες.

  Ο πατέρας πεθαίνει. Ο γιος θα φτάσει καθυστερημένα στην κηδεία του. Ένας από το προσωπικό του νοσοκομείου, ο οποίος τον είχε βοηθήσει, θα τον σπάσει στο ξύλο για την αδιαφορία που έδειξε απέναντι στον πατέρα του.

  Σκληρά νατουραλιστικό παρά τις κάποιες λυρικές στιγμές του, το έργο αυτό, όπως διαβάζω στην βικιπαίδεια, αποτελεί ένα από τα κορυφαία έργα του ιρανικού κινηματογράφου, επάξια συνέχεια της «Γελάδας», της πρώτης ταινίας του Mehrjui, η οποία αποτελεί, αν και είναι η πρώτη του ταινία, μια επιτομή του μετέπειτα έργου του, με την υπαρξιακή και ταυτόχρονα την κοινωνική θεματική. Στον «Κύκλο» κυριαρχεί ο κοινωνικός προβληματισμός. Στη συνέχεια όμως, μετά την επανάσταση, ο Mehrjui, θα έλεγε κανείς απογοητευμένος, εγκαταλείπει την κοινωνική προβληματική για να φλερτάρει με υπαρξιακά προβλήματα ως προς τα θέματα και με το γκροτέσκο ως προς το ύφος.