20. Σκέψεις και αναστοχασμοί

20. Σκέψεις και αναστοχασμοί

  Προχθές γυρίσαμε από την Κρήτη.

  Κάνω καινούρια αρχή. Εν αρχή ην το διάβασμα. Διαβάζω πάλι για την απόλαυση του κειμένου, κείμενα «εκτός ειδικότητας», όπως π.χ. του Emmanouel Todd, Μετά την αυτοκρατορία. Ίσως είναι σημαδιακό που στην Κρήτη ένιωσα τη διάθεση να ξαναδιαβάσω τη βιογραφία του Νίτσε του Ch. Adler, την οποία διάβαζα και ξαναδιάβαζα στα μαθητικά μου χρόνια. Δεν βλέπω να με μαγεύουν πια πολλά πράγματα από τον φιλόσοφο της εφηβείας μου, όμως πάντα με συγκινεί η βιογραφία του, η τραγικότητα της ζωής του. Έτσι τώρα διαβάζω και τη βιογραφία του Ντανιέλ Αλεβύ, που πρωτοδιάβασα το φθινόπωρο του 68, πρωτοετής φοιτητής. Σταμάτησα το διάβασμα για να γράψω μερικές σκέψεις στο ημερολόγιό μου, μια σειρά συνειρμών που μου γέννησε η φράση «Μα να τελειώνει κάτι γέμιζε πλήξη το Νίτσε. Αυτό που του άρεσε ήταν ν’ αρχίζει, οι καινούριες προοπτικές» (σελ. 121). Σκέφτηκα την κριτική που μου έκαναν οι εκλέκτορες στην Κρήτη, ότι περίπου «ξεπετάω» τα κείμενά μου, χωρίς να τα επεξεργάζομαι πολύ. Και είχαν δίκιο, γιατί, παρόλο που εγώ τα «τελειώνω», δεν μου αρέσει να βυζαντινολογώ, και να καταγίνομαι με λεπτομέρειες και δευτερεύοντα πράγματα. Από τη στιγμή που λέω τα βασικά, τα υπόλοιπα τα βαριέμαι. Το εξονυχιστικό χτένισμα παραβαίνει εξάλλου την αρχή του «Χρόνου φείδου».

  Σκέφτομαι πόσο απολαμβάνω το διάβασμα σε σύγκριση με το γράψιμο, το οποίο ενέχει πάντα μια υστεροβουλία, τον έπαινο, τη χρηματική αμοιβή, την καριέρα, και για μένα τη ματαιοδοξία να βλέπω το όνομά μου τυπωμένο. Όμως είμαι κακός στις δημόσιες σχέσεις, βλέπω πώς κινούνται οι άλλοι, πάρε τηλέφωνο, ρώτα, πότε θα βάλουν τη βιβλιοκριτική που έγραψες για το βιβλίο μου. Μια εργασία για τον Κονδυλάκη βαρέθηκα να τη στείλω στον Γρυντάκη για το περιοδικό του, αν και θα του τη στείλω κάποια στιγμή, την έδωσα στην «Απόπειρα», στον Κωστή το Δερμιτζάκη, τώρα που πήγα στην Κρήτη. Θα τη διαβάσει κανείς άραγε; Η βιβλιοπαρουσίαση του διδακτορικού της Ιωάννας πάλι δεν δημοσιεύτηκε στη «Φιλολογική», η Νένα με γράφει κανονικά, αν έχεις τέτοιους φίλους τι τους θέλεις τους εχθρούς, δεν ξεχνώ όμως την ευγνωμοσύνη που της οφείλω, χάρις σ’ αυτήν βρήκα τον Γραμματά.

  Σκέφτηκα ότι για να προτιμώ το διάβασμα από το γράψιμο σημαίνει ότι μάλλον είμαι ιδιοτελής, χαρακτηρισμό που μου προσήψε ο αξιωματικός που με εξέτασε στο Περιοδεύον, όταν με ρώτησε γιατί θέλω να δώσω Αγγλική Φιλολογία, κι εγώ του απήντησα «γιατί είναι πιο εύκολο να περάσω». Βέβαια στο τεστ του Emode βγήκα provider, δηλαδή κάθε άλλο παρά ιδιοτελής (και, παρεμπιπτόντως, στο τεστ ευφυΐας, με 129 μονάδες, βγήκα precision processor, όπως ο Αϊνστάιν). Και λέω ότι είμαι ιδιοτελής γιατί με την ανάγνωση προσφέρω μόνο στον εαυτό μου, ενώ με το γράψιμο προσφέρω και στους άλλους. Βέβαια με το να διαβάζεις δεν κερδίζεις και την εκτίμησή τους, ενώ με το γράψιμο την κερδίζεις. Κάνοντας αυτές τις σκέψεις σκέφτηκα πόσο διαφορετικά είναι με τις ξένες γλώσσες. Με θαυμάζουν για τις οκτώ ξένες γλώσσες που ξέρω, αν και αυτό δεν τους προσφέρει τίποτα, μαθαίνοντάς τις προσφέρω μόνο στον εαυτό μου. Το καλοκαίρι μου πέρασε από το μυαλό, μετά από προσφορά της Γιάννας της Δουλγκέρογλου να με βοηθήσει αν ήθελα να καταπιαστώ πάλι με τα Τσέχικα, να φρεσκάρω πού και πού τις άλλες έξι γλώσσες που παράτησα, Τσέχικα, Βουλγάρικα, Σερβοκροάτικα, Ρουμάνικα, Ολλανδικά και Σουηδικά. Όμως σκέφτηκα τι νόημα έχει να βρίσκομαι στο επίπεδο του αρχαρίου, βιβλίο δεν θα μπορώ να διαβάσω χωρίς τη βοήθεια λεξικού, ενώ αν κάτι έχει πραγματικά σημασία είναι να βελτιώσω το επίπεδο των άλλων γλωσσών μου, ιδιαίτερα των Κινέζικων, που όχι μόνο μου αρέσουν, αλλά προξενούν και το θαυμασμό των άλλων. «Με τα κινέζικά σου κτυπάς όποια γκόμενα θες», μου είπε πέρυσι ο Νίκος ο φαρμακοποιός. Δεν είναι και άσχημο κίνητρο. Το προηγούμενο καλοκαίρι το πέρασα διαβάζοντας κινέζικα και βλέποντας κινέζικα σίριαλ στη δορυφορική. Αυτό το καλοκαίρι ούτε που ασχολήθηκα μαζί τους. Αλλά σε δυο μήνες θα ξαναρχίσουμε μαθήματα στον Σύνδεσμο, και όπως είναι γνωστό, το αγώι κάνει τον αγωγιάτη.[Τελικά δεν χτύπησα γκόμενα με τα κινέζικα, όμως χάρη στα κινέζικα… αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία που την έχω αφηγηθεί αλλού].

20-8-2003