Laïla Marrakchi, Marock

Laïla Marrakchi, Marock (2005)

 Ας ξεκινήσουμε από τον τίτλο: Marock. Με εφέ της δισημίας, μπορεί να διαβαστεί σαν Μαρόκο αλλά και σαν ma rock, το δικό μου ροκ.

Καμιά σχέση με το σιιτικό Ιράν, όπου η αστυνομία καραδοκεί μήπως γίνεται κανένα πάρτι σε κάποιο διαμέρισμα, και όπου οι γυναίκες φορούν τσαντόρ. Εδώ είμαστε στο δυτικότερο άκρο του Μαγκρέμπ, δίπλα στη θάλασσα, στην Καζαμπλάνκα. Οι γυναίκες είναι ντυμένες όπως όλες οι γυναίκες στη Δύση, και διασκεδάζουν σε κλαμπ με ροκ μουσική.

Στο έργο βλέπουμε για μια φορά ακόμη το μοτίβο του «έρωτας χωρίς σύνορα», για το οποίο έχουμε γράψει κάμποσες φορές. Εδώ έχουμε τον έρωτα μιας μουσουλμάνας και ενός εβραίου. Μόνο που ο εβραίος αυτός, ο Γιούρι, κρίνοντας από το όνομα, μάλλον δεν είναι απόγονος των εβραίων εκείνων που εκδιώχθηκαν μετά την reconquista από την Ισπανία, μαζί με τους μουσουλμάνους που αρνήθηκαν να αλλαξοπιστήσουν.

Και ο Γιούρι και η Ρίτα ανήκουν στη μεγαλοαστική τάξη. Ο πατέρας της Ρίτας είναι εργοστασιάρχης και αγανακτεί με το ραμαζάνι, που κάθε τρεις και μια οι εργάτες σταματάνε για προσευχή. Και οι γονείς του Γιούρι είναι πλούσιοι, αν κρίνουμε από το σπίτι του. Όμως θέλουν να πάνε στην Αμερική γιατί μετά τον πόλεμο του Κόλπου τα πράγματα δυσκόλεψαν για τους εβραίους, έτσι τουλάχιστον ακούμε στην ταινία.

Ο Μάο, ο αδελφός της Ρίτας, γυρνάει από το Λονδίνο αλλαγμένος: έχει γίνει φονταμενταλιστής. Αν είναι και τρομοκράτης αυτό δεν λέγεται στο έργο. Εκπλήσσει την αδελφή του που τον βλέπει να προσεύχεται με ευλάβεια. «Δεν είναι προς τα εκεί η Μέκκα», του λέει κοροϊδευτικά.

Αλήθεια, πώς θα τελειώσει αυτό το ειδύλλιο;

Η Ρίτα λέει στον Γιούρι ότι πρέπει να γίνει μουσουλμάνος. Αυτή δεν μπορεί να αλλάξει θρησκεία. Λέει ότι οι γονείς της θα την σκότωναν από ντροπή. Αυτό που ξέρουμε εμείς και δεν λέγεται στην ταινία ότι με βάση τη σαρία η ποινή για το μουσουλμάνο, όχι μόνο όταν αλλαξοπιστήσει αλλά απλά και μόνο όταν εγκαταλείψει το ισλάμ, δηλώνοντας π.χ. άθεος, είναι ο θάνατος.

Τελικά θα αλλαξοπιστήσει ο Γιούρι; Ή θα αλλαξοπιστήσει η Ρίτα; Οποιαδήποτε από τις δυο λύσεις θα άφηνε ανικανοποίητο ένα μεγάλο μέρος των δυνητικά θεατών. Έτσι η Μαρακσί πρέπει να καταφύγει στον από μηχανής θεό. Που δεν είναι ακριβώς θεός, είναι ο χάρος, που έρχεται με τη μορφή ενός τροχαίου.

Υπάρχει και ένα άλλο ειδύλλιο που τελειώνει άδοξα: μια φίλη της Ρίτας αναγκάζεται, κάτω από την πίεση των γονιών της, να παντρευτεί έναν πλούσιο. Το αγόρι της θα το εγκαταλείψει.

Και σε μας συμβαίνουν αυτά, αλλά σπάνια.

Στο τέλος βλέπουμε τον φονταμενταλιστή αδελφό που είχε τόσες αντιρρήσεις για αυτή τη σχέση να την αγκαλιάζει, προσπαθώντας να την παρηγορήσει. Αν δεν προλάβουν να τον ζώσουν με εκρηκτικά οι σύντροφοί του σίγουρα θα τους εγκαταλείψει.

Έχουμε υπόψη ένα τέτοιο ειδύλλιο, στο Μαρόκο, ανάμεσα σε μουσουλμάνο και εβραία. Που όμως είμαστε σίγουροι ότι η εβραία άλλαξε θρησκεία. Πρόκειται για τον παππού και τη γιαγιά ενός εξαιρετικού μαροκινού σκηνοθέτη, του Nabil Ayouch. Του Ayouch, που δήλωσε ότι θα κάνει το παν για να συμφιλιώσει άραβες και εβραίους, που σφάζονται εξαιτίας του παλαιστινιακού. Μακάρι να μπορούσε να τα καταφέρει.

Έχουμε δει τέσσερα έργα του Ayouch, και έχουμε γράψει γι’ αυτά στο blog μας. Όμως σιγά σιγά τις αναρτήσεις αυτές τις περνάμε σε ενιαίο αρχείο και τις αναρτούμε σε μια ιστοσελίδα μας. Η ανάρτησή μας για τον Nabil Ayouch βρίσκεται εδώ.