Έχω ξαναδεί τα «Πυροτεχνήματα την Τετάρτη»
του Ασγάρ Φαρχάντι μαζί με άλλες δυο ταινίες του για τις οποίες έγραψα ελάχιστα
και τις κόλλησα σαν ουρά στην ανάρτησή μου για το «Ένας χωρισμός», μια ταινία που μου άρεσε ιδιαίτερα. Είπα να τις
ξαναδώ σιγά σιγά και να γράψω περισσότερα.
Το πρόβλημα των σχέσεων των δύο φύλων είναι
κεντρικό στον Φαρχάντι, είτε σαν έρωτας είτε σαν συζυγική σχέση. Στη δεύτερη
περίπτωση η σχέση είναι συνήθως εκρηκτική. Τέτοια είναι η περίπτωση στο «Ένας
χωρισμός», τέτοια είναι και η περίπτωση στα «Πυροτεχνήματα την Τετάρτη».
Η γυναίκα υποπτεύεται τον άντρα της ότι την
απατά με μια γειτόνισσα αισθητικό. Τσακώνεται άγρια μαζί του και εκείνος οργισμένος
κτυπάει με τη γροθιά του το παράθυρο και το σπάει, με αποτέλεσμα να
τραυματισθεί άσχημα στο χέρι. Η γυναίκα είναι επιθετική, εκνευρισμένη. Διώχνει την
οικιακή βοηθό που έφερε ο άντρας της για να καθαρίσει, έχει δική της γυναίκα. Θα
την ξαναπάρει αργότερα. Αντίθετα η αισθητικός είναι μια γλυκιά, καλοσυνάτη
γυναίκα, που μάλιστα δεν παίρνει χρήματα
από την οικιακή βοηθό όταν της φτιάχνει το πρόσωπο, η οποία σε μια
βδομάδα πρόκειται να παντρευτεί. Είναι αγαπημένοι με τον αρραβωνιαστικό της,
αυτό φαίνεται στην αρχή της ταινίας, και η σχέση τους παρουσιάζεται
αντιστικτικά στη σχέση του παντρεμένου ζευγαριού. Δεν ξέρω αν ο Φαρχάντι είχε
σαν στόχο να παρουσιάσει αντιστικτικά και την τάξη τους, λαϊκή τάξη, σε σχέση
με την τάξη του παντρεμένου ζευγαριού, που φαίνονται να είναι μεσοαστοί.
Η αφηγηματική επινόηση του Φαρχάντι είναι να
εισαγάγει μια γυναίκα που ενώ είναι ελάχιστα παραπάνω από μάρτυρας σε αυτά που
συμβαίνουν στο ζευγάρι, η κάμερα εστιάζει σ’ αυτήν στο μεγαλύτερο μέρος της
ταινίας. Όσο για την ανατροπή, αυτή είναι μια αφηγηματική τεχνική που
χρησιμοποιείται κυρίως στα αστυνομικά και στα θρίλερ.
Μέχρι λίγο πριν το τέλος της ταινίας
αμφιβάλουμε αν οι υποψίες της γυναίκας είναι βάσιμες. Μόλις προς το τέλος θα
μάθουμε ότι ο άντρας όντως την απατάει με την αισθητικό· η οποία, στο ραντεβού
τους το απόγευμα με τα πυροτεχνήματα, του ζητάει να χωρίσουν. Είναι τελεσίδικο.
Έχει αφήσει τον μικρό γιο του με την οικιακή
βοηθό να πεταχτεί για κάποια δουλειά, για λίγο, και αυτή καταλαβαίνει. Η
δουλειά ήταν το ραντεβού με την αισθητικό. Όταν επιστρέψουν αυτή θα προσπαθήσει
να ενημερώσει την κυρία, αλλά δεν θα τα καταφέρει γιατί στο μεταξύ εμφανίζεται
ο άνδρας της που είχε πάει να αποθέσει τον κοιμισμένο μικρό στο κρεβάτι του.
Εξάλλου δεν χρειάζεται, αυτή είναι πεπεισμένη.
Και η αισθητικός είναι χωρισμένη. Την
παράτησε ο άντρας της. Την παράτησε προφανώς για κάποια γκόμενα. Της πηγαίνει
την κόρη τους να μείνει μαζί της για λίγο πριν τις διακοπές. Τι ξέρουμε γι’
αυτόν;
Αποχαιρετώντας τον του λέει ειρωνικά: Πήρες
και λίγο χόρτο για τις διακοπές; Είναι ναρκομανής λοιπόν.
Γιατί έχει αυτός την κόρη τους; Στο ισλάμ σε
περίπτωση διαζυγίου τα παιδιά πηγαίνουν με τον άντρα, σπάνια με τη γυναίκα.
Όμως αυτός δεν φεύγει. Κάθεται μέσα στο αμάξι
του, έξω από το σπίτι. Νοσταλγεί μήπως τη συζυγική ζωή; «Κάνει κρύο» του λέει ο
άντρας της παντρεμένης βλέποντάς τον. «Έλα πάνω σε μας». Αυτός θα αρνηθεί.
Ανεβαίνει πάνω, η γυναίκα του κοιμάται στο κρεβάτι με το γιο τους. Της
ψιθυρίζει να έλθει στο κρεβάτι τους. Κάνει πως δεν ακούει. Υποκρίνεται. Όταν
απομακρύνεται ανοίγει τα μάτια της. Στην προ-προτελευταία σκηνή τον βλέπουμε
ξαπλωμένο στο συζυγικό κρεβάτι, μόνο του, να καπνίζει. Στην προτελευταία
βλέπουμε τον άλλο στο αμάξι του, να τρίβει τα μάτια του νυσταγμένος. Δυο άντρες
βυθισμένοι στη μοναξιά τους. Και στην τελευταία σκηνή βλέπουμε τα φώτα σε δυο
παράθυρα να σβήνουν το ένα μετά το άλλο, σαν συμβολική επισφράγιση αυτής τη
μοναξιά.
Καλά που κοίταξα τους ηθοποιούς στη
βικιπαίδεια, η Taraneh Alidoosti που παίζει την οικιακή βοηθό παίζει και στον «Εμποράκο», που
θα είναι η επόμενή μας ανάρτηση. Κοιτάζω τους σκηνοθέτες, ξεχνάω τους
ηθοποιούς. Ψάχνω και πού αλλού την έχω δει. Και βρίσκω ότι την είδα επίσης στην
ταινία «I am Taraneh» του Rasul Sadrameli, στην «Όμορφη
πόλη» επίσης του Φαρχάντι για την οποία έγραψα δυο λόγια στην ανάρτηση για το
«Ένας χωρισμός», σε μικρή εμφάνιση στη «Shirin» του συγχωρεμένου Αμπάς Κιαροστάμι, στο
«Σχετικά με την Έλλη» πάλι του Φαρχάντι για το οποίο γράψαμε επίσης πέντε
γραμμές στην ίδια ανάρτηση, και το «Modest reception» του Mani Maghighi που
συνυπογράφει και το σενάριο στο «Fireworks Wednesday». Την Hedieh Tehrani στο ρόλο της συζύγου την είδαμε στην «Donya» του Manuchehr Mosayyeri και στο «Half moon» του Bahman Gobadi. Τον Hamid Farrokhnezhad στο
ρόλο του συζύγου τον είδαμε στο «Low heights» του Ebrahim Hatamikia. Τέλος την Sahar Dolatshahi στο ρόλο της αδελφής της συζύγου την είδαμε στο «Gold and copper» του Homayoun Assadian
No comments:
Post a Comment