Larisa Shepitko, You and me (Ты и я, 1971)

Larisa Shepitko, You and me (Ты и я, 1971)

  «Εσύ κι εγώ, είμαστε αναγκαίοι σε κάποιους», είναι μια ατάκα από το έργο από την οποία πάρθηκε ο τίτλος της ταινίας.

  Είναι η δεύτερη και τελευταία έγχρωμη ταινία της Σεπίτκο, και η τέταρτη και προτελευταία της. Ένα τροχαίο έβαλε τέλος στην καριέρα και στη ζωή της το 1979.

  Ούτε στο ρώσικο σύνδεσμο βλέπω να αποτελεί μεταφορά πεζογραφήματος, όπως δυο προηγούμενα έργα της, απλά η Σεπίτκο συνυπογράφει το σενάριο μαζί με τον Генна́дий Фёдорович Шпа́ликов, ρώσο σεναριογράφο.

  Τελικά η Σεπίτκο είναι εξαίρετη προσωπογράφος. Στα «Φτερά» μας δίνει την προσωπογραφία της Ναντέζντα Πετρούσινα. Στο «Εσύ κι εγώ» μας δίνει τα πορτραίτα όχι ενός αλλά τεσσάρων προσώπων, τα οποία κουβαλάνε όλα τους τα ψυχολογικά τους προβλήματα.

  Κεντρικός ήρωας είναι ο Πιοτρ. Τι ήταν αυτό που τον οδήγησε, αυτόν τον ταλαντούχο νευροχειρουργό, να παρατήσει το επιστημονικό του έργο και να πάει να δουλέψει σαν απλός γιατρός στην ρώσικη πρεσβεία στη Σουηδία; Σε μια αναδρομή τον βλέπουμε να ελευθερώνει ένα σκυλί που είχαν σαν πειραματόζωο. Ίσως να ήταν μια από τις αιτίες της υπαρξιακής κρίσης που τον οδήγησαν σ’ αυτή την αυτοεξορία. Η ταινία όμως, στην κύρια ιστορία, τον παρακολουθεί στην επιστροφή του. Τρία χρόνια κάθισε στο εξωτερικό, ίσως συνειδητοποίησε ότι δεν ήταν η κατάλληλη διέξοδος, και αποφάσισε να γυρίσει πίσω. Θέλει να δουλέψει ξανά επιστημονικά, όμως βρίσκει τις πόρτες κλειστές. Η γυναίκα του η Κάτια προσπαθεί για πάρτη του, παρακαλεί τον Σάσα, παλιό συνάδελφό του, όπως και ο ίδιος άλλωστε, αλλά μάταια, δεν έχει καμιά διάθεση να τον βοηθήσει. Φλερτάρει ολοφάνερα την Κάτια. Κάποια στιγμή, βλέποντάς τους από μακριά ο Πιοτρ, καταλαβαίνει ότι κάτι παίζεται μεταξύ τους και σηκώνεται και φεύγει. Πιάνει δουλειά σαν γιατρός σε μια κινητή ιατρική μονάδα. Η Κάτια μάταια παίρνει τηλέφωνα, δεν είναι σπίτι, δεν απαντάει.

  Ο Πιοτρ κάποια στιγμή συναντάει την Νάντια, μια νεαρή κοπέλα που έκανε απόπειρα αυτοκτονίας. Φαίνεται ότι κάτι θα παιχτεί ανάμεσά τους.

  Τίποτα δεν θα συμβεί, όπως και ανάμεσα στον Σάσα και την Κάτια η οποία δεν βγάζει από το μυαλό της τον Πιοτρ, παρόλο που κάποια στιγμή δίνεται στην ταινία αυτή η αφηγηματική αναμονή. Η Λαρίσα αφήνει τους ήρωές της στις μοναξιές τους.

  Το τέλος είναι εντυπωσιακό. Υποψιαζόμαστε την πρόθεση του Πιοτρ να αυτοκτονήσει, όμως συναντάει στο χιονισμένο δάσος το σκυλί που είχαν ελευθερώσει. Τον σώζει, όπως είχε σώσει μια κατσίκα την Νάντια από μια απόπειρα αυτοκτονίας που σχεδίαζε πριν από αυτήν που έκανε τελικά. Η κατσίκα την κοίταζε επίμονα, και δεν βρήκε το θάρρος να κρεμαστεί μπροστά της.

  Οι ταινίες της Λαρίσα μου άρεσαν ίσως περισσότερο από τις ταινίες του συζύγου της, του Έλεμ Κλίμοφ. Η ποίηση των εικόνων, οι εκφραστικότατες σιωπές, οι κινήσεις της κάμερας γύρω, προς και από τους ήρωες, η εκφραστικότητα των προσώπων τους, με μάγεψαν.

  Θεωρώ το σασπένς μια μεγάλη αρετή σε μια ταινία, όμως δεν είναι εκ των ων ουκ άνευ. Εδώ απουσιάζει σχεδόν ολοκληρωτικά, όπως εξάλλου απουσίαζε και στα «Φτερά». Όμως υπήρχαν δυο εξαιρετικά εφέ απροσδόκητου, το ένα στην αρχή και το άλλο λίγο πριν τη μέση της ταινίας.

  Την ταινία τη βρήκα στο youtube βάζοντας τον ρώσικο τίτλο. Είναι με αγγλικούς υπότιτλους.

  Θα αργήσουμε λίγο να αναρτήσουμε για την τελευταία ταινία της Σεπίτκο. Μια και έκανα την αρχή με άλλες δυο ταινίες της θέλω να διαβάσω το μυθιστόρημα του οποίου είναι μεταφορά, και το βρήκα μόνο στα ρώσικα.

  Ξέχασα να το γράψω, η προηγούμενη ταινία της για την οποία ανάρτησα ήταν «In the 13^th hour of the night». Επίσης ξέχασα να αναφέρω ότι η μουσική ήταν του εξαίρετου Άλφρεντ Σνίτκε.