Δημήτρης Γκουζιώτης, Συράκος Δανάλης, ταξίδι στο φως, 2017

Δημήτρης Γκουζιώτης, Συράκος Δανάλης, ταξίδι στο φως, 2017

  Τον Δημήτρη Γκουζιώτη τον πρωτογνώρισα από το βιβλίο του «Το ντοκιμαντέρ». Αφού γίναμε φίλοι στο facebook, είδα και αρκετά ντοκιμαντέρ του. Μου συνέστησε μάλιστα καλές ελληνικές ταινίες που αγνοούσα, καθώς στη συνείδησή μου ελληνικός κινηματογράφος=Θόδωρος Αγγελόπουλος και ελάχιστοι άλλοι. Κάποιες τις είδα και έγραψα γι’ αυτές.

  Χθες βράδυ στο «Στούντιο» είδαμε το ντοκιμαντέρ-βιογραφία του για τον Συράκο Δανάλη.

  Ο Συράκος Δανάλης ήταν ένας διακεκριμένος, τρεις φορές βραβευμένος, διευθυντής φωτογραφίας σε πάρα πολλές ελληνικές ταινίες. Στο θαυμάσιο ντοκιμαντέρ του Γκουζιώτη ο Δανέλης μας μιλάει για τη ζωή του και για τη δουλειά του. Ο μέσος θεατής ξέρει κάμποσα πράγματα για σκηνοθέτες και σκηνοθεσία, αλλά αγνοεί πράγματα για τους υπόλοιπους παράγοντες που συντελούν στη δημιουργία ενός φιλμ. Ένας από αυτούς τους παράγοντες είναι και η φωτογραφία.

  Η αφήγηση του Δανάλη είναι μια ιστορία της φωτογραφίας στον ελληνικό κινηματογράφο, τις τεχνικές δυσκολίες που πέρασε, που δεν είχαν να κάνουν μόνο με την τεχνολογία αλλά και με τον χαμηλό προϋπολογισμό που είχαν συνήθως οι μη εμπορικές ταινίες, που δεν επέτρεπε στους σκηνοθέτες τους να έχουν ακριβό εξοπλισμό. Αυτός ήταν και ο λόγος που πάρα πολλές ταινίες γυριζόντουσαν ασπρόμαυρες.

  Ο Δανάλης ήταν ιδιαίτερα επινοητικός στη λύση προβλημάτων, και μας αφηγείται για χαρακτηριστικά πλάνα και πώς έλυσε το πρόβλημα της λήψης τους. Αφού μας λέει για τα κόλπα που επινόησε, βλέπουμε και το πλάνο της ταινίας. Στον Τάκη Κανελλόπουλο γίνονται οι περισσότερες αναφορές, και συγκεκριμένα για τις ταινίες του «Ουρανός» (1962), «Εκδρομή» (1966) και «Παρένθεση» (1968).

  Ακούμε αρκετά ενδιαφέρονται πράγματα στην ταινία. Για παράδειγμα, μια ακόμη περίπτωση για το πώς «μαγειρεύονται» τα βραβεία στα διάφορα φεστιβάλ. Είχε κανονιστεί να πάρει το βραβείο ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ για τον «Παπαφλέσσα». Με επιμονή του Δανάλη που ήταν στην επιτροπή πήρε το βραβείο ο Βέγγος για εκείνη την περίφημη ταινία «Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση». «Ψηφίστε κατά συνείδηση», είπε στα άλλα μέλη.

  Χαρακτηριστική επίσης είναι και η μαρτυρία του για τον Φίνο. Ο Φίνος γύρισε μια ποιοτική ταινία για τον Μυστρά. Δεν είχε καθόλου απήχηση στον κόσμο. Ορκίστηκε, ο Δανέλης ήταν παρών, ότι δεν θα έκανε ποτέ πια ποιοτική ταινία παρά μόνο εμπορικές. Και κράτησε το λόγο του.

  Στα εξηνταπέντε του βγήκε στο σύνταξη. Όμως βρήκε δυο δημιουργικές απασχολήσεις. Η μια ήταν να φτιάχνει καλλιτεχνικούς καθρέπτες και η άλλη να φτιάχνει ξυλόγλυπτα καραβάκια. Έκανε μάλιστα και δυο εκθέσεις με αυτά.

  Πέθανε πλήρης ημερών το 2017, στα 90 του, στην Αίγινα όπου έμενε με την γυναίκα του, την ηθοποιό Άννα Γεραλή, από το 2005. Στην Αίγινα, να το θυμίσουμε κι αυτό, βρήκε καταφύγιο για αρκετά χρόνια της ζωής του και ο Νίκος Καζαντζάκης, πριν οι εδώ ίντριγκες τον αναγκάσουν να εξοριστεί στην Αντίμπ της Γαλλίας.

  Εξαιρετικό το ντοκιμαντέρ του Γκουζιώτη, κατάφερε να εκμαιεύσει πολύ σημαντικά πράγματα από τον Δανάλη.
  Και, συμπληρώνω τώρα, κέρδισε το τρίτο βραβείο στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ της Ιεράπετρας (καλοκαίρι 2018).