Σεργκέι Λοζνίτσα, My joy (Счастье моё, 2010)

Σεργκέι Λοζνίτσα, My joy (Счастье моё, 2010)

  Εν όψει της προβολής της ταινίας «Donbass» του Λoζνίτσα στις 7 Νοεμβρίου στο «Άστυ» αποφάσισα να τον δω πακέτο, δηλαδή όλες τις ταινίες μυθοπλασίας του, είτε στηρίζονται σε πραγματικά γεγονότα είτε όχι. Αυτές με ενδιαφέρουν ως αφηγηματολόγο, ενώ τα ντοκιμαντέρ (ο Λοζνίτσα είναι κυρίως ντοκιμαντερίστας), ανάλογα με το θέμα τους.

  Η «Χαρά μου» είναι η πρώτη ταινία μυθοπλασίας του Λοζνίτσα. Πριν τρία χρόνια και δυο μέρες είδα την επόμενη ταινία του, «Στην ομίχλη».

  Από τις τρεις ταινίες του που έχω δει, θα χαρακτήριζα τον κινηματογράφο του ως «κινηματογράφο της σκληρότητας». Υπάρχει πολύ βία στις ταινίες του, βία από κακόψυχους ανθρώπους.

  Όπως και το «Donbass» έτσι και η «Χαρά μου» αποτελείται από επεισόδια που όμως, σε αντίθεση με το «Donbass», συνδέονται πιο σφιχτά μεταξύ τους, σε μια ενιαία πλοκή. Στημόνι σ’ αυτήν αποτελεί ο φορτηγατζής.

  Το πρώτο επεισόδιο είναι η τραγική «Ιστορία του στρατιώτη» που επιστρέφει στην πατρίδα του από το Βερολίνο, στο οποίο είχαν προελάσει νικηφόρα τα ρωσικά στρατεύματα, για να τον ληστέψουν οι διεφθαρμένοι αστυνομικοί. Θα σκοτώσει τον ένα απ’ αυτούς. Του την αφηγείται ο ηλικιωμένος που έχει πάρει μαζί του στο φορτηγό.

  Να μην αφηγηθούμε όλα τα επεισόδια, εξάλλου μπορεί κανείς να διαβάσει αναλυτικά την πλοκή στο σύνδεσμο της βικιπαίδειας που παραθέτω. Η ανθρώπινη κακία, η βία και τα πτώματα είναι διάχυτα σ’ αυτά. Να πούμε μόνο ότι έχει μείνει μουγκός και ελαφρά καθυστερημένος από ένα κτύπημα που έφαγε στο κεφάλι από δυο κακοποιούς, και ότι στη συνέχεια θα υποφέρει τα πάνδεινα.   

  Το ότι κουβαλάει μαζί του το πιστόλι που πήρε από τον ηλικιωμένο που τον φιλοξενούσε (εκείνον που είχε πάρει στην αρχή της ταινίας στο φορτηγό του και με τον οποίο συναντήθηκε τυχαία), τον οποίο σκότωσε ένας στρατιωτικός, προσημαίνει ότι θα έχουμε ποιητική δικαιοσύνη.   

  Δυο αστυνομικοί που συναντήσαμε στην αρχή της ταινίας φέρνονται εντελώς βάναυσα σε ένα ζευγάρι. Μάλιστα στον άνδρα, ανώτερό τους αστυνομικό, περνάνε χειροπέδες αφού πρώτα τον σακάτεψαν στο ξύλο όταν προσπάθησε να διαμαρτυρηθεί. Ανάλογα φέρνονται και στη γυναίκα του.

   Καταφτάνει ένα φορτηγό με ένα λαλίστατο φορτηγατζή που είχε πάρει τον ήρωά μας. Τους σταματάνε. Του ζητάνε να υπογράψει ένα χαρτί ότι τάχα είδε τον άνδρα με τις χειροπέδες να τους επιτίθεται. Αυτός φυσικά αρνείται. Αγριεύουν, τον απειλούν. Υποχωρεί. Του ζητάνε να γράψει και το όνομά του. Όμως πριν το γράψει αρχίζουν να κτυπάνε άγρια τον άνδρα με τις χειροπέδες. Η γυναίκα του ορμάει μέσα ουρλιάζοντας να τους αποτρέψει και αυτοί την πετάνε έξω. Ο φορτηγατζής καταλαβαίνει ότι πάνε να τον σκοτώσουν. Επιτίθεται στον ένα. Ο άλλος τραβάει το αυτόματο, φωνάζοντάς του να σταματήσει.

  Το περιμέναμε, δεν ήταν εφέ έκπληξης ότι ο ήρωάς μας θα τραβούσε το πιστόλι. Βλέπαμε εξάλλου κατά διαστήματα το αγριεμένο βλέμμα του. Όμως υπήρχε ένα απόλυτο εφέ έκπληξης. Πυροβολεί όχι μόνο τους δυο αστυνομικούς, αλλά και τους άλλους τρεις. Μετά απομακρύνεται από το φυλάκιο.

  Ένας Joker πριν τον «Joker», που σκορπάει τον θάνατο επί δικαίων και αδίκων.