Merian C. Cooper, Ernest E. Schoedsack and Marguerite Harrison: Grass: a nation’s battle for life (1925)

Merian C. Cooper, Ernest E. Schoedsack and Marguerite Harrison: Grass: a nation’s battle for life (1925)

  Στο βιβλίο του Hamid Naficy «Κοινωνική ιστορία του ιρανικού κινηματογράφου» είδα να σχολιάζεται εκτενώς η ταινία των Cooper, Schoedsack και Harrison «Γρασίδι: ο αγώνας ενός έθνους για ζωή».

  Μα, διάβολε, αυτή την ταινία την έχω δει. Για να δω τι έγραψα γι’ αυτήν.

  Κοιτάζω στην υποϊστοσελίδα της ιστοσελίδας μου με τον κατάλογο των ταινιών που είδα και έγραψα γι’ αυτές (αλφαβητικά κατά σκηνοθέτη, για γρήγορη εύρεση, με τους συνδέσμους στο blog μου όπου αναρτήθηκαν οι κριτικές μου γι’ αυτές) και δεν τη βρίσκω.

  Περίεργο, σκέφτομαι, μήπως ξέχασα να κάνω ανάρτηση;

  Όχι, δεν είχα ξεχάσει να κάνω ανάρτηση, απλά είχα ξεχάσει να γράψω ενώ ήδη είχα έτοιμο το αρχείο, σωσμένο με ημερομηνία 12-1-2012.

  Έτσι κι αλλιώς θα ξαναέβλεπα την ταινία.

  Ένας κλάδος της Φυλής των Bakhtiari, οι Baba Ahmadi, κάπου πενήντα χιλιάδες άτομα, καθώς έχει πλακώσει για καλά η ξηρασία στα εδάφη τους, αποφασίζουν να ξεκινήσουν προς τα νότια, σε μια περιοχή με λιβάδια, κοντά στο Ισφαχάν, μια διαδρομή που την κάνουν δυο φορές το χρόνο.

  Πριν ανακαλύψουν τους Baba Ahmadi περνούν από Τουρκία και Ιράκ (στο χάρτη βλέπουμε την Κωνσταντινούπολη σαν Κωνσταντινούπολη και όχι σαν Ισταμπούλ. Βρισκόμαστε ακόμη στο 1925). Δεν ήταν εύκολο το ταξίδι, αντιμετώπισαν αρκετές δυσκολίες, όπως μια ανεμοθύελλα στην έρημο της Ανατολίας. Σταθμεύουν σε χωριά που συναντούν στο δρόμο τους και φιλμογραφούν τους κατοίκους, τη ζωή και τις συνήθειές τους.

Βλέπουμε και ένα αρκουδάκι (το κακόμοιρο!!! Θυμήθηκα την «Αρκούδα» του Μητσάκη), και ένα «μάγο».

  Μέχρι εδώ η ταινία είναι ένα απολαυστικό εθνογραφικό ντοκιμαντέρ, με αρκετές δόσεις χιούμορ. Μετά, όταν συναντάνε τους Baba Ahmadi και τους ακολουθούν, η ταινία γίνεται εθνογραφικό θρίλερ.

  Οι δυσκολίες μέχρι να φτάσουν στον προορισμό τους, μετά από 48 μέρες, είναι αφάνταστες. Πρέπει να περάσουν πανύψηλα βουνά, χιονισμένα βουνά, αλλά το πιο δύσκολο είναι να περάσουν τον ποταμό Karum.

  Φτειάχνουν σχεδίες με φουσκωμένα ασκιά με τις οποίες διασχίζουν το ποτάμι. Τα ζώα ενθαρρύνονται ή αναγκάζονται να ακολουθήσουν κολυμπώντας. Ελπίζουν ότι μια γελάδα που είναι διστακτική θα κολυμπήσει τελικά, θέλοντας να ακολουθήσει το μοσχαράκι της που βρίσκεται πάνω σε μια σχεδία, με γυναίκες και παιδιά.

  Ο ποταμός παίρνει τα διόδιά του κατά τη διάβαση. Κάποια ζώα, αλλά και άνθρωποι, δεν τα καταφέρνουν.

  Τα μικρά πλάνα δίνουν ένα γρήγορο ρυθμό στην ταινία που υπογραμμίζεται από μια εξαιρετική ιρανική μουσική, από τις καλύτερες μουσικές υποκρούσεις που έχουν υπάρξει σε ταινία, διαβάζω.

  Και η πρόσληψη:

  Οι ιρανοί ήσαν από ενοχλημένοι έως αγανακτισμένοι, γιατί η ταινία παρουσίαζε μια οπισθοδρομική όψη του Ιράν. Αρκετά χρόνια αργότερα η πρόσληψη άλλαξε και άρχισαν να νιώθουν υπερήφανοι για τους συμπατριώτες τους που ζούσαν στις παρυφές του πολιτισμού και που με τόση γενναιότητα αντιμετώπιζαν τις φυσικές αντιξοότητες.

  Οι δυτικοί ιστορικοί του κινηματογράφου, διαβάζω στο βιβλίο του Naficy, «Θεωρούν το Γρασίδι  σαν ένα κλασικό ντοκιμαντέρ, δεύτερο σε αξία μόνο μετά τον Νανούκ του βορρά του Robert Flaherty» (σελ. 162).

  Την ταινία μπορείτε να τη δείτε στο youtube (σας το συνιστώ) με αγγλικούς μεσότιτλους· που και αγγλικά να μην ξέρετε δεν είναι αναγκαίοι.