Rakhshan Bani-Etemad, The May lady (1999)

 

  25-3-2014 βλέπω να έχει ημερομηνία το αρχείο, και ξέχασα να το αναρτήσω. Το αναρτώ τώρα. Για πόσες άλλες άραγε ταινίες έχω γράψει (15σύλλαβος) και ξέχασα να αναρτήσω;

  Της Ραχσάν Μπανί-Έτεμαντ έχουμε παρουσιάσει ήδη τέσσερα έργα της. Σειρά έχει μια ακόμη υπέροχη ταινία, η «Κυρία του Μάη».

  Αρχικά η ταινία μου θύμισε τη «Μητέρα και γιος» του Σοκούροφ. Και είναι πράγματι τέτοια, δείχνοντας τη σχέση μιας μητέρας με το γιο της, μια σχέση αγάπης αλλά και έντασης. Στη συνέχεια όμως η ταινία έγινε απλά «Η γυναίκα», όπου συχνά με ντοκιμαντερίστικο τρόπο – Η Bani-Etemad έχει θητεύσει πάρα πολύ στο ντοκιμαντέρ – παρουσιάζει καταστάσεις και προβλήματα που μπορεί να βιώσει μια γυναίκα σε μια πατριαρχική κοινωνία, και οι ισλαμικές κοινωνίες είναι πολύ πιο πατριαρχικές από τις δικές μας. Με χίλια ζόρια κατάφερε η μητέρα να αποσπάσει την κηδεμονία του γιου της μετά το διαζύγιο. Και μου θύμισε κάτι που διάβασα παλιά, ότι οι μουσουλμάνες της Θράκης έχουν ψυχολογικό πρόβλημα, βλέποντας ότι σε περίπτωση διαζυγίου η επιμέλεια ανατίθεται στις 90% των περιπτώσεων στους άνδρες, σε αντίθεση με τις χριστιανές δίπλα, όπου κατά 90% παίρνουν αυτές την επιμέλεια των παιδιών.

  Τη σκηνή την ξαναείδα σε ένα έργο του Jafar Panahi, το Crimson gold (με τίτλο «Κόκκινο Χρυσάφι» παρουσίασε την ταινία πριν χρόνια η ΕΡΤ1. Χρειάστηκε να την μεταγράψω από κασέτα σε dvd, και από εκεί να τη ριπάρω για το αρχείο μου). Η αστυνομία μπουκάρει σε μια πολυκατοικία και συλλαμβάνει τη νεολαία που έκανε ένα πάρτι σε ένα διαμέρισμα. Το ισλάμ, και όχι μόνο στη σιιτική του εκδοχή, είναι πιο πουριτανό από τους χριστιανούς πουριτανούς. Άντε τώρα η μητέρα να παρακαλάει για να αφήσουν τον κανακάρη της· ο οποίος δεν καταλαβαίνει ότι εκτός από μητέρα είναι και γυναίκα, έχει την ανάγκη μιας αντρικής συντροφιάς. Αντιδράει σπασμωδικά όταν ο φίλος της έρχεται να την επισκεφθεί απροσδόκητα. Παίρνει το αυτοκίνητο και οδηγάει σαν τρελός με αποτέλεσμα να συλληφθεί. Άντε πάλι η καημένη η μαμά να τρέχει και να παρακαλάει για να τον βγάλουν από τη φυλακή.

  Οι ντοκιμαντερίστικες σκηνές μου θύμισαν πολύ τη συγχωρεμένη την Αλίντα Δημητρίου, με τις τρεις ταινίες με συνεντεύξεις που πήρε από γυναίκες στην αντίσταση, στον εμφύλιο και στη δικτατορία. Οι τελευταίες με είχαν συγκλονίσει. Εδώ ο φακός της Bani-Etemad καταγράφει πολλές γυναίκες να αφηγούνται τις θλιβερές τους ιστορίες.

  Εξαιρετική ταινία, που θα έπρεπε να προβάλλεται σε όλες τις τηλεοράσεις του κόσμου την ημέρα της γυναίκας. Μπας και συγκινηθούμε λίγο εμείς οι άντρες, αλλά και οι νομοθέτες.