František Vláčil, Η κοιλάδα των μελισσών (Údolí včel, 1967)

František Vláčil, Η κοιλάδα των μελισσών (Údolí včel, 1967)

 

  Από σήμερα στους κινηματογράφους

  Δεν μου αρέσουν τα έργα που η πλοκή τους τοποθετείται στο Μεσαίωνα, γιατί σχεδόν πάντα μπαίνει μέσα η θρησκεία. Όμως η «Κοιλάδα των μελισσών» μου άρεσε.

  Ο πατέρας του Ανδρέα παντρεύεται μια πολύ νεότερή του γυναίκα. Ο γιος στο γάμο προσφέρει στη νύφη ένα πανέρι με ροδοπέταλα, που στον πάτο όμως έχει βάλει νυχτερίδες. Ο πατέρας του, εξοργισμένος, τον αρπάζει και τον πετάει στον τοίχο. Ο νεαρός πέφτει κάτω βαριά τραυματισμένος. Ο πατέρας του παρακαλεί το Θεό να μην πεθάνει και θα τον κάνει μοναχό.

  Τον στέλνει σε ένα τευτονικό μοναστήρι. Οι τεύτονες μοναχοί (τους είδαμε στον «Αλέξανδρο Νιέφσκι») ήταν μοναχοί που υπεράσπιζαν την πίστη τους με το σπαθί τους. Ο Αρμίν, ο οποίος έχει γίνει φίλος και προστάτης του Ανδρέα, είχε πάει στις σταυροφορίες.

  Η ταινία, αν δεν κάνω λάθος, αναφέρεται στον θρησκευτικό φονταμενταλισμό, καταδικάζοντάς τον. Μου θύμισε ισλάμ: όποιος φεύγει από το μοναστήρι, καταδικάζεται σε θάνατο.

  Ένας μοναχός φεύγει. Τον συλλαμβάνουν. Και τον ρίχνουν να τον κατασπαράξουν τα σκυλιά.

  Θα ξαναδούμε μια παρόμοια σκηνή.

  Ο Ανδρέας, αηδιασμένος, θα το σκάσει. Ο Αρμίν φιλοδοξεί να τον επαναφέρει στο μοναστήρι. Τον βρίσκει, όμως αυτός του ξεφεύγει.

  Γυρνάει στο πατρικό του, παντρεύεται τη μητριά του η οποία είχε μείνει χήρα, ήταν και θέληση του πατέρα του, του λέει. Τον άντρα της τον κατασπάραξαν κυνηγόσκυλα όταν έπεσε από το άλογό του.

  Ο Αρμίν θα έλθει να τον βρει.

  Οι τσέχοι έχουν ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό στυλ. Δεν είναι μόνο το ασπρόμαυρο, είναι το αφαιρετικό μοντάζ (μόνο στις σημαντικές σκηνές επικεντρώνεται η κάμερα, τους συνδετικούς «τάκους» όπως τους ονόμαζε ο συγχωρεμένος ο Ουμπέρτο Έκο τους αφήνει να τους φανταστεί ο αναγνώστης. Ακόμη είδαμε την προτίμηση του σκηνοθέτη για τα αμφιπλεύρου συμμετρίας πλάνα, τα οποία έχουμε επισημάνει και σε κάποιους άλλους σκηνοθέτες που δεν τους θυμάμαι τώρα, πράγμα που τους δίνει ένα στυλιζάρισμα.

  Τελικά τι έγινε στο τέλος;  

  Α, όλα κι όλα, εγώ σαν τον Ποκοπίκο είμαι τάφος στα μυστικά, δεν κάνω σπόιλερ. Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι μου αρέσουν τα έργα εκδίκησης.