Darezhan Omirbayev, Killers

Darezhan Omirbayev, Killers, 1998

Ο Ομιρμπάγιεφ είναι από το Καζακστάν, όπου και διαδραματίζεται η υπόθεση του έργου Killers. Καλογυρισμένη ταινία, με άφθονο σασπένς, αλλά προ παντός μια ταινία που ρίχνει φως στα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα αυτή σήμερα, και που είναι η ανεργία και η εγκληματικότητα. Σε ένα βιβλίο που παρουσίασα πριν λίγους μήνες, το «Οι ιεροί πολεμιστές του Ισλάμ» του Ahmed Rashid, διάβασα ότι οι μουσουλμανικές χώρες της πρώην ΕΣΣΔ δεν τα πήγαν καθόλου καλά μετά την ανεξαρτητοποίησή τους. Οι ρώσοι έφυγαν και τους άφησαν στη μοίρα τους. Δεν τολμούσα να το πιστέψω. Και όμως στο έργο ειπώθηκε το εξής ανέκδοτο: Πρώτα έφυγαν τα χρυσά χέρια και τα χρυσά μυαλά, τώρα θα φύγουν και τα χρυσά δόντια.
Το θέμα της ανεργίας θίγεται πρώτο: ο επιστήμονας αυτοκτονεί όταν το ινστιτούτο όπου εργάζεται κλείνει από έλλειψη πιστώσεων, και ο οδηγός του, που μένει άνεργος, βλέπει στον ύπνο του τον ίδιο εφιάλτη: ότι ετοιμάζεται να αυτοκτονήσει πέφτοντας από μια ταράτσα, αλλά πριν προλάβει κάποιος τον σπρώχνει. Ο μαφιόζος παροτρύνει την κόρη του να μείνει έξω όταν τελειώσει στις σπουδές της, γιατί στο Καζακστάν υπάρχει πολλή ανεργία. Ακολουθεί η εγκληματικότητα, με πρώτο παράδειγμα μια συμμορία που κλέβει αυτοκίνητα.
Αυτό όμως που μου έκανε εντύπωση είναι το «πυρηνικό γεγονός» ενός τροχαίου ατυχήματος (μιλήσαμε για το τι είναι πυρηνικό γεγονός στην προηγούμενη ανάρτηση). Απλά στράβωσαν λαμαρίνες, όμως ο ήρωάς μας έπρεπε να πληρώσει όχι μόνο τις δικές του αλλά και του άλλου αυτοκινήτου. Καλά, στη χώρα αυτή δεν υπάρχουν ασφαλιστικές εταιρείες; Το μοιραίο αυτό ατύχημα καθώς και η αυτοκτονία του αφεντικού του που τον άφησε χωρίς δουλειά τον βύθισαν στα χρέη, και για να ξελασπώσει αναγκάστηκε να γίνει επαγγελματίας δολοφόνος.
Και θυμήθηκα τώρα ότι σε πολλές κινέζικες ταινίες μιλάνε για δίδακτρα σπουδών στα Πανεπιστήμια. Καλά, εκεί δεν υπάρχει δωρεάν παιδεία; (Μπήκα στη Βικιπαίδεια, υπάρχει δωρεάν παιδεία μόνο για τους φτωχούς, όχι για όλους, και είναι επίσης πολύ διαδομένος ο θεσμός των υποτροφιών. Οι πλούσιοι δηλαδή είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν τη φοίτησή τους στα πανεπιστήμια. Ακόμη, υπάρχουν εκεί ιδιωτικά πανεπιστήμια).
Εμείς εδώ έχουμε δωρεάν παιδεία σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, και μέχρι χθες είχαμε και δωρεάν φροντιστηριακά μαθήματα στη μέση εκπαίδευση (ενισχυτική διδασκαλία και πρόσθετη διδακτική στήριξη). Τώρα με την κρίση ο θεός να βάλει του χέρι του. Ελπίζω να μη βρεθούν έλληνες στη θέση του ήρωα του Ομιρμπάγιεφ. Που σκότωσε ένα δημοσιογράφο. Blogger, από όσο ξέρω, δεν έχει σκοτώσει ακόμη κανείς.