Albert Lamorisse, The lovers’ wind

Albert Lamorisse, The lovers’ wind (1978)

http://en.wikipedia.org/wiki/The_Lovers%27_Wind

http://en.wikipedia.org/wiki/Albert_Lamorisse

  Σε κάποια από τις βιβλιοκριτικές μου για τα ταξιδιωτικά του Γιώργου Βέη έγραψα ότι, με την έλευση της εικόνας, τα ταξιδιωτικά δεν μπορούν πια να γράφονται όπως την εποχή του Καζαντζάκη. Η εικόνα είναι παντοδύναμη, ο λόγος αποτελεί φτωχό υποκατάστατο. Η οποιαδήποτε περιγραφή ενός αγάλματος του Βούδα δεν μπορεί ποτέ να υποκαταστήσει την ίδια την εικόνα του. Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε εδώ, παραφράζοντας ένα μυθιστόρημα της Ευγενίας Φακίνου, «Το ταξίδι ήταν το πρόσχημα» για την ανάπτυξη ενός ποιητικού λόγου που μαγεύει καθαυτός. Σε μια βιβλιοκριτική που έγραψα πρόσφατα παρέθεσα το παρακάτω απόσπασμα: «Το θέμα είναι μια πρόφαση σε μια εργασία μέσα στη γλώσσα». Αυτό ισχύει κατεξοχήν στα ταξιδιωτικά του Γιώργου Βέη.

  Βλέποντας τον «Άνεμο των ερωτευμένων» του Albert Lamorisse διαπιστώνω ότι και το ταξιδιωτικό ντοκιμαντέρ μπορεί να «θυσιάσει» εν μέρει τη σαφήνεια της αφήγησης για χάρη της ποιητικότητας της εικόνας. Τα αγγλικά του αφηγητή δεν μπορούσα να τα καλοκαταλάβω εξαιτίας μάλλον της πηγής της αναπαραγωγής. Οι λέξεις ακούγονταν μουντές, μπάσες, σαν να έβγαιναν από ένα πλατωνικό σπήλαιο που δεν σε άφηναν να μαντεύσεις τις ιδανικές λέξεις ενός ουράνιου λεξικού. Παρόλ’ αυτά το απόλαυσα όσο λίγα από τα ντοκιμαντέρ που έχω δει μέχρι σήμερα. Οι περισσότερες λήψεις έγιναν από ελικόπτερο, και ο κάμεραμαν δεν έχανε την ευκαιρία να παρακολουθεί το τρομοκρατημένο φευγιό ζώων στο άκουσμα της βοής του ελικοπτέρου, ή το πέταγμα αποδημητικών πουλιών όταν περνούσαν από δίπλα τους.

Πριν δέκα χρόνια είδα την ταινία, το είχα ξεχάσει, και ξαναέγραψα. Έκανα άλλη ανάρτηση αλλά θα την διαγράψω, προσθέτοντάς την εδώ.

  Ο «Άνεμος των ερωτευμένων» είναι ένα ντοκιμαντέρ στο οποίο σχεδόν όλες οι λήψεις έγιναν από ελικόπτερο, στο οποίο βλέπουμε πόλεις και όμορφα τοπία του Ιράν. Αφηγείται ο «Άνεμος των ερωτευμένων», στα ιρανικά. Κάποιες φορές μας μιλάει για τις συζητήσεις που είχε με άλλους ανέμους, όπως με αυτόν που, αντί να στεγνώσει τα χαλιά που είχαν απλωθεί στην κορυφή ενός λόφου, τα παρέσυρε.

  Το αρχικό φιλμ γυρίστηκε το 1967, όμως δεν προβλήθηκε γιατί δεν άρεσε στο Γενικό Γραφείο της Εθνικής Διοίκησης Κινηματογράφου. Έδειχνε ένα παραδοσιακό Ιράν, ενώ η προπαγανδιστική πολιτική του σάχη ήθελε να δείξει ένα εκσυγχρονισμένο Ιράν. Έτσι ο Λαμορίς επέστρεψε μετά από κάποια χρόνια και έκανε σχετικές λήψεις που θα ικανοποιούσαν τους κυβερνητικούς, όπως για παράδειγμα βιομηχανικές εγκαταστάσεις.

  Η ταινία μου θύμισε δυο ντοκιμαντέρ που είδα, «Το Μαρόκο από ψηλά» και το «Το Αλγέρι από ψηλά». Δυστυχώς, στις δεύτερες αυτές λήψεις, το ελικόπτερο του Λαμορίς κατέπεσε και ο ίδιος σκοτώθηκε.