Fatih Akin, The cut

Fatih Akin, The cut (2014)

Μετά το ντοκιμαντέρ «Garbage in the Garden of Eden» (2012) που αναφέρεται στους αγώνες των κατοίκων ενός χωριού στη Μαύρη θάλασσα ενάντια στην κυβερνητική απόφαση να δημιουργήσουν στο χωριό τους μια χωματερή, ο Φατίχ Ακίν γυρίζει το περίφημο πια έργο του «Η μαχαιριά» (The cut, 2014, για πρώτη φορά σε αγγλική γλώσσα).
Η «Μαχαιριά» έχει δυο θέματα: την γενοκτονία των αρμενίων και τη δύναμη της αγάπης, της πατρικής αγάπης. Η γενοκτονία είναι το φόντο της ιστορίας, και καταλαμβάνει το πρώτο μέρος της ταινίας.
Τον Ναζαρέτ τον παίρνουν από το σπίτι του το 1915 και τον πηγαίνουν σε τάγματα εργασίας. Εκεί κάποια στιγμή τους προτείνουν την ελευθερία τους, με τον όρο να γίνουν μουσουλμάνοι. Ορισμένοι δέχονται. Τους υπόλοιπους τους δένουν και τους σφάζουν ένα ένα για να μη χαλάνε σφαίρες. Ανατριχιαστική σκηνή, μου ήταν αδύνατο να τη δω. Όμως τον Ναζαρέτ δεν τον σφάζει εκείνος που τον ανέλαβε. Πατάει το μαχαίρι του στο λαιμό του για να τρέξει αίμα και να φανεί ότι τον έσφαξε. Το βράδυ επιστρέφει, τον συνεφέρνει και τον παίρνει μαζί του. Φουκαράς, έκλεψε σαν τον Γιάννη Αγιάννη για να φάει και κατέληξε στη φυλακή. Τον αποφυλάκισαν μαζί με άλλους καταδίκους αναθέτοντάς τους αυτό το ρόλο: να σφάζουν αρμένιους.
Η «μαχαιριά» όμως του έκοψε τις φωνητικές χορδές. Ήταν αρκετά βαθιά, ο τούρκος αυτός έπρεπε να είναι πειστικός. Με λάσπη μαλαγμένη με κάτουρο καταφέρνουν να του επουλώσουν την πληγή, όμως δεν μπορεί πια να μιλήσει.
Παρακολουθώντας το οδοιπορικό του Ναζαρέτ μέχρι να φτάσει στο τουρκοκρατούμενο Χαλέπι της Συρίας, που σε λίγο απελευθερώνεται από τους άγγλους, βλέπουμε και τους δυο άλλους τρόπους εξόντωσης των αρμενίων, των γυναικόπαιδων αυτή τη φορά: τις πορείες θανάτου και τους χώρους συγκέντρωσης, στην έρημο, όπου τους άφηναν να αργοπεθαίνουν από την πείνα και τις αρρώστιες. Εκεί συναντάει την πεθερά του. Του λέει ότι όλη η οικογένειά του πέθανε. Τον παρακαλεί να δώσει ένα τέλος στα βάσανά της σκοτώνοντάς την. Είναι ετοιμοθάνατη. Τελικά θα πάρει την απόφαση.
Μετά το οδοιπορικό της σωτηρίας αρχίζει το οδοιπορικό της αναζήτησης. Μαθαίνει ότι τελικά οι κόρες του επέζησαν. Θα ψάξει να τις βρει. Από τον Λίβανο θα πάει στην Κούβα, και από εκεί στις ΗΠΑ. Θα τα καταφέρει.
Σ’ αυτή την ταινία βλέπουμε επίσης τον «μαγικό ρεαλισμό» που είδαμε και στο Im Juli, σε δυο σκηνές. Στην έρημο, έχοντας πέσει κάτω εξαντλημένος, τον ενθαρρύνει το όραμα της γυναίκας του να σηκωθεί. Στην Αμερική, κτυπημένος από ομοεθνείς του άσχημα, πεσμένος πάνω στις ράγες μιας σιδηροδρομικής γραμμής, ενθαρρύνεται από τις δυο του κόρες που του παρουσιάζονται σαν σε όραμα να σηκωθεί.
Επίσης βλέπουμε πάλι θεματοποιημένη την αγάπη του για το σινεμά, όπως στο Solino. Ο Ναζαρέτ, τότε που βρίσκεται στο Χαλέπι, προτιμάει να δει μια ταινία και όχι να πάει στα μπουρδέλα με το φίλο του. Η ταινία είναι του Τσάρλι Τσάπλιν, στο τέλος της οποίας ο Σαρλώ ξαναβρίσκει τον πιτσιρίκο του. Κάθεται χάμω θλιμμένος, ενώ οι άλλοι θεατές φεύγουν ένας ένας γύρω του. Προφανώς σκέφτεται αν θα τα καταφέρει κι αυτός να βρει τις κόρες του.
Σκληρή ταινία, και πολύ συγκινητική.
Για τις υπόλοιπες ταινίες του Φατίχ Ακίν έχουμε γράψει εδώ.