Sean Ellis, Anthropoid

Sean Ellis, Anthropoid (2016)

  Στις πολεμικές ταινίες μυθοπλασίας το τέλος είναι αναμενόμενο: οι καλοί νικούν πάντα. Όταν η ταινία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, κάποιες φορές απουσιάζει το happy end.

  Χωρίς happy end είναι και η ταινία «Ανθρωποειδές», καθώς βασίζεται σε ένα ιστορικό γεγονός: την εκτέλεση του αρχι-ναζί Reinhard Heydrich, γνωστού ως «ο σφαγέας της Πράγας». Την εντολή είχε δώσει η εξόριστη στο Λονδίνο τσεχοσλοβακική κυβέρνηση. Την αποστολή που είχε την ονομασία «Ανθρωποειδές» είχαν αναλάβει να την εκτελέσουν δυο από τους επτά τσέχους που είχαν πέσει με αλεξίπτωτο στη γερμανοκρατούμενη Τσεχοσλοβακία. Μόλις που θα τα καταφέρουν (ο Heydrich πεθαίνει τελικά στο νοσοκομείο), όμως ένας προδότης θα είναι η αιτία να σκοτωθούν και οι επτά αλεξιπτωτιστές στην εκκλησία όπου είχαν βρει καταφύγιο. Η εξάωρη αντίστασή τους, που κρατάει σχεδόν το τελευταίο μισό της ταινίας, είναι συναρπαστική.

  Ο Έλις, ακολουθώντας πιστά τα γεγονότα, δεν ωραιοποιεί την αντίσταση. Δεν είναι μόνο ο προδότης, είναι οι στιγμές αδυναμίας, η λιποψυχία, η αμφιβολία, και τέλος η διαφωνία: την εκτέλεση του Heydrich σίγουρα θα ακολουθούσαν αιματηρά αντίποινα, και κάποιοι από τα ηγετικά στελέχη της τσεχοσλοβάκικης αντίστασης ήταν αντίθετοι με την εκτέλεσή του και προσπάθησαν να την αποτρέψουν. Στα γράμματα τέλους διαβάζουμε ότι κάπου 5000 τσέχοι πλήρωσαν με τη ζωή τους αυτή την απόπειρα.

  Μήπως όμως άξιζε τον κόπο; Δεν αναπτερώθηκε άραγε έτσι το φρόνημα του υπόδουλου τσέχικου λαού; Στα γράμματα τέλους διαβάζουμε επίσης ότι ο Τσώρτσιλ, μετά από αυτά τα αιματηρά αντίποινα, κήρυξε άκυρη την συνθήκη του Μονάχου κατά την οποία οι σύμμαχοι έδωσαν το ελεύθερο στον Χίτλερ να καταλάβει την Τσεχοσλοβακία με αποτέλεσμα να παραδοθεί αμαχητί. Επίσης δήλωσε ότι η  Τσεχοσλοβακία αποτελεί ένα σημαντικό σύμμαχο στον αγώνα για την ελευθερία, πράγμα που σημαίνει, πιστεύω εγώ, ότι κάθεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με το τέλος μου πολέμου. Αλλιώς, ως παραδοθείσα αμαχητί, δεν θα είχε το δικαίωμα.

  Τα δυο ειδύλλια ήσαν ίσως μια παραχώρηση στο κοινό, όμως ομόρφυναν την ταινία, σαν λυρικά ιντερμέτζα. Από τις καλύτερες πολεμικές ταινίες που έχω δει.