Ryu Murakami, Tokyo decadence (1992)

Ryu Murakami, Tokyo decadence (1992)

  Είναι η δεύτερη ταινία που βλέπω με θέμα τις «συνοδούς». Η πρώτη ήταν «Η γυναίκα καίγεται» (1983) του Robert van Ackeren.

  Όχι, ήταν και μια άλλη, αλλά δεν μπορώ να θυμηθώ τον τίτλο της.

  Η Άι (το όνομά της σημαίνει αγάπη, με ίδιο ιδεόγραμμα (愛)και προφορά και στα κινέζικα) είναι μια φοιτήτρια που αποφάσισε να δουλέψει συνοδός για να βγάζει τα έξοδά της. Το πρακτορείο της πρακτορεύει τις κοπέλες του σε σαδιστές και μαζοχιστές. Τα δυο πρώτα τρίτα της ταινίας θα τα χαρακτήριζα «εγκυκλοπαιδικά», όπου μαθαίνουμε για τις συγκεκριμένες διαστροφές. Καλοπληρωμένη δουλειά, όμως κρύβει και κινδύνους. Κάποια φορά θα το σκάσει κυριολεκτικά από ένα διαμέρισμα.

  Δεν μπόρεσα να μην κάνω τη σκέψη ότι αυτές οι διαστροφές κοστίζουν, και αλλοίμονό σου αν είσαι φτωχός. Ισχύει και για την ομοφυλοφιλία, αν και λιγότερο.

  Φίλος ψυχίατρος (όχι ο Μανόλης) μας έλεγε για κάποιον ωραίο άντρα που είχε πάθει κατάθλιψη. Ο λόγος; Παρόλο που ήταν ωραίος ήταν πια μιας κάποιας ηλικίας και δυσκολευόταν να βρει σύντροφο χωρίς να πληρώσει. Αυτό τον τσάκισε ψυχολογικά. Υποθέτω ότι και ο ομοφυλόφιλος πληρωμένος έρωτας θα κοστίζει περισσότερο, όπως και ο διαστροφικός, από ό,τι ο ετεροφυλόφιλος. 

  Δεν μπορώ να πω ότι μου άρεσε αυτό το τμήμα του έργου, όμως το τελευταίο τρίτο με αποζημίωσε, και σαν πλοκή και σκηνοθετικά.

  Η Άι πηγαίνει να βρει έναν παλιό αγαπημένο. Μόλις έμαθε πού ζει και ότι είναι παντρεμένος. Την παρακολουθούμε σε ένα αγωνιώδες συγκινητικό οδοιπορικό, κυριολεκτικά με τα πόδια (το περπάτημά της με τα ψηλοτάκουνα που φορούσε μου θύμισε το περπάτημα των δυο μικρών κοριτσιών της ιρανικής ταινίας «Το μήλο» της Σαμίρας Μαχμαλμπάφ που ξαναείδα προχθές), που κρατάει αρκετή ώρα. Περπατάει περίπου σαν μεθυσμένη καθώς έχει πάρει ένα χάπι που της πρόσφερε μια φίλη της, προφανώς ναρκωτικό, για να της δώσει κουράγιο για τη συνάντηση. Κουρασμένη κάθεται λίγο να ξεκουραστεί κάτω από μια ολάνθιστη κερασιά, δένδρο-σύμβολο για τους γιαπωνέζους. Θα συναντήσει μια γυναίκα που την ξέρει. Φέρεται περίεργα. Της λέει ότι έφυγε πέρυσι για ένα μακρύ ταξίδι χωρίς γυρισμό. Της λέει επίσης ότι κάποτε ήταν αντίπαλες. Αργότερα μαθαίνουμε από συνομιλία γειτόνων ότι έχει τρελαθεί μετά τον θάνατο του άντρα της. Παρεμπιπτόντως, η γυναίκα που έχει τρελαθεί είναι το κεντρικό πρόσωπο στην κύρια υποομάδα της τέταρτης ομάδας έργων του θεάτρου Νο. Να παραθέσω το σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο μου «Εισαγωγή στο θέατρο της Ιαπωνίας και της Κίνας», ΑΛΔΕ 2010.

  «Η τέταρτη ομάδα απλά ονομάζεται τέταρτη ομάδα (yonbamme-mono). Χωρίζεται σε υποομάδες που περιλαμβάνουν έργα με εκδικητικά φαντάσματα, ορισμένα genzai mono (σύγχρονα έργα), κ. ά. Η κύρια υποομάδα όμως είναι εκείνη που περιλαμβάνει έργα τρέλας, και ονομάζονται  monogurui-mono, ή kyojo-mono, έργα με τρελή γυναίκα, μια και αυτή είναι συνήθως το τρελό πρόσωπο. Το διαταραγμένο ψυχικά άτομο θεωρείται ότι βρίσκεται σε μια κατάσταση καταληψίας. Στο Nô δεν απεικονίζεται η τελική συντριβή, αλλά περισσότερο η πορεία που οδηγεί το άτομο στην τρέλα. Η τρέλα θεωρείται ως μια υψηλή πνευματική κατάσταση που συνοδεύεται με το χωρισμό από τον εαυτό. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τρελοί ποτέ δεν χρησιμοποιούνται ως κωμικά πρόσωπα, αντίθετα από ότι συμβαίνει στη Δύση. Η τρέλα δεν έχει θέσει στο γιαπωνέζικο χιούμορ».

  Και επιστρέφουμε στην ταινία.

  Η Άι θα συνεχίσει και θα φτάσει στο σπίτι του. Κτυπά το κουδούνι, όμως δεν απαντάει κανείς. Θα δοκιμάσει να μπει μέσα από το παράθυρο ανεβαίνοντας με μια σκάλα, αλλά θα γκρεμοτσακισθεί. Καταπληγωμένη και δείχνοντας αλλοπαρμένη θα κινήσει τις υποψίες δυο αστυνομικών. Όμως θα παρέμβει η τρελή γυναίκα και θα τη σώσει, λέγοντας ότι είναι φίλη της.

  Και οι δυο έχασαν την αγάπη τους, με διαφορετικό τρόπο η κάθε μια.

  Στο τέλος της ταινίας θα τη δούμε να κοιτάζει το τυχερό της δαχτυλίδι επί ώρα, μετά να κοιτάζεται στον καθρέφτη και τέλος να παίρνει την τσάντα με τα εργαλεία του επαγγέλματος, προφανώς για την επόμενη επίσκεψη.