Glauber Rocha, Κόσμος σε μια έκσταση (Terra em transe,1967)

Glauber Rocha, Κόσμος σε μια έκσταση (Terra em transe,1967)

 

  Είπα να ξεμπερδεύω με το cinema novo της Βραζιλίας βλέποντας την έτερη ταινία του Glauber Rocha που μαζί με την «Ο θεός και ο διάβολος στη χώρα του ήλιου» θεωρούνται οι κορυφαίες του cinema novo.

  Στην ταινία «Η χώρα σε αγωνία», γυρισμένη τρία χρόνια αργότερα, ο Glauber εγκαταλείπει τον ιταλικό νεορεαλισμό για να δώσει την πρωτοκαθεδρία στο γαλλικό νέο κύμα, και κάνοντας πιο έντονη την κοινωνική διάσταση.

  Όπως τα αποσπάσματα στα ανολοκλήρωτα έργα του Σολωμού αποτελούν την κορυφή μιας υποκείμενης αφήγησης, το ίδιο και οι σκηνές και τα επεισόδια της ταινίας. Θα μπορούσαν να συνδεθούν με άλλες σκηνές για να δώσουν μια συνεκτική αφήγηση, που θα ήταν όμως κατώτερες από εκείνες τις οποίες έχει επιλέξει για την κάμερά του ο Rocha. Αυτό μου δημιούργησε μια αφηγηματική ασάφεια, που χρειάστηκε να την ξεκαθαρίσω διαβάζοντας το λήμμα της βικιπαίδειας. Όμως δεν ήταν ιδιαίτερο πρόβλημα, τα επεισόδια μπορούν να προσληφθούν μια χαρά με τη δική τους αυτονομία.

  Το θέμα είναι η πολιτική διαπλοκή, η εισβολή των πολυεθνικών (η Explint, πολυεθνική εταιρεία, καθορίζει το πολιτικό παιχνίδι απειλώντας τον ντόπιο μεγαλοεπιχειρηματία) και η καταπίεση των αγροτών που τους αρπάζουν τη γη (μια ίδια κατάσταση οδήγησε στη μεξικανική επανάσταση). Στη μέση βρίσκεται ο ποιητής που προσπαθεί να επηρεάσει τους πολιτικούς υπέρ του λαού και της δικαιοσύνης.

  Πόσο μπορούν οι άνθρωποι του πνεύματος και της τέχνης, και η τέχνη γενικότερα, να επηρεάσουν την κοινωνία; Συχνά τίθεται το ερώτημα.

  Πέρα από τις στυλιζαρισμένες, ποιητικές εικόνες που είδαμε και στην ταινία «Ο θεός και ο διάβολος στη χώρα του ήλιου» έχουμε επιπλέον εδώ την ποιητική αφήγηση, off-stage αλλά με τον ήρωα-ποιητή συχνά on-stage, και που κάποιες φορές είναι πραγματικά ποιήματα.