Yasujiro Ozu 25. Late spring (Banshun, 1949)

Yasujiro Ozu 25. Late spring (Banshun, 1949)

  Μου θύμισε πολύ την ταινία της δικής μας Αθηνάς Ραχήλ Τσαγκάρη, «Attenberg». Και αυτή η κοπέλα φαίνεται να μην μπορεί να ξεπεράσει το σύμπλεγμα της Ηλέκτρας. Όμως ο δικός της πατέρας δεν είναι καρκινοπαθής, είναι απλά ένας χήρος 56 χρονών, και δεν ξεπερνάει το σύμπλεγμα αυτό με έναν έρωτα, αλλά με ένα γάμο.

  Ούτε να ακούσει για παντρειά. Την πιέζουν να δει έναν υποψήφιο γαμπρό. Της αρέσει. Θα πει το ναι. Ο κύριος λόγος είναι ότι ο πατέρας της ετοιμάζεται να ξαναπαντρευτεί.

  Η σκηνή στο θέατρο όπου βλέπουν μια παράσταση Νο είναι εντυπωσιακή. Ο πατέρας χαιρετάει με ένα νεύμα την γυναίκα που πρόκειται να παντρευτεί. Κάθεται σε ένα πιο κάτω θεωρείο. Την χαιρετάει και η κόρη του. Όμως η διάθεσή της έχει χαλάσει. Σκύβει το κεφάλι, βουρκωμένη.

  Βλέπουμε για αρκετή ώρα το Νο. Μήπως είναι μια αντικατροπτική ιστορία (mise en abyme) το έργο που παίζεται; Δεν ξέρουμε. Οι γιαπωνέζοι θεατές θα ξέρουν. Θα έλεγα καλύτερα ότι η σκηνή που ο πατέρας και η κόρη παρακολουθούν την παράσταση είναι αισθητικά αντικατροπτική του Νο, καθώς εκτείνεται σε αγγελοπούλειο μάκρος. Γενικά ο Όζου, και όχι μόνο, είναι επηρεασμένος από την αισθητική του Νο.

  Η κόρη κάνει μια τελευταία προσπάθεια να τον μεταπείσει, να μην παντρευτεί. Θέλει να μείνει για πάντα κοντά του, ματαιώνοντας τον δικό της γάμο. Αυτός της μιλάει με επιχειρήματα, της λέει ότι ο γάμος είναι μια αναγκαιότητα, ίσως δεν βρίσκεις σ’ αυτόν αμέσως την ευτυχία, όμως τη βρίσκεις μόλις γεννηθούν τα παιδιά. Υπακούει.

  Και το συγκλονιστικό εφέ του απροσδόκητου: της είπε ψέματα ότι σκόπευε να παντρευτεί. Μόνο έτσι θα την έπειθε για το δικό της γάμο.

  Η τελευταία σκηνή είναι ολότελα συγκινητική. Μόνος, καθισμένος σε μια καρέκλα, ξεκινάει να καθαρίζει ένα μήλο. Έχει καθαρίσει το μισό. Σταματάει, και σκύβει το κεφάλι. Νοιώθει να τον ζώνει η μοναξιά.

  Όμως σκέφτεται όπως οι περισσότεροι γονείς, στην Ελλάδα τουλάχιστον: όλα για το παιδί μου.

  Και ένα ανθρωπολογικό στοιχείο: το νυφικό ήταν «δαιδαλώδες», (διαβάζω τώρα την Ιλιάδα), περίπλοκο, πλουμιστό, που θύμιζε φόρεμα Καμπούκι, σε αντίθεση με τα δικά μας κατάλευκα νυφικά.

  Την ταινία μπορείτε να τη δείτε στο youtube με αγγλικούς υπότιτλους.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «A hen in the wind».