Mehboob Khan, Γη ποτισμένη με ιδρώτα (Mother India, 1957)

Mehboob Khan, Γη ποτισμένη με ιδρώτα (Mother India, 1957)

 

  Ίσως πιο καίριος ο ελληνικός τίτλος, Γη ποτισμένη με ιδρώτα. Με ιδρώτα πότισαν τη γη η Ναργκίς και ο άντρας της, και στη συνέχεια, όταν αυτός χάθηκε από τη ζωή τους μετά το ατύχημα που του συνέβη κατά το οποίο έχασε και τα δυο του χέρια, η Ναργκίς με τα παιδιά της.

  Ποια ήταν η αρχή αυτών των κακοτυχιών;

  Το διάβασα παλιά και μου έκανε εντύπωση: πολλές οικογένειες στον τρίτο κόσμο χρεωκοπούν, προκειμένου να κάνουν ένα γάμο όσο γίνεται πιο εντυπωσιακό. Η μητέρα της δανείστηκε από τον τοκογλύφο βάζοντας υποθήκη τα κτήματά τους, και άντε μετά να ξεχρεώσεις. Καθώς αυτοί ήταν αγράμματοι και αυτός κλέφτης, τους είχε δέσει για καλά.

  Αυτός ο κλέφτης τοκογλύφος ήταν η αιτία που ο Μπιρτζού, ο άγριος γιος που πειράζει τα κορίτσια του χωριού σπάζοντας τις στάμνες, έγινε στο τέλος ληστής. Και βέβαια τις κλοπές του ο τοκογλύφος θα τις πληρώσει με τη ζωή του.

  Ένα ακόμη θέμα, κεντρικό στις τριτοκοσμικές κοινωνίες, είναι και το θέμα της τιμής. Ο Μπιρτζού θα κλέψει την κοπέλα, κόρη του τοκογλύφου, την ημέρα του γάμου της. Ο αδελφός του θα παλέψει μαζί του, η μητέρα του τον ικετεύει στην αρχή, μετά τον απειλεί, να μη ντροπιάσει την κοπέλα. Καθώς αυτός απομακρύνεται καλπάζοντας με την κοπέλα στο άλογό του, τον πυροβολεί. Μητέρα και γιος αγκαλιάζονται πριν ξεψυχήσει.

  Αστικό δράμα το «Awaara» με happy end, αγροτικό δράμα το «Γη ποτισμένη με ιδρώτα» με unhappy end.  

  Ή καλύτερα, αγροτική τραγωδία. Σε όλη την ταινία βλέπουμε την αγάπη που τρέφει η μητέρα για τους γιους της, για τις θυσίες που κάνει γι’ αυτούς, και την αγάπη που τρέφουν κι αυτοί για τη μητέρα τους. Και ποιο το τέλος; Η μητέρα σκοτώνει το γιο.  

  Η ταινία αυτή, όπως και το «Awaara» που στάθηκε η αιτία να την ξαναδώ, αποτελεί ορόσημο στον ινδικό κινηματογράφο.

  Και οι δυο, όπως και πάρα πολλές ινδικές ταινίες, είναι ένα μίγμα χορού, σαν μιούζικαλ του Δαλιανίδη, και τραγουδιών, σαν εκείνες τις ασπρόμαυρες με τον Νίκο Ξανθόπουλο και τη Μάρθα Βούρτση της δεκαετίας του ’60. Χορός και τραγούδι καταλάμβαναν σχεδόν τη μισή ταινία.

  Και τι καταπληκτικός αυτός ο μικρός, ήταν δεν ήταν τεσσάρων χρονών, στο ρόλο του Μπιρτζού σε παιδική ηλικία! 

  Ένας επί πλέον λόγος που αποφάσισα να την ξαναδώ, σίγουρα για τρίτη τουλάχιστον φορά, είναι γιατί με γεμίζει με αναμνήσεις. Την είχα πρωτοδεί στο θερινό κινηματογράφο του χωριού μου, μαθητής, και θυμάμαι πόσο με είχε εντυπωσιάσει. Ήταν μια εποχή που οι ινδικές ταινίες ήταν της μόδας.

  Ήταν επίσης η εποχή που οι κόπιες μιας ταινίας ήταν πολύ λίγες, έπαιζε τη μια μπομπίνα ο ένας κινηματογράφος και μετά την πήγαιναν τρέχοντας σε έναν άλλο. Σε μας οι μπομπίνες έρχονταν από τον Άγιο Νικόλαο.

  Μια φορά, θυμάμαι, σε μια ινδική ταινία με δυο φίδια που όμως μεταμορφωνόντουσαν σε ανθρώπους (Την όπερα του Πεκίνου «Το άσπρο φίδι» την είδα πολλά χρόνια αργότερα), στον Άγιο Νικόλαο είχαν μπερδέψει τις μπομπίνες. Μας έστειλαν πρώτα την πρώτη, μετά την τρίτη, και στο τέλος τη δεύτερη. Σίγουρα κι εκεί προβλήθηκαν με την ίδια σειρά.