Ljubomir Stefanov και Tamara Kotevska, Στη γη του άγριου μελιού (Медена земја, 2019)

Ljubomir Stefanov και Tamara Kotevska, Στη γη του άγριου μελιού (Медена земја, 2019)

  Από την Πέμπτη που μας πέρασε στους κινηματογράφους.

  Η ταινία «Στη χώρα το μελιού» είναι ντοκιμαντέρ, και μας έρχεται από τη γειτονική μας Βόρεια Μακεδονία.

  Οι δυο σκηνοθέτες παρακολουθούν τη ζωή της Χατιτζέ Μουράτοβα, μιας γυναίκας τούρκικης καταγωγής που ζει σε ένα τουρκοχώρι εγκαταλειμένο από τους περισσότερους κατοίκους του. Ζει με τη μητέρα της η οποία είναι πολύ γριά, αδύνατον να την αφήσει ή να τη μεταφέρει. Πώς ζει; Πουλώντας μέλι.

  Κάποτε θα έλθουν γείτονες με ένα τροχόσπιτο. Έχουν και μικρά παιδιά. Στήνουν τις κυψέλες τους, κυψέλες σαν αυτές που ξέρουμε κι εμείς και όχι της Χατιτζέ, προφανώς παραδοσιακές, πρώτη φορά τις έβλεπα. Όμως η Χατιτζέ τους προειδοποιεί, οι μέλισσές τους θα σκοτώσουν τις δικές της μέλισσες.

  Να μην πούμε τη συνέχεια, πώς λύθηκε αυτή η διαμάχη. Θα αναφέρουμε μόνο ότι η Χατιτζέ έμεινε ανύπαντρη γιατί ο πατέρας της, πεθαμένος τώρα, έδιωχνε όλα τα προξενιά -τουλάχιστον έτσι της λέει η μητέρα της.

  Μελισσοχώρι το χωριό τους, οι μέλισσες κάνουν φωλιά στις κουφάλες των δένδρων, το οποίο οι κάτοικοι μαζεύουν κατά καιρούς.

  Με χαρά είδα αυτή την ταινία πριν διαβάσω το λήμμα της βικιπαίδειας, πιστεύοντας ότι θα άκουγα μακεδονικά. Όμως στην ταινία ελάχιστες μακεδονικές λέξεις ακούμε, μιλάνε τούρκικα.

  Τα македонски είναι μια γλώσσα που διάβασα πρόπερσι το καλοκαίρι. Γινόταν μεγάλος τζερτζελές τότε για το μακεδονικό και με έπιασε η περιέργεια. Ήξερα ότι έμοιαζαν πολύ με τα βουλγάρικα, γλώσσα που είχα διαβάσει πριν χρόνια σε επίπεδο μεθόδου άνευ διδασκάλου και τα είχα παρατήσει, ενώ και οι δυο γλώσσες, σαν σλάβικες, έχουν πολλές κοινές λέξεις με τα ρώσικα, γλώσσα που ξέρω ικανοποιητικά θα έλεγα. Για να καταλάβετε πόσο μοιάζουν, στα ρώσικα το Медена земја είναι Mедовая земля, Γη του μελιού.

  Το ίδιο καλοκαίρι με έβαλε στα αίματα ο γιος μου μιλώντας μου για την esperanto. Τεχνητή γλώσσα, ξαφνικά με έπιασε η περιέργεια, καθώς είχα δει και μια ταινία της οποίας οι πρωταγωνιστές είχαν μάθει μια τεχνητή γλώσσα που φτιάχτηκε ειδικά για τις ανάγκες της, που είχε σαν θέμα την αναζήτηση από ένα γλωσσολόγο μιας χαμένης διαλέκτου κάπου στη Λατινική Αμερική. Πανεύκολη στη γραμματική, με το λεξιλόγιο να αποτελείται από λέξεις των κυρίων γλωσσών.

  Τρεις μήνες πριν, το Πάσχα (στο χωριό πάντα) ξαναδιάβασα τα ρουμάνικα στο teach yourself books, το οποίο είχα διαβάσει πριν δεκαετίες.

  Ξέρετε πώς λέγεται στα ρουμάνικα το «είσαι πολύ όμορφη»; Ești foarte frumoasă.

  Ούτε αυτή τη γλώσσα έχω φιλοδοξία να την μάθω πέρα από αυτό το εντελώς elementary επίπεδο. Αν έχω κάποια «φιλοδοξία» τώρα, αυτή είναι να βελτιώσω τα κινέζικά μου, τα οποία είναι κωλογλώσσα του κερατά, δύσκολα απομνημονεύεις και εύκολα ξεχνάς τις λέξεις.

  Πριν ενάμισι μήνα ξαναπέρασα, μετά από δυο χρόνια, από ένα διαγνωστικό κέντρο για Alzheimer. Έχω την αντίληψη ότι κάλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε, κάποιες φορές έχει μια ταχύτατη εξέλιξη, το είδα πρόσφατα σε ένα γνωστό μου. Αν βρίσκεσαι σε αρχικά στάδια και δεν το είχες καταλάβει, μπορείς να πάρεις μέτρα για να επιβραδύνεις την εξέλιξή της. Ο βασικός λόγος βέβαια που πήγα είναι το «δωρεάν».

  Επειδή πήγαινα για δεύτερη φορά θα έβλεπα και τον γιατρό. Μου είπε ότι για αποτροπή του Alzheimer το σταυρόλεξο είναι μπούρδα (εν τάξει, δεν χρησιμοποίησε αυτή τη λέξη), ενώ η ενασχόληση με κάτι πέρα από τα επαγγελματικά σου ενδιαφέροντα βοηθάει σημαντικά. Μια τέτοια ενασχόληση είναι η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας.

  Να το λοιπόν!!! Γι’ αυτό τα πήγα καλύτερα από την προηγούμενη φορά, όπως μου είπε η κοπέλα στην οποία έκανα τα διαγνωστικά τεστ, βασικά τεστ απομνημόνευσης (να πάρει, πώς τη λένε αυτή την ταινία με την τεχνητή γλώσσα;), επειδή είχα ασχοληθεί με τρεις ξένες γλώσσες στο μεσοδιάστημα.

  Κάποια στιγμή σκέφτηκα να ξαναρχίσω τα γιαπωνέζικα, τα οποία είχα παρατήσει αφού διάβασα και τον μισό δεύτερο τόμο της σειράς Assimil, εξαιρετική σειρά από την οποία είχα μάθει και άλλες γλώσσες. Ευτυχώς τα παράτησα σχεδόν αμέσως, αν είναι να ασχοληθώ με μια γλώσσα, σκέφτηκα, αυτή θα ήταν τα κινέζικα, που και αυτά έχουν ιδεογράμματα (από αυτούς τα πήραν οι γιαπωνέζοι). Είπα στο γιο μου τον προβληματισμό μου και έβγαλε αμέσως το απόφθεγμα: Ένα ιδεόγραμμα την ημέρα το Alzheimer το κάνει πέρα.

  Γονίδια είναι αυτά, και εγώ έχω φτιάξει αρκετά αποφθέγματα και ρήσεις, κυρίως παραφράσεις. Τις έχω στο blog μου, για όποιον έχει την περιέργεια.

  Πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ, αξίζει να το δείτε.

  Και για όποιον ενδιαφέρεται: Διαγνωστικό Κέντρο Alzheimer, Βαθέως 25 και Πανόρμου, προς την αρχή (από Αθήνα), απέναντι από την εκκλησία. Τηλ. 210-6424228. Υπάρχουν πολλά τέτοια κέντρα, μπορείτε να πάρετε τηλέφωνο να σας πούνε.   

Τελικά ξεχνάω. Το θυμήθηκα αφού είχα κάνει την ανάρτηση. Λίγο μετά το Πάσχα που μας πέρασε, στην Αθήνα αυτή τη φορά, διάβασα τα λατινικά από το teach yourself books. Την «Αινειάδα», που μόλις είχα διαβάσει στη μετάφραση, ήθελα να τη διαβάσω και στο πρωτότυπο (είχα αγοράσει τη δίγλωσση έκδοση). Χάρη στα λατινικά πέρασα στο πανεπιστήμιο, πήρα 17. Εκείνη την εποχή, που δίναμε άγνωστο καθ’ υπαγόρευση, και όχι όπως σήμερα, κάποια κειμενάκια που μάθαιναν οι υποψήφιοι παπαγαλία, και άντε τώρα να ξεχωρίσεις τον καλό από τον μέτριο μαθητή.