Mohammad Rasoulof, Ο σπόρος της ιερής συκιάς (The seed of the sacred seed, 2024)

 Mohammad Rasoulof, Ο σπόρος της ιερής συκιάς (The seed of the sacred seed, 2024)

 

  Κέρδισε πέντε βραβεία στις Κάννες, αλλά όχι το Χρυσό Φοίνικα που τον κέρδισε η «Anora».

  O Ρασούλοφ (τον οποίο βλέπω πακέτο, με τελευταία ταινία του την «Δεν υπάρχει κακό») «κέρδισε» 8 χρόνια φυλακή αλλά πρόλαβε και το έσκασε στη Γερμανία.

  Στο «Σπόρο της ιερής συκιάς» βλέπουμε ένα οικογενειακό δράμα, που πυροδοτείται από τις διαδηλώσεις που ξεκίνησαν το 2022 με αφορμή τον θάνατο της Μάχσα Αμινί στα χέρια της αστυνομίας, η οποία την συνέλαβε γιατί δεν φορούσε όπως έπρεπε τη μαντίλα. Οι διαδηλώσεις αυτές ονομάσθηκαν «Γυναίκα, ζωή, ελευθερία», από το σύνθημα που κυριαρχούσε σ’ αυτές.

  Στη βιογραφική ταινία του Τραμπ «The apprentice» (2024) που προβάλλεται πάλι στους κινηματογράφους, μάθαμε ότι ένας δικαστής μπορεί να εκβιαστεί. Είχαμε ακούσει ότι μπορεί και να δωροδοκηθεί. Εδώ μαθαίνουμε ότι ιρανοί δικαστές δέχονταν πιέσεις από ψηλά για να υπογράψουν θανατικές καταδίκες.

  Ο Ιμάν (μάθαμε και μια ακόμη ιρανική λέξη, το όνομά του θα πει «πίστη») διορίστηκε ως ανακριτής. Καλύτερος μισθός και τριάρι διαμέρισμα, ώστε οι δυο του κόρες, η Σάνα και η Ρεσβάν, να μην μένουν πια στο ίδιο δωμάτιο.

  Ο φίλος του που μεσολάβησε για την προαγωγή του του λέει ότι πρέπει να υπογράψει μια θανατική καταδίκη.

  Μα δεν έχει μελετήσει τη δικογραφία, πώς να υπογράψει.

  Εντολές άνωθεν. Ο προηγούμενος που αρνήθηκε να υπογράψει απλά απολύθηκε.

  Τι να κάνει, υπέγραψε.

  Ήταν άτυχος.

  Σε μια βδομάδα άρχισαν οι διαδηλώσεις για την Αμινί, και έπρεπε να υπογράφει αθρόα θανατικές καταδίκες.

  Οι κόρες τους φιλοξενούν για μια βραδιά μια φίλη τους, αύριο θα ήταν έτοιμος ο κοιτώνας της στο κολέγιο. Η μητέρα της αρνείται, αλλά στο τέλος υποχωρεί. Αργότερα θα την περιποιηθεί, όταν θα τη φέρει η Ρεσβάν τραυματισμένη. Ήταν μαζί της στις διαδηλώσεις, πράγμα που δεν θα το πει βέβαια στη μητέρα της. «Δεν έκανε τίποτα, απλά ήταν στη διαδήλωση όταν πυροβολήθηκε με σκάγια στο πρόσωπο», θα της πει. Αργότερα τη φίλη της αυτή θα τη συλλάβει η αστυνομία που έχει εισβάλλει στο κολλέγιο.

  Ο Ιμάν χάνει το πιστόλι που του έχει δώσει ο φίλος του, γιατί θα μπορούσε να το χρειαστεί.

  Ποιος το έκλεψε; Ή μάλλον ποια;

  Αν μαθευτεί ότι το έχασε πάει η καριέρα του, αφού κινδυνεύει να καταδικαστεί μέχρι και τρία χρόνια φυλακή.

  Στο μεταξύ έχουν διαρρεύσει τα ονόματα δικαστών και ανακριτών που υπογράφουν θανατικές καταδίκες στο διαδίκτυο.

  Δεν είναι ασφαλής.

  Ο φίλος του του δίνει ένα άλλο πιστόλι και του λέει να πάρει την οικογένειά του και να φύγει από την Τεχεράνη μέχρι να καταλαγιάσουν τα πράγματα.

  Θα πάει στο πατρικό του.

  Και εκεί θα κορυφωθεί το οικογενειακό δράμα, με ένα συμβολικό τέλος: Ο Ιμάν πλησιάζει την Σάνα προτείνοντας το πιστόλι του, και αυτή του ζητάει να μην προχωρήσει προτείνοντας το δικό της (το έκλεψε η αδελφή της, και εκείνη από αυτήν). Καθώς αυτός προχωρεί, πυροβολεί στο έδαφος μπροστά του. Αυτό υποχωρεί κάτω από τα πόδια του και τα χώματα τον καταπλακώνουν.  

  Στην ταινία βλέπουμε πολλά βίντεο με τις διαδηλώσεις παρμένα από κινητό, και με τέτοια βίντεο κλείνει η ταινία.

  Στην ανάρτησή μου για το ντοκιμαντέρ «Iran, utopia in the making» παρέθεσα μια ατάκα σχολιάζοντάς τη. 

  «Αυτή είναι μια συμμαχία των γιων και των παππούδων ενάντια στους πατεράδες τους.

  Οι πατεράδες είχαν απολαύσει τον δυτικό τρόπο ζωής επί σάχη και είχαν μια κοσμική αντίληψη για τη ζωή. Οι παππούδες όμως ήταν συντηρητικοί μουσουλμάνοι, ενώ οι γιοι είχαν εξελιχθεί σε φονταμενταλιστές μουσουλμάνους». 

  Ισχύει και εδώ, όμως αντίστροφα.

  Η καινούρια συμμαχία, αντίθετα από την προηγούμενη, είναι ενάντια στο θεοκρατικό καθεστώς.

  Το ακούσαμε εξάλλου στην ταινία, ο πατέρας της Ναϊμέ, της γυναίκας του Ιμάν και παππούς των κοριτσιών, απολάμβανε τον δυτικό τρόπο ζωής.

  7,6 η βαθμολογία της.