Murder by numbers, Off side, Ντερμπαράν, The old boy

Murders by numbers, Off side, Ντερμπαράν, The old boy

 

 

Έχω ξαναγράψει για ταινίες που είδα. Τώρα είπα να το κάνω πιο συστηματικά. Το blog είναι ένας καλός ημερολογιακός χώρος. Και τελικά συνειδητοποίησα την αναγκαιότητα διαβάζοντας ένα αρχείο με όνομα «σημειώσεις», όπου αναφέρομαι, ανάμεσα σε άλλα, και σε μια ταινία την οποία έχω ξεχάσει εντελώς. Παραθέτω το κείμενο που έχω γράψει, που δεν με βοήθησε όμως καθόλου να επαναφέρω στη μνήμη μου την ταινία.

«Θεωρίες εγκλήματος, murder by numbers, ΗΠΑ 2002, σκην. Μπάρμπετ Σρέντερ. Παίζουν Σάντρα Μπούλοκ, Μπεν Τσάπλιν. Υπόθεση αλά Έγκλημα και Τιμωρία και Αδελφοί Καραμαζώφ. Ο ένας μαθητής θεωρητικοποιεί την ιδέα της άσκοπης δολοφονίας (κατά τις actes gratuits των υπαρξιστών). Αλλά, αντίθετα από ότι στους Αδελφούς Καραμαζώφ, δεν σκοτώνει ο Σβιντριγκάιλοφ αλλά ο Ιβάν, αφού ο Σβιντριγκάιλοφ τον προκαλεί να διαπράξει μόνος του το φόνο της απαχθείσας γυναίκας για να αποδείξει τις θεωρίες του. Ο Σβιντριγκάιλοφ, στην πάλη του με την Σάντρα Μπούλοκ πέφτει στον γκρεμό. Ο Ιβάν την σώζει από τον γκρεμό, και η ίδια υπόσχεται να τον βοηθήσει. Όμως του στήνει παγίδα και αυτός ομολογεί ότι αυτός έπνιξε την κοπέλα. Ηθικό δίδαγμα: Μην εμπιστεύεσαι ποτέ τις υποσχέσεις αστυνομικών».

Έχω ξαναγράψει ότι είμαι φαν του ιρανικού κινηματογράφου, και έχω ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, κυρίως ανθρωπολογικό, για τις ταινίες που γυρίζονται σε τριτοκοσμικές χώρες. Σήμερα θα γράψω δυο λογάκια για τις δυο ιρανικές ταινίες που είδα, από την τηλεόραση φυσικά, που τις έγραψα με το dvd-recorder μου και τις κράτησα σε αρχείο όπως και όλες τις τριτοκοσμικές που παίζονται στην τηλεόραση. Δεν ξέρω αν θα διατηρηθούν μετά από χρόνια.
Η πρώτη, το Off-side, του Τζαφάρ Παναχί.
Πρόκειται για μια ταινία που μπορεί να χαρακτηριστεί φεμινιστική. Το πληροφοριακό της στοιχείο είναι ότι στο Ιράν οι γυναίκες απαγορεύεται να πηγαίνουν στο γήπεδο. Στην ταινία βλέπουμε κοπέλες να μεταμφιέζονται σε αγόρια για να δούνε τον αγώνα Ιράν – Μπαχρέιν, που θα αποφασίσει ποια από τις δυο ομάδες θα συμμετάσχει στο Παγκόσμιο Κύπελο, το 2006. Κάποιες τα καταφέρνουν, όμως η ταινία εστιάζει σε αυτές που τις συλλαμβάνουν, και μεταφέρονται σε ένα χώρο όπου τις φυλάνε στρατιώτες. Ένας από αυτούς προθυμοποιείται να κάνει αναμετάδοση. Θριαμβολογούν όταν μπαίνει το μοναδικό γκολ που δίνει και την πρόκριση στο Ιράν. Οι στρατιώτες συμμερίζονται τα αισθήματα των κοριτσιών, όμως δεν μπορούν να ρισκάρουν να τις αφήσουν να δουν τον αγώνα. Στο τέλος τις βλέπουμε να κατεβαίνουν από το αυτοκίνητο που τις πηγαίνει στο αστυνομικό τμήμα, από το ραδιόφωνο του οποίου ακούνε τα τελευταία λεπτά του αγώνα, και μαζί με τους φύλακές τους και να πανηγυρίζουν με το πλήθος που έχει ξεχυθεί στους δρόμους της Τεχεράνης.
Η δεύτερη είναι το «Ντερμπαράν» του Αμποφάζλ Τζαλίλι.
Το θέμα της είναι η λαθρομετανάστευση, των Αφγανών στο Ιράν. Πρωταγωνιστής είναι ένα παιδί. Μαθαίνουμε ότι η μητέρα του σκοτώθηκε σε βομβαρδισμό, ο πατέρας του είναι στο στρατό και πολεμάει τους Ταλιμπάν, και η αδελφή του μένει με τη γιαγιά της. Όχι, δεν έχει καμιά διάθεση να γυρίσει στο Αφγανιστάν να δει την αδελφή του. Της στέλνει όμως χρήματα με κάποιον που θέλει να επιστρέψει. Τα χρήματα δεν θα φτάσουν ποτέ, γιατί το άτομο εκείνο σκοτώνεται από τους συνοριακούς φρουρούς. Εκεί δεν συλλαμβάνουν όπως εδώ, σκοτώνουν.
Ο διοικητής είναι με πολιτικά. Κυνηγάει τους λαθρομετανάστες. Όμως έχει μια στάλα ανθρωπισμό μέσα του. Θα συλλάβει το παιδί, όμως θα το αφήσει να επιστρέψει στον Ιρανό, στο πανδοχείο του οποίου εργάζεται. Θα συλλάβει επίσης ένα νιόπαντρο ζευγάρι, έναν Αφγανό που παντρεύτηκε μια Ιρανή. Όμως και αυτούς θα τους αφήσει ελεύθερους.
Να θυμηθούμε εδώ το υπέροχο «Μπαράν» (βροχή), όπου βλέπουμε τον έρωτα ενός νεαρού Ιρανού με μια Αφγανή λαθρομετανάστρια που είναι ντυμένη αγόρι. Το έργο τελειώνει με την ερωτική ματαίωση: Η Αφγανή επιστρέφει στην πατρίδα της.
Ταινία α λα Αγγελόπουλος: ελάχιστος λόγος, με πολλά πλάνα με αμάξια ή μηχανές που δύσκολα παίρνουν μπρος, να κινούνται μέσα σε χωματόδρομους, σε τοπία κατακίτρινα, χωρίς ίχνος πράσινου.
Τώρα τη θυμήθηκα, και μια άλλη ταινία με θέμα τη μετανάστευση. Την έχω στο αρχείο, αλλά βαριέμαι τώρα να ψάξω, όταν τη βρω θα συμπληρώσω. Ένας Κούρδος του Ιράν, που προσπαθεί να το σκάσει στο εξωτερικό με τη γυναίκα του. Τελικά τα καταφέρνει, και στο τελευταίο πλάνο τον βλέπουμε από ένα μπαλκόνι να ατενίζει το Παρίσι. Σε μια άλλη ταινία, ένα παιδί από το Αφγανιστάν, μέσω του Ιράν, καταφέρνει τελικά να φτάσει στην Αγγλία. Ο σύντροφός του όμως θα πεθάνει στη διαδρομή. Όταν τη βρω κι αυτή θα συμπληρώσω. Η μετανάστευση τελικά είναι μια θεματική που απασχολεί τον ιρανικό σινεμά. Αν και η τελευταία ταινία είναι νομίζω κάποιου Βρετανού, αλλά παίζουν Αφγανοί.

Σε ένα από τα ιρανικά έργα, δεν θυμάμαι ποιο, νομίζω το Off-side, άκουσα ένα τραγούδι που είχα ξεχαημένο, Mon amour, mon ami, της Μαρί Λαφορέ.


Και μια και πήραμε φόρα, θυμήθηκα ένα σχόλιο που έκανα για το The old boy στο imdb. Έίναι στα αγγλικά, να μην το μεταφράσω.

This is a marvelous film, although sometimes unbearably cruel. The two characteristic points of the film that impressed me were: 1) The effect of the unexpected. We watch a man dreaming of vengeance, and organizing it, and finally we find out that he himself is the target of a vengeance. 2) The exaltation of the feeling of love. This exaltation is hardly convincing in ordinary heterosexual love. It reminds me of Marquez's love stories "Del amor y otros demonios…", "mis putas tristes", Henry David Hwang's "Madam Butterfly" and Andreas Mitsou's "Mary's dog". Here we see the incestuous love sanctified, the love between a brother and a sister, and the love between a father and a daughter. The pursue of vengeance is what magnifies this feeling of incestuous love, always condemned by society, which leads the girl to suicide and the man to self- mutilation in an attempt to avoid the revelation. The act of forgiveness makes the story evade the typicality of an ordinary vengeance plot.