Book review, movie criticism

Saturday, April 30, 2022

Akira Kurosawa, The quiet duel (1949)

 

Akira Kurosawa, The quiet duel (1949)

 


  Η «Ήσυχη μονομαχία» δεν είναι crime όπως ο «Μεθυσμένος άγγελος», είναι drama, αλλά με ίδιους χαρακτήρες. Ο Toshiro Mifune που υποδύεται τον γκάνγκστερ στον «Μεθυσμένο άγγελο» εδώ είναι ο μεθυσμένος άγγελος: ένας γιατρός γεμάτος καλή θέληση να βοηθήσει τους ασθενείς του, γεμάτος αγάπη γι’ αυτούς. Σώζει μια κοπέλα από την αυτοκτονία. Ήθελε να αυτοκτονήσει γιατί έμεινε έγκυος και την παράτησε ο φίλος της, και δεν ήθελαν να της κάνουν έκτρωση. Εργάζεται σαν βοηθός νοσοκόμα στο νοσοκομείο που εργάζεται και ο γιατρός. Δεν τον συμπαθεί, αλλά αργότερα θα αλλάξει γνώμη.

  Πότε;

  Όταν κρυφακούσει μια συνομιλία με τον πατέρα του, τον Takashi Shimura, ο οποίος ήταν στην προηγούμενη ταινία ο «Μεθυσμένος άγγελος». Έχει διαλύσει τον αρραβώνα με την αρραβωνιαστικιά του. Γιατί; Διότι είναι συφιλιδικός. Κόλλησε τη σύφιλη  κατά την εγχείρηση ενός συφιλιδικού ασθενή. Ξέρει ότι τον αγαπά, ότι αν της πει για την αρρώστια του θα τον περιμένει μέχρι να γιατρευτεί, που μπορεί να περάσουν και δέκα χρόνια. Όχι, δεν θέλει να της καταστρέψει τη ζωή περιμένοντάς τον. Αυτά κρυφάκουσε η βοηθός νοσοκόμα και άλλαξε γνώμη για τον γιατρό. Μάλιστα αποφάσισε τελικά να μελετήσει για να γίνει νοσοκόμα.

  Ο συφιλιδικός ασθενής είναι η διπλοτυπία του yakuza στον «Μεθυσμένο άγγελο». Δεν θέλει να παραδεχθεί ότι είναι άρρωστος, φέρεται προκλητικά στον γιατρό, αφήνει την γυναίκα του έγκυο ενώ δεν έπρεπε. Το παιδί πέθανε πριν γεννηθεί, της το βγάζουν με χειρουργική επέμβαση. Όταν αυτός βλέπει το παραμορφωμένο μωρό καταρρέει.

  Ο υπεύθυνος και ο ανεύθυνος, που τίθενται αντιστικτικά ο ένας απέναντι στον άλλο.

  Το έργο έχει σαν θέμα το ζήτημα της ατομικής ευθύνης, που με τον κορονοϊό γίνεται ιδιαίτερα επίκαιρο. Έγραψα σε ανάρτησή μου ότι υπάρχουν κινητές βόμβες ανάμεσά μας όπως με πληροφόρησε φίλος μου, άτομα ανεύθυνα που ενώ είναι θετικά κυκλοφορούν σκορπίζοντας τον ιό στους γύρω τους. Όσο για τη σύφιλη, δεν είναι πια από τις μάστιγες της εποχής, όπως και η φυματίωση που είδαμε στον «Μεθυσμένο άγγελο». Το έιτζ φάνηκε σαν ισοδύναμη απειλή, που όμως μαστίζει μόνο τις υπανάπτυκτες χώρες. Για να δούμε τι θα γίνει με τον κορονοϊό, που εικάζεται ότι θα γίνει ενδημικός.

  Άραγε το έργο θα τελειώσει μέσα στη μαυρίλα, με την παρατημένη αρραβωνιαστικιά να τον εκλιπαρεί την παραμονή του γάμου της;

  Όχι, η μαθητευόμενη νοσοκόμα τον έχει ερωτευθεί, του το ομολογεί άλλωστε.

  Θα τα φτιάξει μαζί της;

  Εγώ πιστεύω ναι.

  Όμως μετά το τέλος της ταινίας.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν, όπως είπαμε, για τον «Μεθυσμένο άγγελο».

  

 

 

Thursday, April 28, 2022

Akira Kurosawa, Drunken angel (1948)

Akira Kurosawa, Drunken angel (1948)

 


  Ο «Μεθυσμένος άγγελος» είναι μια ταινία γιακούζα, το αντίστοιχο του crime του δυτικού κινηματογράφου. Είναι η πρώτη ταινία που γύρισε ο Κουροσάβα με τον Toshiro Mifune, από τις δεκαέξι συνολικά στις οποίες πρωταγωνιστούσε. 

  Ο «μεθυσμένος άγγελος» είναι ο γιατρός.

  Γιατί μεθυσμένος;

  Γιατί πίνει.

  Είναι όμως χρυσός άνθρωπος, παρά τον οξύθυμο χαρακτήρα του: είναι ένας άγγελος.

  Ο Γιακούζα πάσχει από φυματίωση. Αρνείται να το παραδεχθεί, όμως θα βγάλει ακτινογραφία. Αντιδρά στη θεραπεία με αποτέλεσμα να εξοργίζει το γιατρό.

  Καθώς είναι άρρωστος, ένας γιακούζα θα κοιτάξει να τον παραμερίσει. Μια γυναίκα, φίλη αυτού του γιακούζα που μόλις αποφυλακίσθηκε και την οποία φιλοξενεί ο γιατρός, θα του προτείνει να πάνε στην επαρχία, ο καθαρός αέρας θα του κάνει καλό.

  Έχασε την ευκαιρία, θέλει να ξεκαθαρίσει την κατάσταση.

  Δεν ακολουθούν όλοι τον κώδικα τιμής που υποτίθεται ότι σέβονται οι γιακούζα. Σε μια αναμέτρηση μαζί του θα σκοτωθεί. Αλλά και ο άλλος θα το πληρώσει, θα φυλακισθεί.

  Υπάρχει και η κοπελίτσα που ακολουθεί πιστά τις οδηγίες του γιατρού, η Yoshiko Kuga. Πρόσχαρη, χαριτωμένη, θα την δούμε μετά από τρία χρόνια στον «Ηλίθιο».

  Και μια ατάκα του γιατρού: «Τα ρούχα μου στο ενεχυροδανειστήριο για να πληρώνω μπουρδέλα».

  Στα νιάτα του.

  Όμως το παράκανε.

  Και ένας διάλογος: «Να ’μαι λοιπόν, και ασχολούμαι με την υγεία ενός αγνώστου. Πρέπει να παραδεχτώ καμιά φορά πως είμαι ένα είδος αγγέλου. -Λερωμένος, άπλυτος άγγελος. -Τα βρωμερά σας μυαλά πάντα φαντάζονται τους αγγέλους να μοιάζουν με μισόγυμνες χορεύτριες αλλά οι άγγελοι είναι σαν και μένα».

  Εγώ δεν είμαι βρωμερό μυαλό, τον άγγελο (φερεστέ, فرشته, στα περσικά) τον φαντάζομαι σαν γυναίκα, και όχι μισόγυμνη. Η αγγελοσύνη είναι στο χαρακτήρα, όχι στο σώμα. Το λέμε εξάλλου, αυτός/ή είναι ένας άγγελος.

  Η προηγούμενη ταινία ήταν «Μια θαυμάσια Κυριακή».

 

Vittorio de Sica, Ο κήπος των Φίντσι Κοντίνι (Il giardino dei Finzi-Contini, 1971)

Vittorio de Sica, Ο κήπος των Φίντσι Κοντίνι (Il giardino dei Finzi-Contini, 1971)

 


  Από σήμερα στους κινηματογράφους

  Την ταινία την είχα δει φοιτητής, και θυμάμαι ότι μου άρεσε πολύ. Πέρα από μια σκηνή δεν θυμόμουνα τίποτε άλλο-ή μάλλον θυμόμουνα το πόσο μου άρεσε η Ντομινίκ Σαντά.

  Και πάλι βλέπουμε το στόρι να είναι το πρόσχημα για να αναδειχθεί το φόντο.

  Το στόρι: ο απελπισμένος έρωτας του νεαρού για την όμορφη Ντομινίκ, παιδική του φίλη. Δεν είναι ερωτευμένη μαζί του, τον αγαπάει σαν φίλο.

  Το φόντο: η δίωξη των εβραίων στην Ιταλία. Μαθαίνουμε για τους νόμους που άρχισαν να ψηφίζονται σιγά σιγά: Απαγορεύονται οι γάμοι εβραίων με μη εβραίους, τα παιδιά τους απαγορεύονται να πηγαίνουν σε δημόσια σχολεία, απαγορεύονται να πηγαίνουν στις δημόσιες βιβλιοθήκες…

  Και βέβαια στο τέλος τους συλλαμβάνουν. Τους πηγαίνουν στο σχολείο όπου φοίτησε η Ντομινίκ. Εκεί θα συναντήσει τον πατέρα του φίλου της. Όχι, μόνο αυτόν συνέλαβαν, η γυναίκα του, ο γιος του και η κόρη του το έσκασαν. Ελπίζει ότι θα τα καταφέρει να ξεφύγουν.  

  Εξαιρετικός ο Lino Capolicchio, βραβεύθηκε με το βραβείο David di Donatello για την ερμηνεία του.