Book review, movie criticism

Tuesday, July 1, 2008

Μουσική

Οι μουσικές που αγαπώ είναι δυο: τα κρητικά και η κλασική.
Ήμουν μαθητής όταν διάβασα στο «Βήμα» ένα άρθρο του Άρθουρ Κέσλερ με τίτλο «Ο εθισμός στην τέχνη» που με εντυπωσίασε. Όταν εθιστείς σε μια μορφή τέχνης, ανεβαίνει το κατώφλι ερεθισμού και δεν σε εντυπωσιάζει πια – ψάχνεις για κάτι καινούριο.
Η κλασική μουσική μου αρέσει, αλλά έχω βαρεθεί να ακούω τους ίδιους και τους ίδιους συνθέτες. Έτσι για μένα ήταν ευχάριστη έκπληξη ένα αφιέρωμα του Τρίτου στη Σοφία Γκουμπαϊντούλινα, της οποίας το όνομα αγνοούσα.
Έψαξα στο ίντερνετ και κατέβασα τρία κομμάτια, «Στο σταυρό», «Σιωπή» και «Επτά λέξεις». Τα άκουγα συνεχώς χθες και σήμερα. Ο windows live messenger έδειχνε ποια μουσική άκουγα. Πατώντας πάνω με πήγε σε σχετικές ιστοσελίδες, μια από τις οποίες είχε ανάλυση των κομματιών. Μετά κατέβασα Στοκχάουζεν, ένα συνθέτη τον οποίο γνώριζα από τα μαθητικά μου χρόνια, αλλά φαίνεται δεν χωράει στις συναυλίες, οι κλασικοί τον έχουν εκτοπίσει. Δυο κομμάτια με τίτλο Ensemble A και Ensemble B. Τα άκουγα όλο το μεσημέρι.
Θα προσπαθήσω να δώσω ένα δείγμα από την Γκουμπαϊντούλινα, αν καταφέρω να μετατρέψω τη flac format σε mp3.
Τελικά δεν γίνεται. Θα δω αργότερα αν μπορώ να ανεβάσω κάτι άλλο. Και ο Stockhausen είναι σε format flac.
Τελικά τα κατάφερα. Δέστε σχόλια.
Get this widget | Track details | eSnips Social DNA


Θα ήθελα να καταθέσω μια σκέψη σχετικά με τη μουσική.

Ξεκινάει με τον ρυθμό,στους πρωτόγονους. Αργότερα εμφανίζεται η μελωδία. Η αρμονία έρχεται πιο μετά. Στη σύγχρονη έντεχνη μουσική αυτά εξαφανίζονται (στο αυτί μου τουλάχιστον), όπως το μέτρο και η ομοιοκαταληξία της παραδοσιακής ποίησης. Αυτό που μένει είναι ήχοι, ήχοι που μπορούν να διαταχθούν όπως τα χρώματα στην αφηρημένη ζωγραφική χωρίς την υποχρέωση της αναπαράστασης.

4 comments:

THE_RETURN said...

Καλησπέρα,

Ο Karlheinz Stockhausen είναι ιδιοφυής συνθέτης, και μου αρέσει πολύ.
Δεν τον έχει εκτοπίσει όμως κάποιος "κλασσικός" από συναυλίες κ.λπ. Εδώ και δεκαετίες έδινε πολλές "συναυλίες" ανά τον κόσμο (ο όρος "συναυλία" για την περίσταση αυτή είναι μάλλον αδόκιμος...) και ο ίδιος έχει γίνει πλέον "μύθος" σήμερα.

Ακόμα, η μουσική του δεν είναι "κλασσική". Προέρχεται μεν μέσα από εκείνη την avant garde που ηγέρθη μέσα από τους κόλπους της "κλασσικής" (Varese, Babbitt, Messiaen, Xenakis, Cage κ.ά.) ωστόσο η σκέψη του πάει πολύ πέρα. Η όπερά του "Licht" είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς συμβιβάζεται η κλασσική μουσική με την πιο σκληροπυρηνική avant garde και την φιλοσοφία.

Επίσης, θα έλεγα πως η κλασσική μουσική (όρος που χαρακτηρίζει μάλλον την συμφωνική και ρομαντική περίοδο της έντεχνης μουσικής) δεν περιορίζεται σε μερικούς συνθέτες. Στον 20ό αιώνα είδαμε πολλές νέες μορφές, στην κυριολεξία μια έκρηξη από μουσικές τάσεις και επαγγελίες, και στον 21ο αιώνα ίσως δούμε -απ' ό,τι φαίνεται- περισσότερες.

Βέβαια πέρα από αυτό ακόμα και τα "κλασσικά" ονόματα κάθε άλλο παρά "αυτοπεριοριζόμενα" είναι. Π.χ. αμφιβάλλω αν για τον Brahms, ας πούμε, αρκεί μια ολόκληρη ζωή για να τον "ανακαλύψει" κανείς..

Babis Dermitzakis said...

the-return, σε ευχαριστώ για τις παρατηρήσεις σου. Ο όρος "έντεχνη" μουσική δεν θα ήταν κατανοητός από τους πολλούς, γι αυτό προτίμησα τον πιο γενικό όρο "κλασική μουσική" σαν τη μουσική μιας κουλτουριάρικης ελίτ. Σίγουρα ο Stockhausen είναι ένας μύθος για αυτή την ελίτ, όμως το όνομά του δεν το είδα ποτέ σε ένα πρόγραμμα του φεστιβάλ Αθηνών για παράδειγμα (ίσως και να μου ξέφυγε). Πάντως έχεις δίκιο, ο όρος "έντεχνη" μουσική είναι ακριβέστερος, αφήνοντας τον όρο "κλασική μουσική" για μια μουσική με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, που τη διαφορίζει για παράδειγμα από την προκλασική.
Αλλάζοντας λοιπόν τη διατύπωση, θα ήθελα να ακούω περισσότερη σύγχρονη έντεχνη μουσική από το Τρίτο πρόγραμμα, και να φιγουράρει περισσότερο στις συναυλίες.
Τελικά κατέβασα ένα δωρεάν πρόγραμμα από το ίντερνετ, το Free High Q recorder, που μεταγράφει σε mp3 ό,τι ακούγεται στο κομπιούτερ. Έτσι ανεβάζω ένα δείγμα της Γκουμπαϊντουλίνας, το πρώτο μέρος από τους "Επτά λόγους". Κάνω αμέσως edit.

ναυτίλος said...

Η Γκουμπαϊντουλινα είναι πράγματι εξαιρετική . Θα έλεγα ότι συνεχίζει τη μουσική εκεί που την άφησε ο Σοστακοβιτς , ιδιαίτερα με τα κουαρτέτα του.Από σύγχρονους σχετικά συνθέτες θα σου πρότεινα , όταν σου δοθεί η ευκαιρία , να ακούσεις και τον Μπόρις Τσαϊκοφσκι.

Babis Dermitzakis said...

Ναυτίλε, σ' ευχαριστώ για την υπόδειξη, θα τον ψάξω κατ' ευθείαν στο ίντερνετ. Αλλά κι αν δεν τον βρω, ελπίζω να τον έχει ο Διονύσης (the return),με τον οποίο είμαστε φίλοι στο facebook.