Book review, movie criticism

Tuesday, October 22, 2024

Patricia Font, O δάσκαλος που υποσχέθηκε τη θάλασσα (El maestro que prometió el mar, 2023)

Patricia Font, O δάσκαλος που υποσχέθηκε τη θάλασσα (El maestro que prometió el mar, 2023) 

 


  Η ταινία αποτελεί μεταφορά ενός βιβλίου που αναφέρεται σε πραγματικό γεγονός, όπως μας λέει η ισπανική βικιπαίδεια (ο σύνδεσμος στον ελληνικό τίτλο).

  Βρισκόμαστε στο 1936, πριν ξεσπάσει ο εμφύλιος.

  Ο δάσκαλος Antoni Benaiges είναι πρωτοποριακός στη διδασκαλία του. Κατακτά τους μαθητές του.

  Αυτό με το οποίο τους κατακτά ιδιαίτερα είναι ένα μικρό τυπογραφείο, όπου τυπώνουν κείμενά τους σε μικρές ανθολογίες.

  Υπάρχει ολόκληρο δίκτυο σχολίων που έχουν μικρά τυπογραφεία όπου οι μαθητές τυπώνουν τα κείμενά τους.

  Ευτυχής συγκυρία είναι ότι πριν από δυο βδομάδες είδα την τηλεταινία του Daniel Losset, «Ο δάσκαλος που άφηνε τα παιδιά να ονειρεύονται». Βιογραφική ταινία, αναφέρεται στη ζωή του Σελεστέν Φρενέ, ο οποίος εισήγαγε αυτή την πρωτοποριακή μέθοδο σε ένα δημοτικό στη Γαλλία, νομίζω το 1923, και βρήκε πολλούς μιμητές, και στη Γαλλία αλλά και σε πολλές άλλες χώρες. Σίγουρα την είχε υπόψη της η Φοντ, κάτι που φαίνεται και από τον τίτλο της ταινίας της, που είναι σαν παραλλαγή.

  Τον Daniel Losset τον έδιωξαν από το σχολείο που δίδασκε το 1933, σαν κομμουνιστή.

  Τον δάσκαλο στην ταινία της Φοντ τον σκότωσαν οι φαλαγγίτες.

  Ευτυχής συγκυρία είναι επίσης ότι πριν ένα μήνα είδα τους «Στρατιώτες της Σαλαμίνας» του David Trueba, που έχει ίδια αφηγηματική τεχνική.

  Όπως και στην ταινία του Trueba, μια γυναίκα ανασκαλεύει το παρελθόν. Εδώ, αναζητεί τα οστά του προπάππου της. Έχουν ανακαλύψει έναν ομαδικό τάφο στην πατρίδα του με 103 νεκρούς, και θέλει να πάει να δει μήπως είναι ανάμεσά τους. Θέλει να το κάνει αυτό για τον παππού της, που νοσηλεύεται σε νοσοκομείο. Και η ταινία από το παρόν πηγαίνει στο παρελθόν εκδραματίζοντας γεγονότα που της αφηγούνται, για να επιστρέψει πάλι στο παρόν, κ.ο.κ.  

  Όμως η ιστορία δεν επικεντρώνεται στον προπάππου της αλλά στον δάσκαλο, του οποίου ο παππούς της υπήρξε μαθητής.  

  Thanks Πάτροκλε.

 

 

João Canijo, Αίμα από το αίμα μου (Sangue do Meu Sangue, 2011)

 

João Canijo, Αίμα από το αίμα μου (Sangue do Meu Sangue, 2011)

 


  Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια οικογένεια βλέπουμε σ’ αυτή την ταινία: Η μητέρα, η αδελφή της, η κόρη της, ο γιος της.

  Η μητέρα, δεν ξέρουμε αν είναι χήρα ή ζωντοχήρα, τα έχει με κάποιον, πολύ συχνά βρίσκονται σαν οικογένεια. Η κόρη της είναι αρραβωνιασμένη με κάποιον, αλλά τα έχει με έναν καθηγητή της στη σχολή νοσηλευτριών. Ο γιος είναι βαποράκι. Προμηθεύεται τα ναρκωτικά από έναν «φίλο» του. Έχει κάνει και φυλακή.

  Η μητέρα είναι ο κυματοθραύστης που πάνω της ξεσπάνε τα προβλήματα των παιδιών της.

  Και δεν είναι και λίγα.

  Αυτό που την απασχολεί περισσότερο είναι η σχέση της κόρης της με τον παντρεμένο.

  Ο Αριστοτέλης στην Ποιητική του μιλάει περί «πράξεως σπουδαίας και τελείας», δηλαδή μια ιστορία που είναι σημαντική, ξεχωριστή, και βλέπουμε το τέλος της. Σημαντικές πράξεις είναι το ότι ο Οιδίπους σκότωσε τον πατέρα του και παντρεύτηκε τη μητέρα του.

  Δεν είναι η μοναδική ανύπαντρη κοπέλα στον κόσμο που τα έχει με παντρεμένο, αυτό δεν είναι τίποτα σπουδαίο. Σπουδαίο γίνεται όταν η μητέρα αποκαλύπτει στον παντρεμένο ότι αυτός είναι ο πατέρας της. Είναι το τελευταίο χαρτί της για να τον κάνει να την παρατήσει, κάτι που δεν είχε καταφέρει μέχρι τώρα. Και δεν θέλει με τίποτα να της αποκαλυφθεί το μυστικό, για να μην πληγωθεί.

  Αυτό το χαρτί έπιασε. Φυσικά δεν θα ήθελε με τίποτα να συνεχίσει αυτή την αιμομικτική σχέση.

  Θυμάμαι μια ασιατική ταινία με μια ανάλογη ιστορία, αλλά το να ψάξω να βρω την ανάρτηση είναι σαν να ψάχνω ψύλλους στα άχερα.

  Τελικά με μια έξυπνη επινόηση τη βρήκα εύκολα. Είναι «Το χρυσάφι της Σελίνας» του Mac Alejandre.

  Οι σκηνές του γιου με τον «φίλο» του που του προμηθεύει τα ναρκωτικά για να τα πουλάει είναι επίσης εντυπωσιακές.

  Του είπε ψέματα ότι ο πελάτης του πήρε τα ναρκωτικά αξίας, 10.000 ευρώ, με την απειλή του όπλου.

  Σε ποιον τα πουλάει αυτά;

  Να του δώσει τα 10.000 ευρώ αλλιώς θα έχει να κάνει μαζί του. Και αν το σκάσει, θα επισκεφθεί την οικογένειά του.

  Η θεία του θα προσπαθήσει να τον ξελασπώσει.

  Όχι, τον «φίλο» δεν τον ικανοποιεί η προκαταβολή των 3.000 ευρώ που του δίνει, για να ξοφλήσει ο ανιψιός της πρέπει να του σταθεί να την πηδήξει.

  Εν τάξει, αλλά να μην είναι μπροστά ο ανιψιός της.

  Στην αρχή έχει αντιρρήσεις αλλά στο τέλος συναινεί.

  Την παίρνει από πίσω.

  Το τέλος είναι προβλέψιμο.

  Παρόλο που έκλεισε την πόρτα όταν έφυγε ο ανιψιός, αυτός μπήκε μέσα, άρπαξε το πιστόλι που είχε κάπου παρατημένο, τον πυροβολεί ενώ η θεία του προσπαθεί να του ξεφύγει.

  Πολύ καλή ταινία.

  Thanks Πάτροκλε.

Monday, October 21, 2024

Mati Diop, Atlantique (2019)

 

Mati Diop, Atlantique (2019)

 

  Εν όψει της προβολής της ταινίας «Δαχομέι» την επόμενη Πέμπτη, την οποία δεν μπόρεσα να δω στη δημοσιογραφική προβολή.

  Κόρη του σενεγαλέζου Wasis Diop είναι ανιψιά του σενεγαλέζου σκηνοθέτη Djibril Diop Mambéty τον οποίο είδαμε πακέτο. Η μητέρα της είναι γαλλίδα. H ταινία, η πρώτη της μεγάλου μήκους, κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο στις Κάννες ενώ η Δαχομέι, η δεύτερη μεγάλου μήκους, την Χρυσή Άρκτο στο Βερολίνο.

  Μου αρέσουν τα romance, ο πρώτος λόγος που μου άρεσε η ταινία. Μου αρέσει ο μαγικός ρεαλισμός, σε αφρικανική εκδοχή εδώ, ο δεύτερος. Η σκηνοθεσία φυσικά, με το εξαιρετικό μοντάζ, ο τρίτος. Και το ανθρωπολογικό φόντο, ο τέταρτος.

  Βλέπουμε την αντίθεση ανάμεσα στον πλούτο και τη φτώχια. Φτωχός εργάτης ο αγαπημένος της Ada, o Σουλεϊμάν, μετάνιωσε για την απόφασή της να συγκατατεθεί να παντρευτεί τον πλούσιο Ομάρ, κατόπιν πίεσης μιας φίλης της. Ο Σουλεϊμάν είναι η μεγάλη της αγάπη, θα τους δούμε στην τελευταία συνάντησή τους στην αρχή της ταινίας.

  Ο πλούσιος επιχειρηματίας έχει να τους πληρώσει εδώ και τρεις μήνες. Έχει αναλάβει την κατασκευή ενός φουτουριστικού πύργου. Διαμαρτύρονται, αλλά σε ποιον; Ο επιστάτης είναι κι αυτός υπάλληλος.

  Απογοητευμένοι αποφασίζουν να πάρουν μια βάρκα και να πάνε στην Ισπανία (Η Σενεγάλη είναι ένα μικρό κράτος που βρίσκεται στα δυτικά της Αφρικής, κάτω από τη Μαυριτανία η οποία βρίσκεται πιο κάτω από το Μαρόκο, το οποίο βρίσκεται απέναντι από την Ισπανία). Ανάμεσά τους και ο Σουλεϊμάν.

  Δεν τα καταφέρνουν. Η βάρκα τους βουλιάζει και πνίγονται όλοι. Σε ένα όνειρο εφιάλτη η Άντα βλέπει το πτώμα του κρυμμένο κάτω από την άμμο.

  Τη μέρα του γάμου τους το γαμήλιο κρεβάτι παίρνει μυστηριωδώς φωτιά. Ένας αστυνομικός έχει αναλάβει την υπόθεση. Ξέρει για τη σχέση της με τον Σουλεϊμάν. Υπάρχει και η φήμη ότι τον είδαν στη Ντακάρ (πρωτεύουσα της Σενεγάλης). -Πού κρύβεται; τη ρωτάει. -Μα έχει φύγει για την Ισπανία, έχει πληροφορηθεί στο μεταξύ η Άντα. Λίγο αργότερα θα έλθει η είδηση ότι η βάρκα τους ανατράπηκε και πνίγηκαν όλοι.

  Από δω και πέρα αρχίζει ο μαγικός ρεαλισμός. Βλέπουμε τα φαντάσματα των νεκρών (το καταλαβαίνουμε από το ότι τα μάτια τους είναι μόνο ασπράδι), γυναίκες οι περισσότεροι, να πηγαίνουν στο σπίτι του επιχειρηματία και να ζητάνε τους μισθούς τους. Αρνείται. Φεύγουν αφού του δώσουν ραντεβού στο νεκροταφείο. Μην τολμήσει και δεν πάει, κρατώντας μαζί του και τα λεφτά.

  Θα πάει.

  Μια από τις νεκρές έχει καταλάβει το σώμα της φίλης της της Φάντα, ενώ ο Σουλεϊμάν το σώμα του αστυνομικού.

  Στην αρχή όταν τον βλέπει την τρομάζει, όταν όμως καταλαβαίνει ότι μέσα του κρύβεται ο Σουλεϊμάν κάνει έρωτα μαζί του, για πρώτη της φορά.

  Και ο αστυνομικός, όταν καταλαβαίνει ότι αυτός έβαλε φωτιά στο νυφικό κρεβάτι καθώς είχε καταληφθεί από το πνεύμα του Σουλεϊμάν, κλείνει την υπόθεση.

  Η Άντα θα παρατήσει τον Ομάρ, λέγοντάς του ότι δεν τον αγαπάει.

  Παρά το Μεγάλο Βραβείο, η βαθμολογία της ταινίας είναι 6,7. Εγώ έβαλα 8.