Γιώργος Ιωάννου, Εύφλεκτη χώρα

Γιώργος Ιωάννου, Εύφλεκτη χώρα

Και φτάσαμε επί τέλους στο τέλος. Εννοώ την τελευταία βιβλιοπαρουσίασή μας για τον Γιώργο Ιωάννου, για το βιβλίο του «Εύφλεκτη χώρα».
Και αυτό το βιβλίο περιέχει κείμενα που είχαν ήδη δημοσιευτεί, με την εξής διαφορά: όλα τα κείμενα δημοσιεύτηκαν μόνο σε ένα έντυπο, στην εφημερίδα Καθημερινή. Και αυτά τα κείμενα επίσης έχουν δοκιμιακό και βιωματικό χαρακτήρα. Όμως εδώ το χιούμορ λιγοστεύει, δεν ξέρω γιατί.
Μια πλατιά γκάμα θεμάτων απασχολούν κι εδώ τον Ιωάννου: Οι πυρκαγιές (από εκεί και τίτλος. Πού να ζούσε να δει τι έγινε πέρυσι), οι εκλογές, οι αρχαιότητες, η ρύπανση, οι διαδηλώσεις, το βιβλίο κλπ.
Θα ξεκινήσουμε με το απόσπασμα για τις συμπτώσεις, στις οποίες αναφερθήκαμε και στην προηγούμενη βιβλιοπαρουσίαση.
«...Παρατηρούμε, λοιπόν, ότι οι απελευθερώσεις της πόλεως σημειώθηκαν πολύ κοντά στην επέτειο του μαρτυρίου του [αγίου Δημητρίου], γύρω στις 26 του μηνός και οι δύο.
Με αυτές τις παρατηρήσεις δεν θέλω τίποτε άλλο να ισχυρισθώ παρά να επισημάνω απλώς τη σύμπτωση, που δεν είναι νομίζω αμελητέα. Οι αδίστακτες απορρίψεις ή οι ανεπιφύλακτες παραδοχές ανήκουν σε κείνους που βρίσκουν τα πάντα – και μάλιστα αμέσως – είτε με το μυαλό είτε με την πίστη. Εμείς δείχνουμε τη χρονική σύνδεση και εκφράζουμε την απορία μας» (σελ. 110)
Το ίδιο κι εμείς.
Ο Ιωάννου διαφωνεί με την επιβολή του μονοτονικού, και πιστεύει ότι οι μαθητές πρέπει να διδάσκονται και το πολυτονικό, και να γράφουν πότε στο μονοτονικό και πότε στο πολυτονικό. Στις εισαγωγικές μάλιστα να μπορούν να επιλέγουν ελεύθερα σε πιο σύστημα να γράφουν. Και συνεχίζει «Και πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι σε μονοτονικό οι περισσότεροι θα γράφουν. Αλλά θα το διαλέγουν. Όποιος δεν βλέπει τη διαφορά δεν του φταίω εγώ…».
Θα διαφωνήσω με τον Ιωάννου. Η δημοκρατία έχει και κάποια όρια. Αυτό το «διαλέγουμε και παίρνουμε» δεν είναι πάντα ό, τι καλύτερο. Η ταυτόχρονη χρήση και μονοτονικού και πολυτονικού μόνο σύγχυση θα δημιουργούσε. Οι κινέζοι έκαναν πιο αποφασιστικό βήμα, απλοποίησαν τη γραφή. Οι Ταϊβανέζοι βέβαια διατήρησαν την παραδοσιακή γραφή. Όμως πιστεύω ότι είναι καιρός να κάνουν το επαναστατικό βήμα, να υιοθετήσουν τη γραφή της κομμουνιστικής Κίνας. Δεν θα κινδυνέψει απ’ αυτό το καθεστώς τους. Αν κάποτε ενοποιηθούν οι δυο Κίνες, όπως οι Γερμανίες, κάποιοι θα τα βρουν σκούρα με τις δυο γραφές.
Το μονοτονικό εξασφαλίζει χρόνο στο γράψιμο. Το τελευταίο βιβλίο που μετάφρασα, το «Ψυχολογία και ψυχική υγεία» του James Hadfield, το πληκτρολόγησα σε ατονικό, για να κερδίσω χρόνο. (Μιλάμε το 1980, σε γραφομηχανή, όταν συγγραφείς και μεταφραστές δεν ήταν υποχρεωμένοι να δίνουν τα κείμενα σε δισκέτα). Ο Θάνος ο Γραμμένος μου έβαλε τις φωνές, αλλά εγώ του αντέτεινα ότι αυτός που θα το πληκτρολογούσε στη φωτοσύνθεση ήξερε πού να κτυπήσει τους τόνους. Οι ρώσοι έχουν ατονικό. Μόνο στα βιβλία για μικρά παιδιά υπάρχουν τόνοι, για λόγους εκπαιδευτικούς.
Πάντως σε μένα, όσοι επιμένουν πολυτονικά, μου φαντάζουν γραφικοί. Η ελληνική γλώσσα δεν κινδυνεύει από το μονοτονικό, και δεν το έχει αντιληφθεί κανείς. Κινδυνεύει από τα greeklish. Στο facebook η νεολαία γράφει στα greeklish. Πάλι καλά που στα blogs γράφουν ελληνικά.
Κι εγώ γράφω greeklish, αλλά μόνο στα μηνύματα στο κινητό. Κι αυτό γιατί δεν γίνεται με εύκολο τρόπο η αλλαγή γλώσσας, όπως στον υπολογιστή.
Προβλέπω μελλοντικά να έχουμε δύο γραφές, την ελληνική και τα greeklish. Εγώ σ’ αυτή την περίπτωση θα είμαι με τους παραδοσιακούς. Πάντως δεν είναι και τόσο φοβερό, οι Γιαπωνέζοι έχουν τρεις γραφές, τα Κάντζι (ιδεογράμματα), τα χιραγκάνα και τα καταγκάνα, συλλαβικές γραφές.
Τώρα το θυμήθηκα, κάποιο έργο της Κρητικής Αναγέννησης, έχω ξεχάσει ποιο, τυπώθηκε με λατινικούς χαρακτήρες. Αλλά τότε η Κρήτη ήταν κατακτημένη στους Ενετούς.
Περάσαμε τη σελίδα, και θα ήθελα να τελειώσω με μια παιδική μου ανάμνηση, που μου ήλθε στο μυαλό διαβάζοντας το «Εκθέσεις ιδεών». Κάθε χρόνο έμπαινε έκθεση με θέμα την αποταμίευση, και η καλύτερη έπαιρνε βραβείο. Ο Ιωάννου παραθέτει τρία αποσπάσματα από εκθέσεις με αυτό το θέμα. Το πρώτο έχει την πιο μεγάλη πλάκα.
«Είμαι κατά της αποταμίευσης. Θα μου πεις, η παροιμία λέει φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι. Ε, για μένα δεν ισχύει αυτό, γιατί δεν μου αρέσουν τα φασόλια» (σελ. 123).
Και θυμήθηκα μια δική μου έκθεση με το ίδιο θέμα, όταν ήμουν μαθητής πρώτης Γυμνασίου.
Έγραψα περίπου ότι όποιος κάνει αποταμίευση είναι βλάκας, γιατί τα χρήματα του τα τρώει ο πληθωρισμός, ενώ αν τα επενδύει θα έχει μεγαλύτερα κέρδη.
Έρχεται ο καθηγητής μας στην ώρα της διόρθωσης, αγριεμένος, και απευθύνεται κατευθείαν σε μένα.
«Ωρέ Δερμιτζάκη, ωρέ πληρωμένο μωρέ να σε είχανε δεν θα μου ’γραφες τέτοια πράγματα». Ήταν ακριβώς τα λόγια του, τα θυμάμαι.
Και διαβάζω στην επόμενη σελίδα:
«Αλλά δεν έγινε γι αυτό το λόγο θέμα των εφημερίδων η ιστορία αυτή. Έγινε γιατί οι μαθητές τιμωρήθηκαν από το σχολείο τους επειδή δεν ανέπτυξαν θετικά και καταπώς αναμενόταν το θέμα «αποταμίευση». Επειδή αντιστάθηκαν στον πνευματικό καταναγκασμό. Και όποιος αντιστέκεται στους πνευματικούς καταναγκασμούς, λέγει λίγο πολύ πάντοτε κάτι το ενδιαφέρον – κάτι το πιο ενδιαφέρον – και πάντοτε, μαθηματικώς βέβαιο αυτό – βρίσκει τον μπελά του. Αλλά ακριβώς οι μπελάδες αυτοί είναι και τα μεγάλα καυχήματα της ζωής μας».
Τελικά ήμουν τυχερός. Δεν τιμωρήθηκα. Αλλά ποιο ήταν το νόημα της δικής μου αντίστασης;
Το ξέραμε όλοι, τα βραβεία τα έπαιρναν παιδιά των αξιωματούχων της πόλης, παιδιά δικηγόρων και γιατρών, όπως άλλωστε και τους μεγαλύτερους βαθμούς. Εμείς τα χωριατάκια, παιδιά γεωργών, ήμασταν καταδικασμένοι. Μας έβλεπαν πάντα με δυσπιστία. Ο μαθηματικός μου, πάλι στην πρώτη γυμνασίου, δεν πίστευε ότι είχα γράψει τόσο καλό βαθμό στο διαγώνισμα, νόμιζε ότι είχα αντιγράψει.
Αλλά ήδη γράψαμε πάρα πολλά. Κλείνουμε έτσι με τον Ιωάννου, και ραντεβού με άλλο συγγραφέα.
Ε, λοιπόν είναι για να τρελαίνεσαι.
Ετοιμάζομαι να κάνω την ανάρτηση, αλλά πιο πριν κοιτάζω τα email μου. Έχω δυο. Το ένα είναι από την Πηνελόπη Μωραΐτη, και είναι προώθησε ενός email που αναφέρεται ακριβώς στις συμπτώσεις. Το είχα ξαναπάρει παλιά, αλλά δεν θυμάμαι πού το είχα κρατήσει. Παραθέτω ένα τμήμα του.
Abraham Lincoln was elected to Congress in 1846.
John F. Kennedy was elected to Congress in 1946.
Abraham Lincoln was elected President in 1860.
John F. Kennedy was elected President in 1960.
Both were particularly concerned with civil rights.
Both wives lost their children while living in the White House.
Both Presidents were shot on a Friday.
Both Presidents were shot in the head
Now it gets really weird.
Lincoln 's secretary was named Kennedy.
Kennedy's Secretary was named Lincoln .
Both were assassinated by Southerners.
Both were succeeded by Southerners named Johnson.
Andrew Johnson, who succeeded Lincoln, was born in 1808.
Lyndon Johnson, who succeeded Kennedy, was born in 1908.
John Wilkes Booth, who assassinated Lincoln, was born in 1839.
Lee Harvey Oswald, who assassinated Kennedy, was born
in 1939.
Both assassins were known by their three names.
Both names are composed of fifteen letters.
Now hang on to your seat.
Lincoln was shot at the theatre named 'Ford'.
Kennedy was shot in a car called ' Lincoln ' made by 'Ford'.
Lincoln was shot in a theatre and his assassin ran and hid in a warehouse.
Kennedy was shot from a warehouse and his assassin ran and hid in a theatre.
Booth and Oswald were assassinated before their trials.
And here's the kicker...
A week before Lincoln was shot, he was in Monroe , Maryland
A week before Kennedy was shot, he was with Marilyn Monroe.
Το υπόλοιπο email ήταν εξίσου εντυπωσιακό, αλλά καθώς περιέχει εικόνες δεν μπορώ να το αναρτήσω. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι αυτό που αναφέρεται στο αμερικάνικο χαρτονόμισμα και στους δίδυμους πύργους.
Τώρα δεν είναι φοβερή σύμπτωση αυτές οι δυο αλλεπάλληλες συμπτώσεις που συμβαίνουν σε δυο συνεχόμενες αναρτήσεις μου, σ’ αυτή και την προηγούμενη, να κλείνω τις αναρτήσεις και να τις ξανανοίγω με θέμα μια σύμπτωση που έχει σχέση με την ανάρτηση;