Book review, movie criticism

Thursday, September 30, 2021

Ina Weisse, Η ακρόαση (Das Vorspiel, 2019)

Ina Weisse, Η ακρόαση (Das Vorspiel, 2019)

  


  Από σήμερα στους κινηματογράφους

 

  Η Άννα είναι βιολονίστρια, όμως έχει πάψει πια να παίζει σε συναυλίες, διδάσκει. Ένας υποψήφιος φαίνεται χαρισματικός, η Άννα πιέζει να τον δεχθούν στο ωδείο, τον αναλαμβάνει και κάνει τα αδύνατα δυνατά ώστε να πετύχει στις εξετάσεις.

  Ο άντρας της είναι κατασκευαστής μουσικών οργάνων. Ο γιος της παίζει κι αυτός βιολί.

  Η κάμερα μας την παρουσιάζει συνέχεια στις σχέσεις της με αυτά τα πρόσωπα.

  Και ένα ακόμη, έναν συνάδελφό της που την πιέζει να συμμετάσχει σε ένα μουσικό σύνολο και να δώσουν μια συναυλία. Αρνείται αρχικά, όμως στο τέλος πείθεται.

  Προβλήματα προκύπτουν όταν ο γιος της αρχίζει να ζηλεύει για την προσοχή που δίνει στον μαθητή της. Αλλά και μ’ αυτόν θα δημιουργηθούν προβλήματα, καθώς κάποια στιγμή αγανακτεί από την πίεσή της.

  Δεν είχα καμιά αμφιβολία ότι ο νεαρός θα διέπρεπε στις εξετάσεις, είναι η αφηγηματική αναμονή σε μια δυτική ταινία. Αυτή η αφηγηματική αναμονή διαψεύστηκε σε μια παρόμοια ταινία με το ίδιο θέμα, κινέζικη.

  Ανατολικός και Δυτικός άνεμος.

  Θυμάμαι το ομώνυμο μυθιστόρημα της Περλ Μπακ που το αγόρασα μαθητής πρώτης γυμνασίου. Επίσης θυμάμαι την έκπληξή μου όταν ο ξάδελφός μου ο Γιώργης ο Τζανετάκης, μαθητής έκτης γυμνασίου τότε, μου εξήγησε τη μεταφορική σημασία.

  Όμως δεν τελειώνει η ταινία με την επιτυχία του νεαρού. Υπάρχει ένα δραματικό επεισόδιο, το οποίο βέβαια δεν θα σας το αποκαλύψω, αρκετό σπόιλερ έκανα.

  Η ταινία με άφησε κάπως αμήχανο. Πού βρίσκεται η ποιητική δικαιοσύνη; Και τα ερωτικά τρίγωνα στο τέλος διαλύονται, αυτό εδώ γιατί όχι; 

  Ο επιμένων νικά.

  Ήξερα ότι ήταν σαν να ψάχνω ψύλλους στ’ άχυρα, αλλά είπα να δοκιμάσω να βρω ποια ήταν η κινέζικη ταινία. Βάζω τη λέξη «βιολί» και το blog μου στην αναζήτηση του google. Απέτυχε η πρώτη προσπάθεια. Ξαναδοκιμάζω. Με βγάζει στο academia.edu, σε μια ανάρτησή μου που έχει τίτλο «Ταινίες που αγάπησα». 60 ταινίες, παραγγελιά του εκδότη μου, που όμως δεν εκδόθηκε τελικά. Βρίσκω το αρχείο στο sub-directory «My books-ανέκδοτα», και βάζω τη λέξη «βιολί» στο find in this page του word. Και, ω του θαύματος, με βγάζει αμέσως στην ταινία.

  Είναι το «Μαζί» του Chen Kaige, ενός της τριανδρίας των κορυφαίων κινέζων σκηνοθετών. Οι άλλοι δύο είναι ο Τζανγκ Γιμόου και ο Φενγκ Σιαογκάνγκ. Αξίζει να διαβάσετε την ανάρτησή μου για την ταινία.

 

Wednesday, September 29, 2021

Mohammad Khaki, Paradoxical dream (2020)

Mohammad Khaki, Paradoxical dream (2020)

 


  Οι μικρού μήκους ταινίες δεν με ενδιαφέρουν ιδιαίτερα, εκτός και αν είναι ιρανικές. Και το

«Παράδοξο όνειρο» είναι ιρανική.

  Δεν θα συμφωνήσω μ’ αυτά που γράφει το IMDb. Ανάμεσα στην εισπνοή και την εκπνοή ενός τσιγάρου σίγουρα δεν βλέπεις όνειρο, αλλά και δύσκολα μπορείς να φαντασιωθείς όλα όσα φαντασιώνεται η γυναίκα σε αυτή την εννιάλεπτη ταινιούλα. Όμως κινηματογραφική αδεία όλα γίνονται.

  Βλέπουμε τη γυναίκα σε διάφορα περιβάλλοντα. Τη βλέπουμε και σε νεαρή ηλικία. Τα πλάνα είναι ασύνδετα μεταξύ τους. Πρόκειται λοιπόν για κάτι σαν «σπουδή» μιας γυναίκας, όπως λένε στη ζωγραφική; Τι ενδιαφέρον μπορεί να έχει;

  Το εφέ της έκπληξης έρχεται στο τελευταίο πλάνο: η γυναίκα είναι καθισμένη σε αναπηρική πολυθρόνα. Αναπολούσε στιγμές από τη ζωή της πριν μείνει ανάπηρη.

 

 

Thursday, September 23, 2021

Vahid Jalilvand, Μια Τετάρτη του Μαΐου (Wednesday, May 9, 2015)

Vahid Jalilvand, Μια Τετάρτη του Μαΐου (Wednesday, May 9, 2015)

 


  Από σήμερα στους κινηματογράφους

 

  Χαίρομαι που αρκετά συχνά ιρανικές ταινίες προβάλλονται στις ελληνικές αίθουσες. Εδώ βέβαια συνέβη το ασυνήθιστο, να προβληθεί πρώτα η «Περίπτωση συνείδησης» (2017) και μετά η «Μια Τετάρτη του Μαΐου» (2015). Πάντως η ελληνική μετάφραση του τίτλου «Περίπτωση συνείδησης» («No date, no signature» είναι ο αγγλικός, μετάφραση του ιρανικού) είναι περισσότερο από καίρια, γιατί δίνει το θεματικό στίγμα και της πρώτης ταινίας μυθοπλασίας του Jalilvand (έχει γυρίσει όμως αρκετά ντοκιμαντέρ και σήριαλ), «Μια Τετάρτη του Μαΐου».

  Τρεις ιστορίες συμπλέκονται σε αυτή την ταινία.

  Στην κεντρική που πάνω της κολλάνε οι άλλες δυο, βλέπουμε κάποιον που έχει βάλει αγγελία ότι θα δώσει τριάντα χιλιάδες σε όποιον τις χρειάζεται περισσότερο. Μαζεύεται πλήθος κόσμου με αποτέλεσμα να παρέμβει η αστυνομία. Μου θύμισε μια ταινία του Μπάστερ Κήτον. Αυτός έβαλε αγγελία ζητώντας νύφη, και πλάκωσαν ένα σωρό που άρχισαν να τον καταδιώκουν.

  Γιατί αυτή η αγγελία;

  Δεν μπορεί να ξεπεράσει το θάνατο του πεντάχρονου γιου του, που συνέβη χρόνια πριν. Πέντε χιλιάδες χρειαζόταν για την επέμβαση (είχε τραυματισθεί), δεν τις είχε, και κανείς δεν βρέθηκε να τον βοηθήσει. Τώρα θέλει να βοηθήσει αυτός, παρόλο που δεν είναι πλούσιος (Μου θύμισε τον Ρασκόλνικοφ στο «Έγκλημα και τιμωρία», που δίνει όλα του τα χρήματα στη Σόνια για την κηδεία του πατέρα της).

  Η Νίκη Καρίμι πηγαίνει για την αγγελία. Τα χρειάζεται αυτά τα λεφτά για να εγχειριστεί ο άντρας της, που είναι σχεδόν παράλυτος μετά από ατύχημα. Εκεί διαπιστώνει ότι αυτός που την έβαλε δεν είναι παρά ένας πρώην της, που την εγκατέλειψε.

  Έρχεται και μια άλλη κοπέλα και ζητάει τη βοήθειά του. Ακριβώς τριάντα χιλιάδες χρειάζονται για να αποφυλακισθεί ο άντρας της.

  Αυτή είναι η τρίτη ιστορία, και η μεγαλύτερη.

  Εν τάξει, και σε μας οι γονείς έχουν λόγο για τον ποιο θα παντρευτεί η κόρη τους, αλλά όχι και βέτο. Αν υπάρξει βέτο οι ερωτευμένοι έχουν και άλλη επιλογή: την κλεψά. Κάτι τέτοιο όμως δεν φαίνεται να γίνεται στο Ιράν. Στην περίπτωση της κοπέλας μάλιστα οι γονείς είναι πεθαμένοι, αυτοί που αντιδρούν στο γάμο είναι η θεία της, στο σπίτι της οποίας μένει, και ο γιος της. Ταπεινή η δουλειά του νέου, δεν έχει και γονείς να πάνε να τη ζητήσουν, δεν έχει ελπίδα να τον δεχτούν γαμπρό.

  Εδώ δεν χρειάστηκε να κλεφτούν οι νέοι. Παντρεύτηκαν κρυφά. Πήγε ξανά να τη ζητήσει, του επιτέθηκε ο γιος της θείας, αμυνόμενος τον κτύπησε στη μύτη, αυτός υπέβαλε μήνυση, και ζητάει τριάντα χιλιάδες για να την αποσύρει.

  Πού να βρεθούν τριάντα χιλιάδες;

  Όχι, με δεκαπέντε δεν γίνεται.

  Μα έχει υποσχεθεί τις άλλες δεκαπέντε (στην πρώην του, για να εγχειριστεί ο άντρας της).

  Τελικά τι θα επιλέξει;

  Η ταινία μου θύμισε Μπέργκμαν, με τα κοντινά πλάνα και τα γκρο πλαν. Επίσης οι πολλές σκηνές σύγκρουσης που βλέπουμε στην ταινία έχουν να κάνουν με την παράδοση του ιρανικού κινηματογράφου, τις ταινίες luti, είδος που ήκμασε πριν την επανάσταση, με τον σκληροτράχηλο ήρωα που συγκρούεται συνεχώς με κάποιους.

  Πολύ καλή ταινία, και εξαιρετική η ερμηνεία της κοπέλας που όμως  το IMDb δεν δίνει το όνομά της. Και βέβαια της Νίκι Καρίμι, μιας από τις ιέρειες του ιρανικού κινηματογράφου.