Γιώργος Λάνθιμος, Η ευνοούμενη (The favorite, 2018)

Γιώργος Λάνθιμος, Η ευνοούμενη (The favorite, 2018)

  Από σήμερα στους κινηματογράφους Οντεόν, Όπερα και Αβάνα, και από την ερχόμενη Πέμπτη και σε άλλες αίθουσες.

  Η «Ευνοούμενη» είναι μια ταινία εποχής που αναφέρεται σε μια περίοδο της ζωής της βασίλισσας Άννας της Μεγάλης Βρετανίας (1665-1714). Όσο για την ευνοούμενη, είναι η Abigail Hill, αρχικά της ξαδέλφης της Δούκισσας του Μάρλμπορο και μετά της βασίλισσας.

  Διάβασα τη βιογραφία της Άννας στη βικιπαίδεια και βρήκα αυτά που είδα και στην ταινία. Προφανώς ασήμαντες λεπτομέρειες ή διαφορές θα έχουν προστεθεί από τους σεναριογράφους.

   Η ταινία ξεκινάει σαν κωμωδία για να εξελιχθεί σε δράμα. Η κωμωδία είναι αγαπημένο μου είδος, και φυσικά το δράμα, όμως έχω και μια προτίμηση που δεν είναι ειδολογική: θέλω να βλέπω έργα στα οποία να υπάρχει τουλάχιστον ένας ήρωας τον οποίο να μπορώ να αγαπήσω, να εκτιμήσω, να συμπαθήσω, να λυπηθώ. Εδώ το παραπάνω τρίο μου φάνηκε αντιπαθητικό. Μια άβουλη βασίλισσα, μια δούκισσα που την παίζει στα χέρια της κατευθύνοντας τις αποφάσεις της και μια καμαριέρα που κάνει τα πάντα για να αναρριχηθεί· και τελικά τα καταφέρνει.

  Θυμάμαι πόσο με ξένισε το «Άρωμα» του Πάτρικ Ζίσκιντ με τον αρνητικό ήρωά του, και αναφέρομαι καμιά φορά σ’ αυτό μιλώντας για ταινίες στις οποίες δεν υπάρχει θετικός ήρωας. Και φυσικά δεν εννοώ τον θετικό ήρωα όπως τον εννοεί ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός, ως υπόδειγμα προς μίμηση, αλλά πρόσωπο που σου είναι συμπαθητικό και με το οποίο μπορείς να ταυτιστείς. Την ίδια απουσία θετικού ήρωα είχα διαπιστώσει και στον «Κυνόδοντα».

  Όμως αυτά είναι γούστα. Ο Λάνθιμος είναι ικανός σκηνοθέτης, εξ ου και τα δέκα Όσκαρ για τα οποία είναι υποψήφιος. Η κάμερα που κυνηγάει ασθματικά τους ήρωες στους διαδρόμους των ανακτόρων, ο φακός που δίνει μια καμπυλότητα στο χώρο των γενικών πλάνων, τα πρόσωπα που φωτίζονται μπροστά σε ένα κατάμαυρο φόντο, δημιουργούν μια κλειστοφοβική ατμόσφαιρα σχεδόν θρίλερ που υποβάλει υφολογικά τις ίντριγκες της Αυλής.

  Πολύ καλές οι ερμηνείες, εξαιρετική η Έμμα Στόουν στο ρόλο της ευνοούμενης.

Kenji Mizoguchi 22. 1951 Miss Oyu (お遊さま Oyū-sama)

Kenji Mizoguchi 22. 1951 Miss Oyu (お遊さま Oyū-sama)

  Σ’ αυτή την ταινία τα βασικά θέματα είναι δυο: η γυναικεία αυτοθυσία, όμως αυτή τη φορά για την αδελφή (πρώτα η μια και ύστερα η άλλη) και η γυναίκα που εξακολουθεί να υποφέρει εξαιτίας των φεουδαρχικών κατάλοιπων μετά την πτώση του σογκουνάτου το 1868. Στην προ-προηγούμενη ταινία είδαμε τους αγώνες για σύνταγμα, για κοινοβούλιο, ενώ τα προβλήματα των γυναικών αφέθηκαν για τις καλένδες.

  Τον Shinnosuke τον ψήνουν να παντρευτεί, όμως αυτός αρνείται όλα τα προξενιά, θέλει να πάρει μια γυναίκα που να του αρέσει πραγματικά. Η τελευταία υποψήφια νύφη είναι η Shizu. Τη συνοδεύει στη συνάντηση γνωριμίας η αδελφή της η Όγιου, η οποία είναι χήρα με ένα αγοράκι. Ο Shinnosuke εντυπωσιάζεται από την ομορφιά της, και αυτή τον θεωρεί σαν ένα πολύ κατάλληλο γαμπρό για την αδελφή της.

  Η αδελφή της πιάνει τα σήματα στον αέρα. Ξέρει ότι η Oyu δεν μπορεί να τον παντρευτεί λόγω των φεουδαρχικών παραδόσεων, πρέπει να μείνει ανύπαντρη για να μεγαλώσει τον γιο της που είναι και ο διάδοχος-φορέας του ονόματος της οικογένειας. Δεν θα δυσκολευτεί να πεισθεί από την αδελφή της να παντρευτεί τον Shinnosuke με το επιχείρημα ότι είναι ο μόνος τρόπος για να τη βλέπει, γιατί ένας άλλος γαμπρός, πιθανότατα από άλλη πόλη, θα τους χώριζε για μεγάλα διαστήματα.

  Η Shizu δέχεται ξέροντας τα αισθήματα που τρέφουν ο ένας για τον άλλο. Όμως δεν θέλει να προδώσει την αδελφή της και έτσι μόλις γίνεται ο γάμος δηλώνει στον άντρα της ότι, καθώς ξέρει τα αμοιβαία τους αισθήματα, θέλει ο γάμος τους να μείνει λευκός. Αυτός είναι εξάλλου και ο λόγος που τον παντρεύτηκε, για να μπορούν να βλέπονται οι δυο τους. Ο Shinnosuke αναγκάζεται να συμβιβαστεί.

  Το θέμα του ανεκπλήρωτου έρωτα για το οποίο γράφουμε κατά καιρούς («Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων», «Ο σκύλος της Μαρί», κ.ά.) είναι το τρίτο θέμα της ταινίας. Οι δυο ερωτευμένοι θα αρκεστούν στην πλατωνική τους σχέση που, παρεμπιπτόντως, θα ήταν αδιανόητη για τα δυτικά δεδομένα. Η Shizu κάνει ό,τι μπορεί για να βρίσκονται όσο γίνεται πιο συχνά μαζί οι δυο τους.

  Τα πράγματα αλλάζουν όταν ο μικρός πεθαίνει από πνευμονία, ενώ έχουν αρχίσει ήδη τα κουτσομπολιά, τα οποία βέβαια φτάνουν στα αυτιά των δυο οικογενειών. Δεν υπάρχει πια λόγος να μένει με την οικογένεια του άντρα της, πρέπει να γυρίσει στην πατρική της οικογένεια. Ο αδελφός της την πείθει να παντρευτεί κάποιον πλούσιο που την είδε πρόσφατα και την ερωτεύθηκε.

  Θα δεχθεί γιατί στο μεταξύ η αδελφή της αναγκάστηκε να της ομολογήσει ότι ο γάμος της είναι λευκός και ότι ο λόγος που παντρεύτηκε τον Shinnosuke ήταν για να τους διευκολύνει να βρίσκονται μαζί.

  Και ήλθε η σειρά της να θυσιαστεί για την αδελφή της. Δέχεται να παντρευτεί τον πλούσιο αυτόν για να μην διαλύσει το γάμο της, ξέροντας ότι και αυτή είναι ερωτευμένη μαζί του.

  Γίνονται πια κανονικό ζευγάρι, η Shizu μένει έγκυος, όμως λίγο μετά τη γέννα πεθαίνει. Ο Shinnosuke πηγαίνει στη βίλλα κοντά στη λίμνη όπου ζει η Oyu και αφήνει το μωρό σε ένα παγκάκι. Τα κλάματά του την οδηγούν σ’ αυτό. Σε ένα γράμμα που έχει αφήσει πάνω του της τα εξηγεί όλα, ο ίδιος έχει αποφασίσει να μην την ξαναδεί.

  Όταν είδα στα γράμματα της αρχής ότι η ταινία είναι μεταφορά της νουβέλας του Τζουνιτσίρο Τανιζάκι «The reed cutter» (ο καλαμοκόπτης) αποφάσισα να τη δω αφού διαβάσω πρώτα τη νουβέλα.

  Η ιστορία είναι εγκιβωτισμένη. Ο αφηγητής πηγαίνει σε μια λίμνη για να απολαύσει την πανσέληνο. Εκεί θα συναντήσει κάποιον ο οποίος θα του αφηγηθεί την ιστορία που παρακολουθήσαμε στην ταινία. Τον πήγαινε εκεί ο πατέρας του κάθε πανσέληνο για να δουν από μακριά τη βίλλα. Και όταν έγινε δέκα χρονών του διηγήθηκε την ιστορία, προειδοποιώντας τον ότι δεν θα την κατανοούσε πλήρως παρά μόνο όταν μεγάλωνε.

  Πέρα από τις μικροδιαφορές της νουβέλας από την ταινία, εδώ βρίσκεται η μεγάλη διαφορά: O άνθρωπος αυτός δεν ήταν άλλος από το γιο του Shinnosuke και της Shizu που μεγάλωσε με τον πατέρα του, όχι όπως στην ταινία που παραδόθηκε στην Oyu.

  Δεν ξέρω αν είμαι προκατειλημμένος επειδή προέρχομαι από το χώρο της λογοτεχνίας, αλλά κάθε κινηματογραφική μεταφορά ενός μυθιστορήματος τη βρίσκω κατώτερη από το λογοτεχνικό έργο, προπαντός όταν είναι μεγάλου συγγραφέα. Οι περιγραφές της ομορφιάς και της εκλεπτυσμένης αγωγής της Oyu από τον Τανιζάκι είναι ασύγκριτες. Ακόμη καθώς ο κινηματογράφος είναι ελλειπτικός λόγω της ασυνέχειας των σκηνών, πολλές φορές μου δημιουργείται αφηγηματική ασάφεια, αν και όχι εδώ. Δεν νομίζω όμως ότι όλοι οι θεατές συνέλαβαν στην ταινία αυτό που δηλώνεται απερίφραστα στη νουβέλα: ο άνδρας της Oyu γρήγορα τη βαρέθηκε και την παράτησε στη βίλλα, προσφέροντάς της βέβαια μια χλιδάτη ζωή, ενώ ο ίδιος ζούσε στο Τόκιο. Το ότι θα είχε τη φιλενάδα του όπως ο άνδρας της Γιούκι (η προηγούμενη ταινία) είναι ευκόλως εννοούμενο.

  Στη νουβέλα διαβάζω επίσης ότι ο Shinnosuke αρχικά ήταν αποφασισμένος να μην παντρευτεί ποτέ, ότι «ήταν αποφασισμένος να μείνει προσκολλημένος στον αγνό του θαυμασμό για την Miss Oyu, να την κρατήσει για πάντα σαν την μυστική, πνευματική του σύζυγο». Την «πνευματική σύζυγο» τη συναντήσαμε και στην ταινία του Μιτζογκούτσι «Miyamoto Musashi».

  Διαβάζω ακόμη:

  «Αν ο πατέρας ήταν αποφασισμένος να οδηγήσει τον έρωτά του μέχρι το τέλος, δεν θα είχε άλλη επιλογή τότε από το να αυτοκτονήσει μαζί με την Miss Oyu. Πράγματι μου είπε ότι είχε καταλήξει σ’ αυτή την απόφαση πολλές φορές, όμως η ύπαρξη της Oshizu δεν τον άφηνε να την εκτελέσει».

  Έχουμε διαβάσει και αλλού για τις διπλές αυτοκτονίες, τόσο στην Ιαπωνία όσο και στην Κίνα, όταν οι ερωτευμένοι βρίσκονταν σε αδιέξοδο, κυρίως λόγω των αυστηρών κανόνων της εποχής που δεν τους άφηναν να γίνουν ζευγάρι.

  Η εγκιβωτίζουσα ιστορία, το οδοιπορικό του αφηγητή μέχρι να συναντήσει τον άνθρωπο εκείνο, μου θύμισε μια τάση που υπήρχε τόσο στην κινέζικη όσο και την γιαπωνέζικη δραματουργία κατά την περίοδο της κινέζικης δυναστείας Yuan (1279-1368). Αντιγράφω το σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο μου «Εισαγωγή στο θέατρο της Ιαπωνίας και της Κίνας».

  «…οι δραματουργοί της εποχής Yuan, όπως άλλωστε και οι γιαπωνέζοι ομόλογοί τους, κάθε άλλο παρά διακρίνονταν για την «αγωνία της επίδρασης» για την οποία μιλάει ο Harold Bloom. Απεναντίας, κοίταζαν να ενσωματώσουν στα έργα τους όσο γίνεται περισσότερους στίχους προγενέστερων δημιουργών, σε σημείο πολλές φορές τα έργα τους να μοιάζουν σαν ένα απλό συνονθύλευμα αποσπασμάτων από παλιότερα έργα».

  Φαίνεται ότι η τάση αυτή δεν ήταν μόνο στη δραματουργία, και όχι μόνο στην εποχή Yuan. Στην εγκιβωτίζουσα ιστορία του Τανιζάκι διαβάζουμε στίχους παλιών ποιητών, αλλά και αποσπάσματα από πεζογραφικά έργα. Όμως εμείς θα παραθέσουμε ένα χάι κου για την πανσέληνο, κατά την οποία, διαβάζω, έδιναν πάρτι σε ανοιχτούς χώρους για να τη απολαύσουν.

  «Πανσέληνος! Μα πότε πρόλαβε και γέρασε το βουνό Ότοκο;».

  Το τμήμα αυτό που καλύπτει περισσότερο από το ένα τρίτο της νουβέλας βρίθει επί πλέον από υποσημειώσεις, κυρίως ιστορικού χαρακτήρα. Και μαθαίνω ότι οι συγκρούσεις σογκούν και αυτοκράτορα είναι πολύ πιο παλιές από τον 17^ο αιώνα, οπότε επικράτησαν οι σογκούν για σχεδόν διακόσια χρόνια. Ένας αυτοκράτορας, ο Gotoba, κάπου το 1200 μ.Χ., είχε εξορισθεί για πάνω από δέκα χρόνια από τον σογκούν. Ήταν αυτοκράτορας-ποιητής, όπως και άλλοι αυτοκράτορες.

  Μπορείτε να δείτε την ταινία στο youtube με αγγλικούς υπότιτλους.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «Portrait of madam Yuki».  

Phil Johnston, Rich Moore, Ραλφ εναντίον ίντερνετ (Ralph breaks the internet, 2018)

Phil Johnston, Rich Moore, Ραλφ εναντίον ίντερνετ  (Ralph breaks the internet, 2018)

  Εξακολουθεί να παίζεται στους κινηματογράφους.

  Δεν είμαι φαν των animation, αλλά βλέπω κατά καιρούς.

  Θα κάνω μια σύγκριση από τη θεωρία της λογοτεχνίας.

  Εξωδιηγητικό επίπεδο: οι παίχτες του video-game.

  Ενδοδιηγητικό επίπεδο: τα πρόσωπα του video-game.

  Τι γίνεται όταν τα πρόσωπα αυτά αποκτούνε αυτονομία;

  Μάταια το κορίτσι αγωνίζεται να οδηγήσει το αυτοκίνητο στην κούρσα του, η οδηγός του ακολουθεί τις οδηγίες του φίλου της του Ραλφ. Καθώς το κορίτσι προσπαθεί απεγνωσμένα να κατευθύνει την οδηγό ώστε να οδηγήσει το αμάξι της στη σωστή του πορεία χωρίς να τα καταφέρνει, σπάζει το τιμόνι της κονσόλας του παιχνιδιού. Χρειάζεται άλλο τιμόνι, κοστίζει ακριβά, ο ιδιοκτήτης του σκέφτεται ότι είναι καλύτερα να την αποσυνδέσει, εξάλλου είναι πολύ παλιά.

  Και τι θα απογίνουν οι παίχτες;

  Ο Ραλφ με τη φίλη του μπροστά στο ζοφερό μέλλον που τους περιμένει προσπαθούν να αποκτήσουν το πολύτιμο τιμόνι μέσω του ίντερνετ, μέσω e-bay.

  Βρίσκουν ένα και μοναδικό, αλλά από ένα λάθος δικό τους (από τα κωμικά στοιχεία της ιστορίας) θα τους στοιχίσει πανάκριβα. Κατοχυρώθηκε βέβαια σ’ αυτούς, αλλά πρέπει μέσα σε 24 ώρες να βρουν τα χρήματα.

  Θα συναντήσουν πολλές δυσκολίες μέχρι να τα βρουν. Ένας ιός που «αντιγράφει» τον Ραλφ είναι από τις πιο μεγάλες. Όμως θα βρουν και συμπαραστάτες στην προσπάθειά τους. Στο τέλος, φυσικά, θα τα καταφέρουν.  

Kenji Mizoguchi 21. 1950 Portrait of Madame Yuki a.k.a. A Picture of Madame Yuki (雪夫人絵図 Yuki fujin ezu)

Kenji Mizoguchi 21. 1950 Portrait of Madame Yuki a.k.a. A Picture of Madame Yuki (雪夫人絵図 Yuki fujin ezu)

  Τελικά πολλοί σκηνοθέτες, όπως και συγγραφείς άλλωστε, έχουν τις θεματικές τους εμμονές. Για τον Γιασουτζίρο Όζου είναι η ανθρώπινη καλοσύνη. Για τον Κέντζι Μιτζογκούτσι είναι η θλιβερή μοίρα της γυναίκας.

  Αυτό είναι το θέμα και του «Πορτραίτου της κυρίας Γιούκι».

  Όμως διαφέρει η πραγμάτευσή τους από εκείνη των προηγούμενων ταινιών του. Στις προπολεμικές είχαμε τη γυναίκα που θυσιάζεται για τον άντρα που αγαπά. Στις μεταπολεμικές, έχουμε τη γυναίκα σαν θύμα του άντρα, που υψώνει όμως το ανάστημά της. Εδώ έχουμε πάλι τη γυναίκα-θύμα, που όμως δεν μπορεί να υψώσει το ανάστημά της, διαψεύδοντας την αφηγηματική μου αναμονή για ένα happy end, χωρίς το οποίο μια ταινία μου αρέσει λιγότερο.

  Η κυρία Γιούκι είναι αριστοκρατικής καταγωγής. Ο άντρας της τής φέρεται άσχημα, με αποκορύφωμα να φέρει την ερωμένη του στο σπίτι. Τον περισσότερο καιρό τον περνάει μαζί της στο Κιότο. Η υπηρέτριά της με την οποία ξεκινάει η ταινία φαίνεται αγανακτισμένη με αυτή τη συμπεριφορά, όμως δεν μπορεί να κάνει και τίποτα. Η ίδια φαίνεται να αδυνατεί να ξεκολλήσει από τον άντρα της. Γιατί; Αυτό με ξενέρωσε: επειδή είναι σεξουαλικά δεμένη μαζί του, όπως ομολογεί η ίδια. Όσες φορές έχει προσπαθήσει δεν τα έχει καταφέρει.

  Τρέφει όμως τρυφερά αισθήματα για έναν άντρα, λίγο μεγαλύτερό της ο οποίος την ξέρει από κορίτσι. Βέβαια ούτε κατά διάνοια να τα φτιάξει μαζί του, όπως θα έκανε κάθε άλλη στην δική μας κουλτούρα. Και ο ίδιος;

  Κι αυτό με ξενέρωσε: αποδεικνύεται ένας δειλός, που πρέπει να μεθύσει για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τον άντρα της, να του τα ψάλει.

  Η κυρία Γιούκι δεν έχει καμιά σχέση με τις προηγούμενες ηρωίδες του Μιτζογκούτσι, εκτός του ότι υποφέρει κι αυτή από την κακομεταχείριση του άντρα. Και ποια είναι η αντίδρασή της, και μάλιστα όταν ο άντρας της την πλησιάζει μετανοιωμένος καθώς διαπιστώνει ότι η ερωμένη του τον έχει ξεγελάσει με τον δικό της εραστή; Αυτοκτονεί πέφτοντας στην παρακείμενη λίμνη.

  Η υπηρέτρια με την οποία τελειώνει η ταινία σε μια κυκλική δομή, πετώντας στη λίμνη τη ζώνη της και την πόρπη της που απεικόνιζε το Βούδα που βρήκε στο δρόμο της (το frame που βάλαμε για εικόνα της ανάρτησης), σχολιάζει αγανακτισμένη: -Η μαντάμ Γιούκι, μια γυναίκα χωρίς θάρρος, μια γυναίκα χωρίς θάρρος. Καθώς φεύγει τη βλέπουμε να σκεπάζει το πρόσωπό της με το χέρι της, κλαίοντας προφανώς.

  Την ταινία μπορείτε να τη δείτε στο youtube με αγγλικούς υπότιτλους.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «Flame of my love».

Kenji Mizoguchi 20. 1949 Flame of My Love (わが恋は燃えぬ Waga Koi wa Moenu)

Kenji Mizoguchi 20. 1949 Flame of My Love (わが恋は燃えぬ Waga Koi wa Moenu)

  H Kinuyo Tanaka ζητάει από τον φίλο της να την πάρει μαζί του στο Τόκιο. Είναι στέλεχος του Φιλελεύθερου Κόμματος (η ιστορία διαδραματίζεται γύρω στο 1890). Το κόμμα αγωνίζεται για τη δημιουργία συντάγματος και εκλογές. Μπορεί ο αυτοκράτορας να ανέτρεψε τον σογκούν το 1868, αλλά το φεουδαρχικό σύστημα δεν άλλαξε, απλώς άλλαξε ο αφέντης.

  Αυτός την αποθαρρύνει, προβάλλοντας τις δυσκολίες που εγκυμονεί το εγχείρημά της. Και πρώτα πρώτα οι γονείς της δεν θα συγκατατεθούν. Όμως αυτή θα φύγει όταν βλέπει μια οικογένεια γνωστή τους να «πουλούν» την κόρη τους. Μα γιατί; Μα για να μην πεθάνουν από την πείνα (ψέματα). Συγκατατέθηκε και αυτή, σαν μια εκδήλωση της θυγατρικής αγάπης για τους γονείς, έτσι της λένε όταν πηγαίνει και τους βρίσκει για να διαμαρτυρηθεί.

  Θα φύγει για το Τόκιο. Ο φίλος της θα αρνηθεί να τη φιλοξενήσει προβάλλοντας ένα σωρό δικαιολογίες. Όμως θα βρει καταφύγιο, και θα δουλέψει για το Φιλελεύθερο Κόμμα.

  Αποκαλύπτεται ότι τελικά ο φίλος της ήταν πράκτορας της Κυβέρνησης. Τον διώχνουν. Όσο για τον ηγέτη του, θέλει να διαλύσει το κόμμα, πιστεύοντας ότι αυτό είναι η πιο κατάλληλη κίνηση εκείνη την εποχή, προκειμένου να αποφύγουν παραπέρα καταπιεστικά μέτρα της κυβέρνησης. Την ηγεσία την αναλαμβάνει ένας άλλος από τα στελέχη του κόμματος ο οποίος είναι ερωτευμένος με την Τανάκα, και ο οποίος θα συνεχίσει τον αγώνα.

  Θα τα φτιάξουν. Και στο εξής θα αγωνιστούν μαζί, θα είναι η πολύτιμη βοηθός του.

  Η πώληση των γυναικών φαίνεται ότι ήταν συνηθισμένο φαινόμενο στην Ιαπωνία, και μάλιστα μέχρι τον μεσοπόλεμο, όπως βλέπουμε στην ταινία του Kei Kumai, «Sandaka no. 8» όπου πρωταγωνιστεί και πάλι η Τανάκα. Εκεί τις πουλούσαν για να δουλέψουν τάχα στο εξωτερικό. Την κοπέλα που την πραγματική της ιστορία παρακολουθούμε στην ταινία, παρόμοια με πολλών άλλων κοριτσιών, την έβαλαν να δουλέψει σαν υπηρέτρια σε μπουρδέλο.

  Για ένα χρόνο. Μετά την υποχρέωσαν να δουλέψει και σαν πόρνη.

  Την γνωστή της Τανάκα που την πούλησαν οι γονείς της την έβαλαν να δουλέψει σε ένα εργοστάσιο. Όμως κάποια στιγμή την υποχρέωσαν, όπως και όλες τις κοπέλες που δούλευαν εκεί, να έχουν σεξουαλικές σχέσεις με τους άνδρες προϊσταμένους τους. Αγανακτισμένη θα βάλει φωτιά και θα το κάψει. Η Τανάκα που βρισκόταν εκείνη τη στιγμή εκεί για να την πάρει θα συλληφθεί από τους αστυνομικούς που καταφτάνουν και η πράξη της θα της καταλογισθεί σαν πολιτική ενέργεια.  Θα συλληφθεί και ο φίλος της σαν ηθικός αυτουργός και θα καταδικαστούν.

  Όμως οι καιροί έχουν αλλάξει. Ο αυτοκράτορας αναγκάζεται να δώσει αμνηστία σε όλους τους πολιτικούς κρατούμενους, να δεχθεί τη δημιουργία συντάγματος και εκλογές. Ο φίλος της φυσικά θα εκλεγεί, με διαφορά από τους άλλους υποψήφιους του κόμματος.

  Θα συζήσουν, ο γάμος είναι μέσα στα σχέδιά τους. Θα πάρει μαζί της και την κοπέλα αυτή σαν οικιακή βοηθό.

  Και η συνέχεια;

  Ο φίλος της θα τα φτιάξει με την υπηρέτριά τους. Η Τανάκα θα το ανακαλύψει. Όχι, δεν σκοπεύει να της τον πάρει, της αρκεί να ζει μαζί τους σαν παλλακίδα του, είναι η καλύτερη προοπτική που έχει στη ζωή της.

  -Αν οι γυναίκες σκέφτονται έτσι δεν θα ελευθερωθούν ποτέ, της λέει η Τανάκα. Η ελευθερία και η ισότητα είναι οι προϋποθέσεις για να είναι η γυναίκα ευτυχισμένη, αυτά έλεγε (ο φίλος της) για τις γυναίκες. Πού να το φανταστώ. Από εκεί θα έπρεπε να ξεκινήσω. Από εκεί θα ξεκινήσω τώρα, καταλήγει.

  Ναι, σκοπεύει να συνεχίσει τον αγώνα για την απελευθέρωση της γυναίκας. Τον φίλο της που πρόδωσε τα ιδανικά του θα τον εγκαταλείψει.   

  Στο τραίνο με το οποίο φεύγει θα έλθει η υπηρέτρια να τη συναντήσει. -Πάρε με μαζί σου, της λέει. Νομίζω ότι κατάλαβα το νόημα αυτών που μου είπες. Δείξε μου το δρόμο της γυναίκας.    

  Παρεμπιπτόντως ο «Δρόμος» είναι μια από τις κεντρικές έννοιες στην ανατολική φιλοσοφία, διαβάζω γι’ αυτόν τώρα σε μια ιστορία της κινέζικης φιλοσοφίας. Μέχρι τώρα είχα ακούσει για τον «Δρόμο» των σαμουράι.

  Στη τελευταία σκηνή της ταινίας ένα frame της οποίας έχω βάλει στην ανάρτηση, βλέπουμε τις δυο γυναίκες αγκαλιασμένες.

  Η «Φλόγα της αγάπης μου» μου θύμισε την ταινία  «Οι σιωπές του παλατιού» της Μουφίντα Τλατλί, για την οποία μίλησα σε ένα συνέδριο. Οι Τυνήσιοι έδιωξαν τους Γάλλους αποικιοκράτες, όμως η κατάσταση των γυναικών δεν άλλαξε, παρέμεινε η ίδια. 

  Η ταινία αυτή είναι η πιο φεμινιστική και η πιο πολιτική του Μιτζογκούτσι από όσες έχω δει, οι οποίες είναι αυτές που έχουν σωθεί μέχρι το 1949 που γυρίστηκε. Τη συνιστώ στις γυναικείες οργανώσεις που συχνά προβάλλουν ταινίες που αναφέρονται στο γυναικείο ζήτημα.

  Μπορείτε να τη δείτε στο youtube με αγγλικούς υπότιτλους.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «Women of the night».

Kenji Mizoguchi 19. 1948 Women of the Night (夜の女たち Yoru no onnatachi)

Kenji Mizoguchi 19. 1948 Women of the Night (夜の女たち Yoru no onnatachi)

  Το θέμα της πορνείας κατατρύχει είπαμε τον Μιτζογκούτσι, καθώς η αδελφή του πουλήθηκε σαν γκέισα, δηλαδή σαν πόρνη, από τον πατέρα τους, και η οποία τον στήριξε στα πρώτα του βήματα. Όμως στα προπολεμικά έργα η πόρνη είναι η αγία πόρνη, που αναγκάζεται να καταφύγει στην πορνεία για τον άνδρα που αγαπά. Σ’ αυτό το μεταπολεμικό έργο η γυναίκα αναγκάζεται να καταφύγει στην πορνεία, λόγω της φτώχειας και λόγω εξαναγκασμού από τον άντρα.

  Η τρίτη κοπέλα κυριολεκτικά βιάζεται πριν καταντήσει πόρνη, του πεζοδρομίου. Από τις δυο αδελφές η Kinuyo Tanaka έχει τις μεγαλύτερες αντιστάσεις, όμως και αυτή υποκύπτει τελικά στις πιέσεις του αφεντικού της, που αποδεικνύεται ότι είναι ένας έμπορος ναρκωτικών. Με έκπληξη θα ανακαλύψει ότι έχει σχέσεις και με την αδελφή της η οποία θα καταλήξει και αυτή στην πορνεία, τρέφοντας μίσος για τους άντρες. Μετά από μια έφοδο της αστυνομίας κατά την οποία θα μεταφερθούν στο νοσοκομείο (δεν έχει γίνει ακόμη πόρνη, είχε πάει να βρει την αδελφή της) θα ανακαλύψει ότι όχι μόνο είναι έγκυος αλλά και συφιλιδική. Ο φίλος τους που σε λίγο θα τον συλλάβουν ήθελε να κάνει έκτρωση. Αυτός της κόλλησε και τη σύφιλη.

  Θα γεννήσει νεκρό το μωρό της. Τρέφει μίσος για τους άνδρες, θα τους εκδικηθεί μεταδίδοντάς τους το νόσημα, όπως κάνουν σήμερα κάποιοι φορείς του aids. Όμως στην πορεία θα μετανιώσει, θέλει να παντρευτεί και να κάνει παιδί.

  Η Tanaka έχει αποφασίσει και αυτή να επιστρέψει στο σωστό δρόμο. Θα πείσει και την τρίτη κοπέλα, όχι χωρίς δυσκολία. Κάποιες του συναφιού θα εξοργισθούν και θα την κτυπήσουν άγρια. Κάποιες άλλες όμως θα παρέμβουν λίγο μετά για να την υπερασπιστούν. Είναι δικαίωμά τους να επιστρέψουν στο σωστό δρόμο.

  Πόσο άγιες είναι αυτές οι πόρνες που έχουν οδηγηθεί όχι μόνο στη σωματική, αλλά και στην ψυχική εξαθλίωση;

  Η  τελευταία εικόνα είναι συγκλονιστική, βλέποντας τις δυο κοπέλες να βαδίζουν ανάμεσα στα ερείπια της βομβαρδισμένης πόλης.

  Μελαγχολική ταινία, δείχνει τη γυναίκα όχι μόνο σαν το μεγαλύτερο θύμα του πολέμου αλλά και σαν θύμα στα χέρια του άνδρα. Μου θύμισε το «Κύκλο» του Τζαφάρ Παναχί.  

  Μπορείτε να δείτε την ταινία στο youtube με αγγλικούς υπότιτλους.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «The love of the actress Sumako».

Je-gyu Kang, Brotherhood of war (2004)

Je-gyu Kang, Brotherhood of war (2004)

  Έχω δηλώσει ότι μου αρέσουν τα πολεμικά έργα, ιδιαίτερα αυτά που έχουν αερομαχίες. Επίσης με ναυτικό και υποβρύχια. Βλέποντας το «Brotherhood of war» κάπως ξενέρωσα. Με τα κομμένα χέρια και πόδια, τα αίματα να τρέχουν, κ.λπ. ένιωσα σαν να έβλεπα έργο τρόμου. Ευτυχώς όμως που μόνο το ένα σκέλος της ταινίας ήταν οι σκηνές μάχης, ενώ το άλλο ήταν σκηνές αδελφικής αγάπης.

  Το ξέρω ότι οι οικογενειακοί δεσμοί είναι ιδιαίτερα έντονοι στους ασιάτες, και το θέμα αυτό εμφανίζεται συχνά στις μυθοπλασίες τους.

  Τα δυο αδέλφια στρατολογούνται όταν ξέσπασε ο πόλεμος με τη βόρεια Κορέα, κατά λάθος και οι δύο, αφού πολιτική της κυβέρνησης ήταν μόνο ένας από κάθε οικογένεια να στρατολογείται. Ο Jin-tae, σκληροτράχηλος, δουλεύει σαν υποδηματοποιός προκειμένου να σπουδάσει ο μικρός του αδελφός, ο Jin-seok. Είναι αρραβωνιασμένος, όμως ο γάμος αναβάλλεται με το ξέσπασμα του πολέμου.

  Και όχι μόνο αυτό, πρέπει να φύγει όλη η οικογένεια από την πρωτεύουσα τη Σεούλ που βρίσκεται κοντά στα σύνορα, πρώτος στόχος της επίθεσης.

  Ο Jin-tae αγωνίζεται να διακριθεί στη μάχη, να πάρει παράσημο, για να ζητήσει την αποστράτευση του αδελφού του, σαν χάρη. Πάσχει από καρδιακό νόσημα και κινδυνεύει.

  Θα διακριθεί. Όμως όλα θα ανατραπούν όταν σκοτώνουν την αρραβωνιαστικιά του σαν συνεργάτιδα των κορεατών. Αυτή το μόνο που έκανε ήταν να γραφεί στο κόμμα και να παρακολουθεί τις συγκεντρώσεις μόνο και μόνο για να εξασφαλίζει φαγητό γι’ αυτήν και την οικογένεια του αρραβωνιαστικού της. Ο Jin-seok μάταια θα αγωνισθεί να τη σώσει, θα καταλήξει στη φυλακή. Όταν πλησιάζουν πάλι οι βορειοκορεάτες που έχουν την υποστήριξη των κινέζων θα της βάλουν φωτιά, να κάψουν τους κρατούμενους. Θα σωθεί, όμως ένα στυλό που θα βρεθεί στα αποκαΐδια θα κάνουν τον αδελφό του να νομίσει ότι κάηκε.

  Εξοργισμένος θα αυτομολήσει στους κομμουνιστές. Ο αδελφός του θα πάει στο μέτωπο, θα περάσει τις γραμμές για να τον συναντήσει και να του πει ότι είναι ζωντανός.

  Αυτός θα τα καταφέρει να επιστρέψει, όχι όμως και ο αδελφός του. Μετά από 50 χρόνια θα αναγνωρισθεί ο σκελετός του.

   Παρά την ένσταση που διατύπωσα παραπάνω μου άρεσε η ταινία γιατί παρουσιάζει την αδελφική αγάπη πάνω από πατριωτισμούς και ιδεολογίες. Στη ναζιστική Γερμανία, διάβασα, ο αδελφός πρόδιδε τον αδελφό ως αντιφρονούντα. Νομίζω κάτι έχει γράψει γι’ αυτό ο Μπρεχτ.

Jeffrey Nachmanoff, Πιστό αντίγραφο (Replicas, 2018)

Jeffrey Nachmanoff, Πιστό αντίγραφο (Replicas, 2018)

  Από χθες στους κινηματογράφους.

  Θα ξεκινήσω δηλώνοντας ακόμη μια φορά ότι δεν είμαι φαν των έργων επιστημονικής φαντασίας. Ελάχιστα έργα έχω δει, κι ας είναι το μοναδικό μυθιστόρημα που έχω γράψει επιστημονικής φαντασίας. Σίγουρα δεν θα έχανα τον «Στάλκερ» του Ταρκόφσκι.

  Ο Κιάνου Ριβς δουλεύει για μια βιοϊατρική εταιρεία. Μαζί του και ένας κολλητός συνάδελφος. Προσπαθούν να δημιουργήσουν κλώνους, αντίγραφα ανθρώπων. Βρίσκονται ένα βήμα πριν από τον στόχο τους. Θα τον πετύχουν όταν σκοτώνεται όλη η οικογένεια του Ριβς σε ένα τροχαίο εκτός από αυτόν και θα προσπαθήσει να φτειάξει αντίγραφά τους.  

  Δεν θα φτιάξει replicas για όλους. Υπάρχουν μόνο τρεις δεξαμενές με τα κατάλληλα υλικά, ένας πρέπει να μείνει απέξω.

  Φοβερό το δίλημμα, βάζει κλήρο. Μένει έξω η Ζωή, η πιο μικρή του κόρη. Μου θύμισε το «Aftershock» του Φενγκ Σιάο Γκανγκ, όπου η μητέρα έπρεπε να διαλέξει ποιο από τα δυο παιδιά της θα ήθελε να σωθεί από το σωστικό συνεργείο, καταπλακωμένα όπως ήταν μετά από ένα μεγάλο σεισμό.

  Και οι δυσκολίες αρχίζουν. Και δεν είναι μόνο τα ερωτηματικά που δημιουργούνται στη γυναίκα του τα οποία θα πρέπει να διαχειριστεί, είναι και οι της εταιρείας που τον καταδιώκουν. Η εταιρεία αυτή έχει ανομολόγητους σκοπούς και η «αναβίωση» της οικογένειας σαν αντίγραφα εγκυμονεί κινδύνους γι’ αυτούς. Πρέπει με κάθε τρόπο να την εξοντώσουν. Και η ταινία από drama εξελίσσεται σε crime.

  Έχουμε μια διαρκή αγωνία για την έκβαση, πρώτα για το αν πετύχει η προσπάθεια δημιουργίας των αντιγράφων της οικογένειας και μετά αν θα καταφέρουν να ξεφύγουν από τους κακούς. Όμως δεν ήταν το διαρκές σασπένς ο λόγος που μου άρεσε η ταινία, ήταν το drama: η αγωνία ενός οικογενειάρχη να καταφέρει να «ξαναζωντανέψει» την οικογένειά του και στη συνέχεια να τη σώσει από τους κακούς. Κυρίως όμως, πιστεύω, γιατί δεν είμαι φαν του είδους. Άλλα πράγματα ψάχνουν σ’ αυτό οι οπαδοί του και γι’ αυτό δεν τους άρεσε, κρίνοντας από τη χαμηλή βαθμολογία που έχει στο IMDb αλλά και από το ένα έως κανένα αστεράκι των κριτικών που βλέπω στο Αθηνόραμα. Ένας μόνο έβαλε ενάμισι.

Petr Kazda, Tomás Weinreb, Εγώ, η Όλγα (I, Olga 2016)

Petr Kazda, Tomás Weinreb, Εγώ, η Όλγα (I, Olga 2016)

  Από σήμερα στους κινηματογράφους.

  Η ταινία αναφέρεται σε πραγματικό περιστατικό. Η Όλγα Χεπνάροβα (1951-1975) πήρε ένα φορτηγό, καβάλησε ένα πεζοδρόμιο και παρέσυρε στο διάβα της κάπου 25 άτομα, από τα οποία τα 8 κατέληξαν.

   Κακοποιημένη στην οικογένεια, θύμα bullying των συμμαθητών της, με κακή αντιμετώπιση από τους συναδέλφους της στο χώρο δουλειάς, θα κάνει μια απόπειρα αυτοκτονίας, αρκετά θεατρική.

  Έχω διαβάσει ότι οι απόπειρες αυτοκτονίας των γυναικών είναι θεατρικές, μια έκκληση για βοήθεια, και γι’ αυτό πολλές δεν πετυχαίνουν, σε αντίθεση με τις απόπειρες αυτοκτονίας των ανδρών οι οποίοι είναι αποφασισμένοι και γι’ αυτό οι περισσότερες πετυχαίνουν.

  Ζητάει βοήθεια από ψυχίατρους που όμως είναι ανεπαρκής. Και εκεί επικρατεί η γραφειοκρατία και η μακριά λίστα αναμονής.

  Έχω διαβάσει επίσης ότι η απόπειρα αυτοκτονίας είναι μια μορφή επιθετικότητας που στρέφεται στον εαυτό.

  Όχι πάντα. Η επιθετικότητα αυτή μπορεί να κατευθυνθεί και προς τα έξω, όπως στην περίπτωσή της. Ένοχος για την κατάστασή της είναι η κοινωνία και κάθε μέλος της θεωρείται ένοχο, σε μια ιδιότυπη αντίληψη περί συλλογικής ευθύνης.

  Δεν είχα ποτέ αμφιβολία ότι αυτοί που παίρνουν ένα όπλο και σκορπούν το θάνατο, στην Αμερική κυρίως, κουβαλούν τραυματικές εμπειρίες. Σε μεγάλο βαθμό είχε δίκιο η Όλγα που στην απολογία της κατηγορεί την κοινωνία, και την πράξη της την εννοούσε σαν προειδοποίηση και σαν μια έκκληση για να ληφθούν μέτρα.

  Δεν αυτοκτονούν όλοι, και δεν αρπάζουν όλοι ένα όπλο ή ένα φορτηγό και όποιον πάρει ο χάρος. Οι περισσότεροι υποφέρουν μια ζωή, αφανείς.

  Το πρόβλημα υπάρχει, η ενδοοικογενειακή βία, το bullying στα σχολεία, το έχω ζήσει σαν εκπαιδευτικός. Όμως μπορούν να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα; Μεγάλο ερώτημα. Ξέρω ότι υπάρχουν κέντρα για τις κακοποιημένες γυναίκες, αυτές που τρώνε ξύλο από τους άντρες τους, καθώς και για τα κακοποιημένα παιδιά. Όμως πόσες περιπτώσεις φτάνουν μέχρι σ’ αυτά;

  Πολύ καλή ταινία, θίγει ένα πρόβλημα που δεν το έχω δει να θίγεται σε άλλη ταινία. Και η ερμηνεία της Michalina Olszanska εκπληκτική.

Yasujiro Ozu 23.Record of a tenement gentleman (Nagaya Shinshiroku, 1947)

 

  Μια ακόμη συγκινητική ταινία του Όζου, με το κατά τόπους χιούμορ που τον διακρίνει. Είναι η πρώτη του ταινία μετά το τέλος του πολέμου και την ήττα της Ιαπωνίας, και αναφέρεται στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος.

  Και οι τρεις τους μένουν σε μια λαϊκή πολυκατοικία (tenement), μια γυναίκα και δυο άνδρες. Ο ένας άνδρας βρίσκει ένα παιδί στο δρόμο. Έχει χαθεί; Δεν μπορεί να το αφήσει μόνο του, το παίρνει μαζί του. Ζητάει από τον άλλο άντρα να το φιλοξενήσει, αλλά αυτός αρνείται. Ένα ξένο παιδί είναι μπελάς. Η γυναίκα θα δεχθεί εντελώς απρόθυμα. Όταν μάλιστα ο μικρός της κατουρήσει το κρεβάτι θα εξοργισθεί.

  Θα πρέπει να ψάξουν να βρουν τον πατέρα του. Ποιος από τους τρεις θα πάει; Ρίχνουν κλήρο. Η γυναίκα θέλει να δοκιμάσει πρώτη την τύχη της. Της πέφτει το μαρκαρισμένο με Χ χαρτί. Όμως και τα άλλα είναι μαρκαρισμένα με Χ, απλά όποιος διάλεγε πρώτος θα την πάθαινε.

  Παίρνει τον μικρό, πηγαίνουν στη γειτονιά του (το σπίτι τους είχε γκρεμισθεί από τους βομβαρδισμούς, η μητέρα του είναι νεκρή), δεν βρίσκουν τον πατέρα του, μάλλον τον έχει εγκαταλείψει. Τον ξαναγυρνάει πίσω.

  Η γυναίκα του φέρνεται άσχημα, προσπαθεί να το διώξει, κάποια στιγμή μάλιστα θα κοιτάξει να το εγκαταλείψει όπως εγκαταλείπουν πολλοί τα σκυλιά τους, πηγαίνοντάς τον σε μια παραλία. Του λέει να της μαζέψει κογχύλια. Ενώ αυτός είναι απασχολημένος αυτή το σκάει. Όμως θα τη δει και θα την ακολουθήσει. Του λέει να φύγει, αυτός δεν φεύγει. Όταν όμως ο μικρός φεύγει από μόνος του όταν βρέχει για δεύτερη φορά το κρεβάτι θα συνειδητοποιήσει ότι της λείπει. Νοιώθει χαρά που ο άντρας που τον βρήκε τον ξαναβρίσκει στο ίδιο μέρος και της τον φέρνει. Τώρα η συμπεριφορά της έχει αλλάξει εντελώς. -Θέλεις να είσαι γιος μου; τον ρωτάει. Φυσικά αυτός δεν έχει αντίρρηση.

  Όμως κάποια στιγμή έρχεται ο πατέρας του. Δεν τον είχε εγκαταλείψει, τον είχε χάσει. Τον έψαχνε παντού εδώ και μια βδομάδα, μέχρι που ανακάλυψε τα ίχνη του. Την ευχαριστεί, και πατέρας και γιος φεύγουν αγκαλιασμένοι.

  Η γυναίκα κλαίει. Μου θύμισε τον Άντονι Κουήν στο «La strada» του Φελίνι. Όταν όμως την ρωτούν γιατί κλαίει λέει ότι κλαίει από ευτυχία που ξαναβρέθηκαν πατέρας και γιος.

  Της λείπει ένα παιδί, θέλει να υιοθετήσει. Στην πλατεία με το άγαλμα του τάδε στρατηγού υπάρχουν πολλά παιδιά, της λέει ο άνδρας.

  Η κάμερα μας πηγαίνει στην πλατεία. Ένα σωρό παιδιά του δρόμου βρίσκονται εκεί (θυμήθηκα την ταινία «Ali Zaoua, ο πρίγκηπας του δρόμου» του Nabil Ayouch), θύματα του πολέμου. Στο επόμενο πλάνο, το τελευταίο της ταινίας, βλέπουμε το άγαλμα του αγέρωχου στρατηγού, από πίσω.

  Και θυμήθηκα πάλι μια ταινία του Γιλμάζ Γκιουνέι, δεν θυμάμαι όμως τον τίτλο, που δείχνει σε διαδοχικά πλάνα το άγαλμα του Κεμάλ και τούρκους να καταβροχθίζουν τα απομεινάρια κάποιων τουριστών.

  Το παιδί φαινόταν σαν δασκαλεμένο στο παίξιμο. Δεν έπαιζε καθόλου ρεαλιστικά. Όταν το είδα να κλαίει φέροντας τα χέρια του στο πρόσωπό του, κατάλαβα: ήταν το στυλιζαρισμένο παίξιμο του Νο.  

  Την ταινία μπορείτε να τη δείτε στο youtube με αγγλικούς υπότιτλους.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «There was a father».

Yasujiro Ozu 22.There was a father (Chichi ariki, 1942)

 

  Υποπτεύομαι ότι η ταινία έχει να κάνει με τον πόλεμο, έχοντας σαν στόχο να τονίσει τις αξίες και τους δεσμούς που αναπτύσσονται στην ιαπωνική κοινωνία.

  Και πρώτα πρώτα είναι η αίσθηση του καθήκοντος. Ο καθηγητής, όταν ένας μαθητής του, παρά τις εντολές του, παίρνει μια βάρκα (βρίσκονται σε εκδρομή) για να πάει στο απέναντι βουνό και πνίγεται, νοιώθει τόσο υπεύθυνος ώστε παραιτείται, παρά τις προσπάθειες ενός συναδέλφου και φίλου του να τον μεταπείσει. Πηγαίνει στην πόλη που γεννήθηκε με τον δεκάχρονο γιο του.

  Στη συνέχεια έχουμε τους δεσμούς ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά, κάτι που το ξέρουμε και από το γιαπωνέζικο θέατρο. Ο καθηγητής κάνει ό,τι μπορεί για να δώσει στο γιο του μια καλύτερη μόρφωση. Θέλει να φοιτήσει σε πιο καλό σχολείο, και για να τα βγάλει πέρα πηγαίνει να δουλέψει στο Τόκιο. Σκληρός ο χωρισμός μα αναγκαίος. Ο γιος του γίνεται και αυτός καθηγητής. Όταν διορίζεται το ανακοινώνουν στη νεκρή μητέρα. Στέκονται μπροστά σε κάτι σαν εικονοστάσι που βρίσκεται μέσα στο σπίτι και προσεύχονται.

  Δεν βλέπονται και τόσο συχνά. Ο γιος θέλει να παραιτηθεί και να ζήσει μαζί με τον πατέρα του. Αυτός τον αποτρέπει λέγοντάς του ότι το πιο σημαντικό είναι να εκτελεί πιστά το καθήκον του. Οι μαθητές του τον αγαπούν.

  Μέχρι τώρα έχουμε την γιαπωνέζικη εκδοχή του «Πατέρας και γιος» του Σοκούροφ. Κάπου στο τέλος έχουμε μια πρώιμη εκδοχή του «Madadayo» (ο δάσκαλος) του Κουροσάβα. Βλέπουμε μια σύναξη μαθητών του, για να τον τιμήσουν.

  Η ταινία τελειώνει με το θάνατο, από καρδιακή προσβολή, του καθηγητή.

  Όχι απόλυτα. Πρόλαβε να προξενέψει στο γιο του την κόρη του φίλου του. Βλέπουμε το ζευγάρι να ταξιδεύει με το τραίνο για το μήνα του μέλιτος.

  Συνειδητοποιούμε τη «θεατρική» ποιητική του Όζου. Η κάμερα παρακολουθεί τους ήρωες ακίνητη, από μακριά, σαν θεατής σε θεατρική αίθουσα. Λίγες οι φορές που πλησιάζει και εστιάζει σε ένα πρόσωπο.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «The brothers and sisters of the Toda family».  

  Την ταινία μπορείτε να τη δείτε στο youtube με αγγλικούς υπότιτλους.