Kenji Mizoguchi
21. 1950 Portrait of Madame Yuki a.k.a.
A Picture of Madame Yuki
(雪夫人絵図 Yuki fujin
ezu)
Τελικά πολλοί
σκηνοθέτες, όπως και συγγραφείς άλλωστε, έχουν τις θεματικές τους εμμονές. Για
τον Γιασουτζίρο Όζου είναι η ανθρώπινη καλοσύνη. Για τον Κέντζι Μιτζογκούτσι
είναι η θλιβερή μοίρα της γυναίκας.
Αυτό είναι το θέμα
και του «Πορτραίτου της κυρίας Γιούκι».
Όμως διαφέρει η
πραγμάτευσή τους από εκείνη των προηγούμενων ταινιών του. Στις προπολεμικές
είχαμε τη γυναίκα που θυσιάζεται για τον άντρα που αγαπά. Στις μεταπολεμικές,
έχουμε τη γυναίκα σαν θύμα του άντρα, που υψώνει όμως το ανάστημά της. Εδώ
έχουμε πάλι τη γυναίκα-θύμα, που όμως δεν μπορεί να υψώσει το ανάστημά της,
διαψεύδοντας την αφηγηματική μου αναμονή για ένα happy end, χωρίς το οποίο μια
ταινία μου αρέσει λιγότερο.
Η κυρία Γιούκι είναι
αριστοκρατικής καταγωγής. Ο άντρας της τής φέρεται άσχημα, με αποκορύφωμα να
φέρει την ερωμένη του στο σπίτι. Τον περισσότερο καιρό τον περνάει μαζί της στο
Κιότο. Η υπηρέτριά της με την οποία ξεκινάει η ταινία φαίνεται αγανακτισμένη με
αυτή τη συμπεριφορά, όμως δεν μπορεί να κάνει και τίποτα. Η ίδια φαίνεται να
αδυνατεί να ξεκολλήσει από τον άντρα της. Γιατί; Αυτό με ξενέρωσε: επειδή είναι
σεξουαλικά δεμένη μαζί του, όπως ομολογεί η ίδια. Όσες φορές έχει προσπαθήσει
δεν τα έχει καταφέρει.
Τρέφει όμως τρυφερά
αισθήματα για έναν άντρα, λίγο μεγαλύτερό της ο οποίος την ξέρει από κορίτσι.
Βέβαια ούτε κατά διάνοια να τα φτιάξει μαζί του, όπως θα έκανε κάθε άλλη στην
δική μας κουλτούρα. Και ο ίδιος;
Κι αυτό με ξενέρωσε:
αποδεικνύεται ένας δειλός, που πρέπει να μεθύσει για να μπορέσει να
αντιμετωπίσει τον άντρα της, να του τα ψάλει.
Η κυρία Γιούκι δεν έχει
καμιά σχέση με τις προηγούμενες ηρωίδες του Μιτζογκούτσι, εκτός του ότι
υποφέρει κι αυτή από την κακομεταχείριση του άντρα. Και ποια είναι η αντίδρασή της,
και μάλιστα όταν ο άντρας της την πλησιάζει μετανοιωμένος καθώς διαπιστώνει ότι
η ερωμένη του τον έχει ξεγελάσει με τον δικό της εραστή; Αυτοκτονεί πέφτοντας
στην παρακείμενη λίμνη.
Η υπηρέτρια με την
οποία τελειώνει η ταινία σε μια κυκλική δομή, πετώντας στη λίμνη τη ζώνη της και
την πόρπη της που απεικόνιζε το Βούδα που βρήκε στο δρόμο της (το frame που βάλαμε για εικόνα της ανάρτησης), σχολιάζει
αγανακτισμένη: -Η μαντάμ Γιούκι, μια γυναίκα χωρίς θάρρος, μια γυναίκα χωρίς
θάρρος. Καθώς φεύγει τη βλέπουμε να σκεπάζει το πρόσωπό της με το χέρι της,
κλαίοντας προφανώς.
No comments:
Post a Comment