Book review, movie criticism

Friday, July 31, 2020

Peter Collinson, Ληστεία α λα… ιταλικά (The italian job, 1969)

Peter Collinson, Ληστεία α λαιταλικά (The italian job, 1969)

 

  Από χθες στους κινηματογράφους, σε επανέκδοση.

  Ο ελληνικός τίτλος είναι παράφραση του τίτλου της ταινίας «Γάμος α λα ιταλικά», ίσως η καλύτερη ταινία του Vittorio de Sica. Δεν μου αρέσει να αλλάζουν τίτλο στις ταινίες, όμως είναι πράγματι επιτυχημένος και δείχνει τι πρόκειται να παρακολουθήσουμε, σε αντίθεση με τον αγγλικό τίτλο «Η ιταλική δουλειά».

  Τι πρόκειται να ληστέψει ο Μάικλ Κέην με τους συνεργάτες του;

  Μια αποστολή χρυσού αξίας τεσσάρων εκατομμυρίων δολαρίων.

  Πότε θα κάνουν τη ληστεία;

  Μέρα μεσημέρι.

  Μα είναι ποτέ δυνατόν;

  Είναι, με μια έξυπνη επινόηση. Θα μπλοκάρουν τους σηματοδότες κυκλοφορίας – υπάρχει ο ειδικός κομπιουτεράς γι’ αυτό - και με το κυκλοφοριακό χάος που θα επακολουθήσει θα καταφέρουν να ξεφύγουν. Εννοείται ότι έχουν προνοήσει από πριν για τον τρόπο διαφυγής, μέσα από δρομάκια.

  Τελικά διέφυγαν;

  Μα έχει σημασία; Σημασία έχει ότι εμείς οι θεατές απολαμβάνουμε, στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας, ράλι καταδίωξης, από τη μια μεριά οι ληστές και από την άλλη η αστυνομία.

  Και βέβαια θα απολαύσουμε αρκετές κωμικές σκηνές, ιδιαίτερα αυτές της φυλακής, σατιρικές ταυτόχρονα.

  Πρόκειται για μια πολύ καλή ταινία, όπως είναι όλες (ή σχεδόν όλες) οι επανεκδόσεις.

 

René Clément, Γυμνοί στον ήλιο (Plein Soleil, 1960)

René Clément, Γυμνοί στον ήλιο (Plein Soleil, 1960)

 

  Από χθες στους κινηματογράφους, σε επανέκδοση.

  Η ταινία είναι μια χαλαρή μεταφορά του μυθιστορήματος της Πατρίτσια Χάιμσμιθ «Ο ταλαντούχος κύριος Ριπλέι».

  Αν το τέλος της ταινίας είναι το ίδιο με το τέλος του μυθιστορήματος, τότε μάλλον αποτελεί το τελευταίο από τα πέντε μυθιστορήματα της Πατρίτσια Χάιμσμιθ στα οποία κεντρικός ήρωας είναι ο Τομ Ριπλέι. Γιατί ο Τομ Ριπλέι δεν θα μπορέσει τελικά να ξεφύγει από τις δαγκάνες της αστυνομίας.

  Σκοτώνει με υστεροβουλία το φίλο του, ο οποίος όμως, πάμπλουτος, του φέρεται εντελώς περιφρονητικά. -Πώς σε ανέχεται, του λέει κάποια στιγμή η φίλη του η Μαρί Λαφορέ (Πόσο μου άρεσε το τραγούδι της «Mon amour, mon ami»!. Διαβάζω τώρα στη βικιπαίδεια ότι πέθανε πέρυσι το Νοέμβρη σε ηλικία 80 χρονών).

  Τον ανεχόταν επειδή είχε το σχέδιό του.

  Ευφάνταστη στην πλοκή της η Πατρίτσια Χάιμσμιθ, αλλά και οι σεναριογράφοι της ταινίας, δίνοντάς μας ένα συναρπαστικό έργο. Εξαιρετική η ερμηνεία του Αλέν Ντελόν, στον πρώτο πρωταγωνιστικό του ρόλο.

 

 

Thursday, July 30, 2020

Édouard Molinaro, Το κλουβί με τις τρελές (La cage aux folles, 1978)

Édouard Molinaro, Το κλουβί με τις τρελές (La cage aux folles, 1978)

 

  Από σήμερα στους κινηματογράφους, σε επανέκδοση.

  Το κλουβί με τις τρελές, έτσι ονομάζεται το night club των ομοφυλόφιλων, ιδιοκτησία του Ούγκο Τονιάτσι, ο οποίος μένει με το φίλο του τον Μισέλ Σερώ (Ο Σερώ είναι ο ερωμένος και ο Τονιάτσι είναι ο εραστής, κατά την ορολογία του Πλάτωνα στο «Συμπόσιο»). Δυο πηδήματα όλα κι όλα, με απόσταση δυο νυχτερινών ωρών, ήταν αρκετά για να του χαρίσουν ένα γιο. Η μητέρα του τον εγκατέλειψε, τι να κάνει δίπλα σε έναν ομοφυλόφιλο άντρα; Όμως έκανε κακά που δεν ενδιαφέρθηκε για το γιο της, είκοσι χρόνια τώρα.

  Ο γιος είναι πια παλικαράκι, φοιτητής, ερωτευμένος με μια συμφοιτήτριά του με την οποία σχεδιάζουν να παντρευτούν. Το λέει στο πατέρα του και του έρχεται κεραμίδα. Το ίδιο έρχεται κεραμίδα και στον πατέρα της κοπέλας. Και σαν να μην έφτανε αυτό, αντιμετωπίζει και άλλο πρόβλημα: ο πρόεδρος του κόμματος του οποίου είναι αντιπρόεδρος πέθανε στην αγκαλιά μιας πόρνης. Δεν θα ήταν δα και τόσο τρομερό το σκάνδαλο αν το κόμμα δεν ονομαζόταν «Ένωση για την ηθική τάξη». Λαυράκι οι δημοσιογράφοι, θα τον βάλουν σε μπελάδες.

  Δεν είδα να γελάω στην αρχή της ταινίας, όμως σιγά σιγά τα κωμικά επεισόδια αυξήθηκαν για να φτάσουμε στο τέλος σε ένα εντυπωσιακό κρεσέντο. Τα κωμικά επεισόδια δημιουργούνται κυρίως από τις προσπάθειες του Τονιάτσι να πείσει τον Σερώ να εγκαταλείψει τους θηλυπρεπείς τρόπους του, γιατί θα τους επισκεφτούν για να τους γνωρίσουν τα πεθερικά του.

  Είναι αυτονόητο ότι δεν θα τα καταφέρουν.

  Αναρωτιόμουν πώς θα λύσει αυτό το μπέρδεμα ο σκηνοθέτης και να οδηγήσει στο happy end, το γάμο των δυο νέων, μια και πρόκειται για κωμωδία. Έμεινα έκπληκτος. Το έλυσε όπως περίπου ο Μέγας Αλέξανδρος τον γόρδιο δεσμό. Ή, για να το διατυπώσουμε με όρους αφηγηματολογίας, με αφηγηματικά κενά.

  Σήμερα αυτή η διακωμώδηση των ομοφυλόφιλων με τους θηλυπρεπείς τρόπους ξενίζει.

  Θυμάμαι μια σκηνή στο Ηράκλειο, όπου είχαμε μείνει μια βραδιά για να καταθέσουμε τα χαρτιά μας για τις πανελλαδικές. Τρώγαμε σε ένα εστιατόριο, νομίζω στο λιμάνι. Περνάει ένας ομοφυλόφιλος, συνάμενος κουνάμενος, και κάποιος του πετάει το πείραγμα για να εισπράξει την οργισμένη απάντηση: -Άμε στο διάβολο.

  Θυμήθηκα και το ανέκδοτο εκείνης της εποχής, είπαμε, σήμερα έχουμε εγκαταλείψει την ομοφοβία, δεν βγαίνουν πια τέτοια ανέκδοτα.

  Ο ομοφυλόφιλος βλέπει κόσμο μαζεμένο. Περίεργος πλησιάζει και ρωτάει: -Καλέ τι γίνεται εδώ; -Σφάξανε ένα πούστη. Και αυτός, χοντραίνοντας τη φωνή του: -Καλά του κάμανε.

  Να μην παρεξηγηθώ, δεν είμαι καθόλου ομοφοβικός, το αντίθετο μάλιστα. Αλλά απολαμβάνω ένα καλό ανέκδοτο όπως απολαμβάνω και ένα καλό μυθιστόρημα, ανεξάρτητα αν συμφωνώ με τις απόψεις του συγγραφέα.

  Δεν είμαι ο μόνος. Το ότι ο Έζρα Πάουντ κατέχει μια κορυφαία θέση στην παγκόσμια λογοτεχνία είναι μια απόδειξη.

 

   


Christophe Honoré, Μια νύχτα μαγική (Chambre 212, 2019)

 Christophe Honoré, Μια νύχτα μαγική (Chambre 212, 2019)

 

 Από σήμερα στους κινηματογράφους.

  Τι έγινε εκείνη τη μαγική νύχτα;

  Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

  Όταν ο άντρας της Κιάρα Μαστρογιάννι ανακαλύπτει πονηρά μηνύματα στο κινητό της, η Κιάρα στριμώχνεται, θα αναγκαστεί να του ομολογήσει την αλήθεια: τον απατάει. Για την αλήθεια, τον απατούσε, η σχέση αυτή πήρε τέρμα.

  Όμως σιγά σιγά αποκαλύπτεται ότι είχε κι άλλες σχέσεις, πάρα πολλές, πριν απ’ αυτόν. Αυτός εξοργίζεται, αυτή φεύγει. Πηγαίνει και εγκαθίσταται στο απέναντι ξενοδοχείο απ’ όπου, από το παράθυρο, παρακολουθεί τις κινήσεις του.

  Και εδώ εισβάλλει στην ταινία το φανταστικό.

  Την επισκέπτεται ο άντρας της σαν νέος, όταν πρωτογνωρίστηκαν, αλλά και όλοι οι πρώην της. Οι συζητήσεις που θα παρακολουθήσουμε είναι γεμάτος χιούμορ, αποκαλυπτικές καταστάσεων που αντιμετωπίζουν τα ζευγάρια, παντρεμένα και μη.

  Τελικά τι θα γίνει στο τέλος;

  Εγώ δεν κάνω σπόιλερ, απλά θα σας δώσω μια νύξη: τι γίνεται στις κωμωδίες σ’ αυτές τις περιπτώσεις;

  Εξαιρετική η ερμηνεία της Κιάρα, για την οποία βραβεύτηκε στις Κάννες. Soft comedy, αξίζει να τη δείτε.

  Καθώς παρακολουθούσα την ταινία άκουσα ένα τραγούδι που μου ήταν γνωστό. Μα πώς, δεν το έχω ξανακούσει, γιατί μου φαίνεται γνωστό;

  Μετά θυμήθηκα.

  Η μουσική του είναι πάνω σε ένα θέμα του κονσέρτου για πιάνο και ορχήστρα αριθμός 2 του Σεργκέι Ραχμάνινωφ.

  Δεν είναι σπάνιο αυτό. Ας θυμηθούμε το Χασάπικο 40 του Χατζηδάκη που είναι πάνω σε θέμα της συμφωνίας αριθμός 40 του Μότσαρτ, και το Χωρίς δεκάρα, πώς θα παντρευτούμε Μανωλιό μου, που είναι πάνω σε έναν από τους πολοβτσιανούς χορούς από τον «Πρίγκηπα Ιγκόρ» του Μποροντίν.