Yasujiro Ozu 23.Record of a tenement gentleman (Nagaya Shinshiroku, 1947)

 

  Μια ακόμη συγκινητική ταινία του Όζου, με το κατά τόπους χιούμορ που τον διακρίνει. Είναι η πρώτη του ταινία μετά το τέλος του πολέμου και την ήττα της Ιαπωνίας, και αναφέρεται στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος.

  Και οι τρεις τους μένουν σε μια λαϊκή πολυκατοικία (tenement), μια γυναίκα και δυο άνδρες. Ο ένας άνδρας βρίσκει ένα παιδί στο δρόμο. Έχει χαθεί; Δεν μπορεί να το αφήσει μόνο του, το παίρνει μαζί του. Ζητάει από τον άλλο άντρα να το φιλοξενήσει, αλλά αυτός αρνείται. Ένα ξένο παιδί είναι μπελάς. Η γυναίκα θα δεχθεί εντελώς απρόθυμα. Όταν μάλιστα ο μικρός της κατουρήσει το κρεβάτι θα εξοργισθεί.

  Θα πρέπει να ψάξουν να βρουν τον πατέρα του. Ποιος από τους τρεις θα πάει; Ρίχνουν κλήρο. Η γυναίκα θέλει να δοκιμάσει πρώτη την τύχη της. Της πέφτει το μαρκαρισμένο με Χ χαρτί. Όμως και τα άλλα είναι μαρκαρισμένα με Χ, απλά όποιος διάλεγε πρώτος θα την πάθαινε.

  Παίρνει τον μικρό, πηγαίνουν στη γειτονιά του (το σπίτι τους είχε γκρεμισθεί από τους βομβαρδισμούς, η μητέρα του είναι νεκρή), δεν βρίσκουν τον πατέρα του, μάλλον τον έχει εγκαταλείψει. Τον ξαναγυρνάει πίσω.

  Η γυναίκα του φέρνεται άσχημα, προσπαθεί να το διώξει, κάποια στιγμή μάλιστα θα κοιτάξει να το εγκαταλείψει όπως εγκαταλείπουν πολλοί τα σκυλιά τους, πηγαίνοντάς τον σε μια παραλία. Του λέει να της μαζέψει κογχύλια. Ενώ αυτός είναι απασχολημένος αυτή το σκάει. Όμως θα τη δει και θα την ακολουθήσει. Του λέει να φύγει, αυτός δεν φεύγει. Όταν όμως ο μικρός φεύγει από μόνος του όταν βρέχει για δεύτερη φορά το κρεβάτι θα συνειδητοποιήσει ότι της λείπει. Νοιώθει χαρά που ο άντρας που τον βρήκε τον ξαναβρίσκει στο ίδιο μέρος και της τον φέρνει. Τώρα η συμπεριφορά της έχει αλλάξει εντελώς. -Θέλεις να είσαι γιος μου; τον ρωτάει. Φυσικά αυτός δεν έχει αντίρρηση.

  Όμως κάποια στιγμή έρχεται ο πατέρας του. Δεν τον είχε εγκαταλείψει, τον είχε χάσει. Τον έψαχνε παντού εδώ και μια βδομάδα, μέχρι που ανακάλυψε τα ίχνη του. Την ευχαριστεί, και πατέρας και γιος φεύγουν αγκαλιασμένοι.

  Η γυναίκα κλαίει. Μου θύμισε τον Άντονι Κουήν στο «La strada» του Φελίνι. Όταν όμως την ρωτούν γιατί κλαίει λέει ότι κλαίει από ευτυχία που ξαναβρέθηκαν πατέρας και γιος.

  Της λείπει ένα παιδί, θέλει να υιοθετήσει. Στην πλατεία με το άγαλμα του τάδε στρατηγού υπάρχουν πολλά παιδιά, της λέει ο άνδρας.

  Η κάμερα μας πηγαίνει στην πλατεία. Ένα σωρό παιδιά του δρόμου βρίσκονται εκεί (θυμήθηκα την ταινία «Ali Zaoua, ο πρίγκηπας του δρόμου» του Nabil Ayouch), θύματα του πολέμου. Στο επόμενο πλάνο, το τελευταίο της ταινίας, βλέπουμε το άγαλμα του αγέρωχου στρατηγού, από πίσω.

  Και θυμήθηκα πάλι μια ταινία του Γιλμάζ Γκιουνέι, δεν θυμάμαι όμως τον τίτλο, που δείχνει σε διαδοχικά πλάνα το άγαλμα του Κεμάλ και τούρκους να καταβροχθίζουν τα απομεινάρια κάποιων τουριστών.

  Το παιδί φαινόταν σαν δασκαλεμένο στο παίξιμο. Δεν έπαιζε καθόλου ρεαλιστικά. Όταν το είδα να κλαίει φέροντας τα χέρια του στο πρόσωπό του, κατάλαβα: ήταν το στυλιζαρισμένο παίξιμο του Νο.  

  Την ταινία μπορείτε να τη δείτε στο youtube με αγγλικούς υπότιτλους.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «There was a father».