Book review, movie criticism

Saturday, January 9, 2021

Akira Kurosawa, The men who tread on the tiger’s tail (1945)

Akira Kurosawa, The men who tread on the tiger’s tail (1945)

 


  «Οι άνδρες που πάτησαν την ουρά της τίγρης» είναι μια περίπου κινηματογραφική μεταφορά ενός έργου καμπούκι  που έχει τίτλο «Kanjinchō», που με τη σειρά του είναι προσαρμογή ενός έργου Νο που έχει τίτλο «Ataka».

  Για έναν δυτικό θεατή οι διαφορές μεταξύ καμπούκι και Νο δεν είναι και πάρα πολύ μεγάλες. Η τραγουδιστή εκφορά του λόγου, περίπου σαν ρετσιτατίβο, είναι κοινή, όπως και το στυλιζάρισμα στο παίξιμο. Όμως το Νο είναι αριστοκρατικό θέατρο ενώ το καμπούκι είναι λαϊκό. Στο Νο οι ηθοποιοί φοράνε μάσκα, όχι όμως στο καμπούκι.

  Θα με ρωτήσετε, πώς τα ξέρω αυτά;

  Ε, τα ξέρω.

  Μετά τη συντριβή των Χάικε ο νικητής στρατηγός Yoshitsune της οικογένειας Minamoto επιστρέφει στο Κιότο. Όμως τον διέβαλαν στον αδελφό του τον σογκούν, ότι τάχα ετοίμαζε επανάσταση, και διέταξε τη σύλληψή του. Αυτός όμως καταφέρνει να ξεφύγει και με τη συνοδεία έξι πιστών ανδρών του προσπαθεί να διαφύγει σε μια ημιαυτόνομη επαρχία στο βορρά, κυβερνήτης της οποίας είναι ένας φίλος του. Μεταμφιέζονται ως μοναχοί και κατευθύνονται προς τα σύνορα, προς το φράγμα. Τους συνοδεύει ένας αχθοφόρος. Όταν αυτός ανακαλύπτει ποια είναι η πραγματική τους ταυτότητα, τους προειδοποιεί ότι έχουν ενημερωθεί οι συνοριακοί φρουροί για τη μεταμφίεσή τους. Τι να κάνουν; Δεν έχουν άλλη επιλογή. Το ρισκάρουν. Στον έπαρχο (στο ρόλο του ο Susumu Fujita, ο γνωστός μας-αν έχετε διαβάσει τις προηγούμενες αναρτήσεις μου-Σανσιρό Σουγκάτα) λένε ότι περιοδεύουν για να μαζέψουν χρήματα για την αποπεράτωση ενός ναού. Ο στρατιωτικός διοικητής δεν τους πιστεύει, όμως αναγκάζεται να υποχωρήσει στη γνώμη του έπαρχου που είναι ανώτερός του, ο οποίος έχει πεισθεί από τα διάφορα επιχειρήματά τους.

  Φεύγουν. Στο δρόμο τους προφτάνουν απεσταλμένοι του έπαρχου, που κουβαλούν σακέ. Πίνουν, έρχονται στο κέφι. Πρώτος χορεύει ένα κωμικό χορό ο αχθοφόρος. Ακολουθεί ο επικεφαλής, ο Μπενκέι.

  Ξημερώνει. Ο αχθοφόρος κοιμάται. Πάνω του είναι απλωμένο ένα πολύτιμο ύφασμα, σαν κουβέρτα. Ξυπνάει. Ευχάριστη έκπληξη, βλέπει το ύφασμα. Κοιτάζει γύρω του. Οι μοναχοί έχουν εξαφανιστεί.

  Την παράσταση την κλέβει κυριολεκτικά ο αχθοφόρος, στο ρόλο του οποίου είναι ένας από τους μεγαλύτερους κωμικούς της Ιαπωνίας, ο Ken'ichi Enomoto. Όμως με συγκίνηση είδα το γνωστό μου καμπούκι που είναι και το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας, στο μέσο της, τότε που φτάνουν στο φράγμα και ανακρίνονται από τον έπαρχο.

  Έψαξα στο youtube και βρήκα μια παράσταση του Kanjinchō. Δεν υπήρχε περίπτωση να μην τη δω.

  Στο Kanjinchō η πλοκή διαδραματίζεται στα σύνορα, στη συνάντηση με τον έπαρχο. Δεν υπάρχει στρατιωτικός διοικητής, όπως δεν υπάρχει και ο κωμικός αχθοφόρος. Εδώ φαίνεται πιο χαρακτηριστικά το πόσο γερό ποτήρι είναι ο Benkei. Ακόμη ο Benkei δεν ξυλοφορτώνει τον αχθοφόρο που θυμίζει στον έπαρχο τον Yoshitsune, για να του διαλύσει κάθε αμφιβολία ότι πρόκειται γι’ αυτόν. Εκφράζει όμως την πρόθεσή του να το κάνει. Τόσο στην ταινία όσο και στο καμπούκι ο Benkei ζητάει αργότερα ταπεινά συγνώμη από τον Yoshitsune, αλλά εκείνος τον ευχαριστεί για την ετοιμότητά του που του έσωσε τη ζωή.

  Και το πιο συναρπαστικό, που δεν υπάρχει στην ταινία: ο έπαρχος κατάλαβε ότι πρόκειται πραγματικά για τον Yoshitsune, και συγκινημένος από την αφοσίωση του Benkei στον άρχοντά του υποκρίνεται ότι δεν το κατάλαβε και τους άφησε να περάσουν, ξέροντας ότι αυτό θα το πλήρωνε αργότερα με τη ζωή του.      

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «Sanshiro Sugata 2».    

 

No comments: