Akira Kurosawa, No regrets for our youth (1946)

Akira Kurosawa, No regrets for our youth (1946)

 

  Δεν ήταν μόνο οι αμερικάνοι φοιτητές που διαδήλωναν ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ. Πολύ πιο πριν απ’ αυτούς, το 1933, ιάπωνες φοιτητές στο Κιότο διαδήλωναν ενάντια στην γιαπωνέζικη εισβολή στη Μαντζουρία.

  Λίγα χρόνια αργότερα, ο ναύαρχος Γιαμαμότο αντιτάχθηκε στη συμμαχία με τον Άξονα και τη συμμετοχή της Ιαπωνίας στον πόλεμο. Επιβλήθηκαν οι ιέρακες, όπως και τότε με την εισβολή στη Μαντζουρία. Η Ιαπωνία το πλήρωσε πανάκριβα. Αλήθεια, πώς θα ήταν η Ιαπωνία σήμερα αν δεν είχε συμμετάσχει στον πόλεμο;   

  Το «Όχι μεταμέλειες για τη νιότη μας» βασίζεται στο πραγματικό αυτό περιστατικό, των φοιτητικών διαδηλώσεων ενάντια στην εισβολή.

  Κεντρικός χαρακτήρας είναι η Σετζούκο Χάρα. Τη φλερτάρουν δύο άντρες, ο συμβιβασμένος και ο ασυμβίβαστος. Ο ασυμβίβαστος είναι ο Susumu Fujita (τον είδαμε στο ρόλο του Σανσιρό Σουγκάτα), συμβιβασμένος ο Akitake Kôno. Και οι δυο είναι φοιτητές του πατέρα της Σετζούκο που είναι καθηγητής νομικής. Όπως και ο Susumu, είναι αντίθετος με την εισβολή, με αποτέλεσμα να απολυθεί.

  Ο συμβιβασμένος γίνεται εισαγγελέας, ο ασυμβίβαστος θα καταλήξει στη φυλακή.

  Φαίνεται ότι η φυλακή τον συμμόρφωσε, γιατί αργότερα άλλαξε στρατόπεδο. Η μεταμέλειά του φαίνεται ειλικρινής, γι’ αυτό τοποθετείται σε νευραλγικά πόστα.

  Η Σετζούκο που τον προτιμούσε από τους δυο είναι ολότελα απογοητευμένη.

  Αποφασίζει να φύγει από το σπίτι, να ζήσει ανεξάρτητη, στο Τόκιο. Εκεί τη συναντάει ο συμβιβασμένος, της λέει ότι στο Τόκιο βρίσκεται και ο ασυμβίβαστος. Πηγαίνει να τον βρει, αλλά μετανιώνει. Όμως αυτός θα την συναντήσει τυχαία αργότερα.

  Και το εφέ έκπληξης: η μεταμέλειά του ήταν φαινομενική. Στόχο είχε να υπονομεύσει εκ των έσω την ιαπωνική εισβολή, και αργότερα να αποτρέψει τη συμμετοχή της Ιαπωνίας στον πόλεμο. Όμως θα εντοπισθεί, θα συλληφθεί και θα πεθάνει στο κελί του. Δεν μας λέγεται αν τον πέθαναν, αλλά είναι εύκολο να το υποθέσουμε.

  Παρεμπιπτόντως, κεντρικός άξονας του διδακτορικού μου ήταν το δίπολο συμβιβασμός-μη συμβιβασμός. Ο ασυμβίβαστος πληρώνει ακριβά το τίμημα του μη συμβιβασμού του, όμως αυτός είναι που καταξιώνεται στη συνείδησή μας. (Με έκπληξη βλέπω ότι είναι εξαντλημένο. Μπορείτε όμως να το δείτε και να το κατεβάσετε αν θέλετε από το academia.edu).

  Η Σετζούκο μεταφέρει τις στάχτες του στους γονείς του στο χωριό. Οι χωριανοί τους αντιμετωπίζουν σαν προδότες. Η Σετζούκο, αψηφώντας τους, βοηθάει τη μητέρα στο φύτεμα του ρυζιού. Σκληρή δουλειά για την πιανίστρια κόρη του καθηγητή, όμως δεν το βάζει κάτω. Όταν οι χωριανοί τους ξεπατώνουν τα φυτά του ρυζιού, τα ξαναφυτεύει με την μητέρα του.

  Ο συμβιβασμένος έρχεται να τη βρει. Ζητάει να επισκεφθεί τον τάφο του. Αρνείται, και πιστεύει ότι ούτε και ο άντρας της θα το ήθελε. Δεν του συγχώρεσε το συμβιβασμό του.

  Τελειώνει ο πόλεμος, ο πατέρας της αποκαθίσταται και επιστρέφει στα διδακτικά του καθήκοντα, παρόλο που είναι ηλικιωμένος. Γυρνάει στους γονείς της, όμως μόνο για λίγο. Δεν θα μείνει, παρά τις προσπάθειές τους να τη μεταπείσουν, θα επιστρέψει στο χωριό, όπου έχει πολλά να προσφέρει. Προφανώς οι χωρικοί την έχουν τώρα αποδεχθεί. Δεν ήταν ο άντρας της προδότης, προδότες ήταν αυτοί που έσυραν την Ιαπωνία στην καταστροφή με το να την εμπλέξουν στον πόλεμο.

  Ο δυναμικός, αποφασιστικός χαρακτήρας της μου θύμισε την Ταρανέ στην ταινία του ιρανού Ρασούλ Σαντραμελί «Είμαι η Ταρανέ, και είμαι δεκαπέντε χρονών». Είπαμε, οι κεντρικοί χαρακτήρες στον Κουροσάβα είναι πραγματικοί ήρωες.  

  Ο ποιητικός τρόπος με τον οποίο ο Κουροσάβα παρουσιάζει τις ταλαιπωρίες της Σετζούκο στο χωριό μου άρεσε ιδιαίτερα. Η μουσική δεν είναι απλά υπόκρουση, αλλά συνοδεύει και υπογραμμίζει. Είδαμε επίσης ένα πρωτότυπο jump cut. Πολύ μικρά πλάνα που το επόμενο πέφτει πάνω στο προηγούμενο πριν αυτό σβήσει εντελώς.

  Μεγάλος σκηνοθέτης ο Κουροσάβα, δεν δίστασα να βάλω 9 στο IMDb.

  Αποφάσισα να το προσθέσω εκ των υστέρων, μια και αποφάσισα να δω τον «Κατάσκοπο Ζόργκε» (2003) του Masahiro Shinoda. Κάνω αντιγραφή και επικόλληση.

  Fujita's character was inspired by the real-life Hotsumi Ozaki, who assisted the famous Soviet spy Richard Sorge and so became the only Japanese citizen to suffer the death penalty for treason during World War II.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «Οι άντρες που πάτησαν την ουρά του δράκου».