Book review, movie criticism

Friday, August 19, 2011

Jacob Cheung, Rest on your shoulder

Jacob Cheung, Rest on your shoulder (肩上蝶) 2011

O Μαρξ έχει πει πως η κυρίαρχη ιδεολογία είναι η ιδεολογία της κυρίαρχης τάξης. Εγώ θα παραφράσω και θα πω ότι η κυρίαρχη ιδεολογία είναι η ιδεολογία του κυρίαρχου φύλου.
Η κυρίαρχη ιδεολογία μεταβιβάζεται με διάφορα μέσα, ανάμεσα στα οποία είναι και η τέχνη. Και ένας από τους τρόπους της είναι η δημιουργία και η προβολή αξιών που ευνοούν τον κυρίαρχο. Μια τέτοια «αξία» που έχει προβληθεί μέσω της τέχνης είναι και η αυτοθυσία της γυναίκας για τον άντρα που αγαπά. Για να το πούμε διαφορετικά, η αυτοθυσία μιας γυναίκας για τον άντρα που αγαπά προβάλλεται σαν αξία, ώστε και άλλες γυναίκες να μη διστάσουν να τη μιμηθούν αν το απαιτήσουν οι περιστάσεις. Παραδείγματα που μου έρχονται στο μυαλό (τα έχω παραθέσει και στην παρουσίαση του έργου Mr. Butterfly του Κορεάτη Kim Hyeon-seong) είναι η «Άλκηστις» του Ευριπίδη (δυστυχώς δεν μπόρεσα να δω την παράσταση του Μουδατσάκη πριν λίγες μέρες στην Ιεράπετρα), η «Νόρμα» του Μπελίνι και το «Αντίο παλλακίδα μου», όχι το κινηματογραφικό έργο αλλά η όπερα του Πεκίνου. Ασφαλώς θα υπάρχουν και άλλα. Δεν έχω υπόψη μου κανένα έργο όπου ο άντρας να αυτοθυσιάζεται για τη γυναίκα.
Ένα ακόμη δείγμα αυτού του μοτίβου, της γυναίκας που θυσιάζεται για τον άντρα, προσφέρει η ταινία του Jacob Cheung, Rest on your shoulder. Ο ήρωας και η ηρωίδα αγαπιούνται τρελά. Όμως μια αντίζηλος κάνει μάγια και ο ήρωας πέφτει βαθιά άρρωστος. Η ηρωίδα παρακαλεί κάποια θεότητα να σώσει τον αγαπημένο της. Αυτός συμφωνεί, με τον όρο για τρία χρόνια να μην του μιλήσει. Θα είναι όμως κοντά του να τον βλέπει. Πώς γίνεται αυτό; Μεταμορφώνεται σε πεταλούδα. Ο βοτανολόγος φίλος της φλερτάρεται από αυτήν την κακιά, και στη συνέχεια από μια ωραία δημοσιογράφο. Όμως αυτός είναι σκέτη Πηνελόπη, πιστεύει ότι θα ξαναβρεί την αγαπημένη του που εξαφανίστηκε τόσο ξαφνικά. Να πούμε ότι και σαν πεταλούδα η αγαπημένη του πετάει σε ένα μακρινό και επικίνδυνο μέρος για να του φέρει ένα βοτάνι που χρειαζόταν για τα πειράματά του.
Περνάνε τα τρία χρόνια, η πεταλούδα γίνεται πάλι κοπέλα, και ζήσανε αυτοί καλά και εμείς καλύτερα.
Το φανταστικό, που έχει ξαφνικά εισβάλει στον κινέζικο κινηματογράφο ακόμη και με σκηνοθέτες όπως ο Τζανγκ Γιμόου (Τίγρης και δράκος) και ο Τσεν Κάιγκε (Η υπόσχεση), εδώ καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της ταινίας με animation. Δίπλα στην πεταλούδα υπάρχουν και άλλα έντομα που της συμπαραστέκονται. Υπάρχει και ένα παραμύθι-αντικατοπτρική ιστορία (recit speculaire) με δυο ποντίκια.
Είναι μια ταινία για όλη την οικογένεια. Την απολαμβάνουν τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά. Το ίδιο την απόλαυσα και εγώ (και για να μην υπάρχει παρεξήγηση, πώς από σινεφίλ βλέπω και τέτοια έργα, βασικό κίνητρο για να τη δω ήταν να κάνω πράκτις στα κινέζικά μου).

No comments: