Πάρα πολλές ιρανικές ταινίες, ιδιαίτερα όταν
έχουμε γυναίκα σκηνοθέτη, αναφέρονται, αν δεν είναι το κεντρικό τους θέμα, και στη
θέση της γυναίκας στο Ιράν. Στην ταινία της Ida
Panahandeh είναι το κεντρικό θέμα.
Θα επαναλάβουμε πράγματα γι’ αυτούς που δεν
τα ξέρουν. Με βάση τη σαρία, που ισχύει σχεδόν απόλυτα σαν νομικό καθεστώς σε πολλές
μουσουλμανικές χώρες, το παιδί, σε περίπτωση διαζυγίου, το παίρνει ο άντρας. Η
Ναχίντ κατάφερε να το πάρει αυτή, αλλά με έναν όρο: να μην ξαναπαντρευτεί. Ο Άχμαντ,
ο πρώην άνδρας της, είναι ναρκομανής και ανεπρόκοπος.
Τα φτιάχνει με κάποιον, χήρο με μια μικρή
κόρη. Αυτός θέλει να παντρευτούνε, αυτή αρνείται. Κάποια στιγμή αναγκάζεται να του πει το λόγο.
Σαν προσωρινή λύση καταφεύγουν στο sighe,
τον προσωρινό γάμο. Για όσους δεν το ξέρουν, επειδή η πορνεία είναι παράνομη,
έχουν επινοήσει το sighe για να τη
νομιμοποιήσουν. Και ενώ νομικά δεν είναι πορνεία, η κοινή γνώμη το
αντιμετωπίζει σαν πορνεία. Έχω διαβάσει ότι μπορεί να κρατήσει από λίγες ώρες
μέχρι… Από την ταινία υποψιάζομαι ότι δεν μπορεί να ξεπερνάει το μήνα, αφού
κάθε μήνα αναγκάζονται να ανανεώνουν το sighe.
Όμως ο
πρώην άντρας της ανακαλύπτει τη σχέση και της παίρνει το παιδί με τη βία.
Βρίσκεται σε άθλια ψυχολογική κατάσταση, που την επιβαρύνουν τα οικονομικά της προβλήματα.
Εκλιπαρεί, αλλά η οικογένεια του πρώην άντρα της την αντιμετωπίζουν σαν πόρνη.
Και ο αδελφός της δεν την αντιμετωπίζει καλύτερα. Μια αίτηση που είχε κάνει ένας
δικηγόρος, φίλος του φίλου της, για να αναλάβει την κηδεμονία του γιου της με
αιτιολογικό ότι ο πρώην άντρας της είναι ναρκομανής ζητά να αποσυρθεί. Εξάλλου
από την αρχή είχε αμφιβολία για την έκβαση, γιατί οι άντρες που βρίσκονται σε
μια παρόμοια θέση απέχουν από τα ναρκωτικά για κάποιες μέρες πριν τη δίκη και
έτσι παρουσιάζονται καθαροί, με αποτέλεσμα να κερδίζουν την υπόθεση. Αποφασίζει
να χωρίσουν, μήπως μπορέσει και ξαναπάρει το παιδί.
Μετά από αρκετές επεισοδιακές σκηνές στο
τέλος του έργου τους βλέπουμε πάλι μαζί. Θα του ζητήσει να ξανακινήσει τη
διαδικασία για την κηδεμονία του γιου της.
Όμως…
Τη μαρξιστική έννοια της αλλοτριωμένης
συνείδησης τη συνειδητοποίησα πλήρως όχι αναφορικά με τον εργάτη της Δύσης αλλά
με τη γυναίκα στον μουσουλμανικό κόσμο. Αρκεί να αναφέρω ότι μια διαδήλωση
γυναικών στη Ραμπάτ του Μαρόκου για τα δικαιώματα της γυναίκας στο Ισλάμ τη
διαδέχτηκε την επόμενη ημέρα μια αντιδιαδήλωση, τριπλάσια σε όγκο, με γυναίκες
που υποστήριζαν ότι η θέση τους είναι μια χαρά.
Η προτελευταία ατάκα της ταινίας, όταν του ζητάει
να πει στο φίλο του τον δικηγόρο να κινήσει ξανά τη διαδικασία για την
κηδεμονία, είναι «Θέλω να ξέρω ποιος είναι χειρότερος, ο Άχμαντ ή εγώ».
Γιατί αυτή;
Γιατί και στη δική της συνείδηση αυτό που
έκανε φαντάζει σαν πορνεία. Τώρα πια βέβαια δεν υπάρχει λόγος να μην κάνουν
κανονικό γάμο.
Για τη δική μας κουλτούρα αυτό μοιάζει γελοίο.
Να κατηγορείται μια γυναίκα που είναι χωρισμένη με τον άντρα της, και μάλιστα
με διαζύγιο, επειδή έχει κάνει άλλη σχέση;
Και όμως, ξέρω πολύ καλά, έτσι είναι τα
πράγματα σ’ αυτές τις χώρες.
Πολύ καλή ταινία, έχει πετύχει κάποιες
διακρίσεις.
Posts
No comments:
Post a Comment