Brady Corbet, The childhood of a leader (Η γέννηση ενός ηγέτη 2015)

Brady Corbet, The childhood of a leader (Η γέννηση ενός ηγέτη 2015)

  Από προχθές στους κινηματογράφους.

  Αν δεν διάβαζα στο σχετικό λήμμα της βικιπαίδειας ότι ο μικρός Πρέσκοτ του οποίου τα παιδικά χρόνια βλέπουμε στην ταινία θα ήταν ένας μελλοντικός φασίστας ηγέτης μπορεί και να μην το έπαιρνα χαμπάρι. Αλλά, και πέρα απ’ αυτό, δεν καταλαβαίνω γιατί αυτό το κακότροπο παιδί, καθόλου καλομαθημένο, που βλέποντάς το σε διάφορα επεισόδια πολύ θα θέλαμε να το σπάσουμε στο ξύλο (ο πατέρας του κάποια στιγμή δεν αντέχει και του της βρέχει άγρια) θα πρέπει ντε και καλά να γίνει ένας ηγέτης, έστω και φασίστας, και όχι ένας τρόφιμος ψυχιατρείου.

  Το τελευταίο μέρος της ταινίας, με τον Πρέσκοτ ηγέτη πια, είναι ένα σουρεάλ ασυνάρτητο κομμάτι, που μου θύμισε το τέλος από την «Οδύσσεια διαστήματος». Βέβαια κάποιοι που εκστασιάζονται με αυτά τα παλαβά μπορεί να τους αρέσει.

  Δεν μετάνιωσα καθόλου που είδα την ταινία, γιατί σκηνοθετικά και ερμηνευτικά ήταν άψογη, και μου κρατούσε συνεχώς αμείωτο το ενδιαφέρον, κάτι που για μένα είναι αποφασιστικό κριτήριο για το αν και κατά πόσο θα μου αρέσει μια ταινία. Επί πλέον έκανα κάποιες σκέψεις, αφηγηματολογικές.

  Ο μικρός Πρέσκοτ κάποια στιγμή χουφτώνει το βυζί της δασκάλας του των γαλλικών. Αυτή τον επιπλήττει αγανακτισμένη. Αυτός της λέει ότι έτσι κάνει και με το βυζί της μάνας του.

  Πολλές φορές τίθεται το ερώτημα σε μια αφήγηση, κατά πόσο είναι αξιόπιστος ο αφηγητής. Πιστεύω όμως ότι η αφηγηματική σύμβαση είναι να θεωρούμε τον αφηγητή αξιόπιστο, εκτός και αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι που μας κάνουν να αμφισβητούμε τη μαρτυρία του, κάτι που πρέπει να αποδειχθεί αργότερα. Εδώ δεν έχουμε καμιά διάψευση. Έτσι λοιπόν, αποδεχόμενοι τις αφηγηματικές συμβάσεις, πρέπει να αποδεχθούμε ότι είπε την αλήθεια στη δασκάλα του. Αν όχι, θα πρέπει να τον θεωρήσουμε ολότελα σατανικό. Πραγματικά υπάρχει μια αμφιταλάντευση, όμως προς τα πού κλίνει η ζυγαριά; Ίσως να κλίνει διαφορετικά για κάθε θεατή.

  Στη βικιπαίδεια επίσης διαβάζω ότι το σενάριο βασίζεται πάνω στον «Μάγο» του Τζων Φώουλς και στο διήγημα «Τα παιδικά χρόνια ενός ηγέτη» από τη συλλογή «Ο τοίχος» του Σαρτρ. Ξαναδιάβασα την κριτική που έγραψα για τον «Μάγο» πριν 18 χρόνια, δυο χρόνια αφού εκδόθηκε η ελληνική μετάφραση, όμως δεν έβγαλα τίποτα που θα μπορούσε να με φωτίσει για το έργο. Όσο για τον «Τοίχο», είναι το πρώτο βιβλίο που διάβασα στα γαλλικά. Το αγόρασα στην Αθήνα όταν έδωσα πανελλαδικές. Παρόλο που ήμουν αυτοδίδακτος στα γαλλικά, όπως και στα γερμανικά (σαν φοιτητής αμέσως μετά παρακολούθησα γαλλικά και γερμανικά στην Πανεπιστημιακή Λέσχη), δεν με δυσκόλεψε, οι άγνωστες λέξεις δεν ήταν πολλές αφού τις περισσότερες τις ήξερα από τα αγγλικά. Με ένα μολυβάκι, θυμάμαι, έγραφα τη μετάφραση κάθε άγνωστης λέξης από πάνω.

  Φυσικά μετά από πενήντα χρόνια δεν το θυμάμαι καθόλου, γι’ αυτό λέω να το ξαναδιαβάσω πριν κάνω την ανάρτηση. 

   Το ξαναδιάβασα, και διαπίστωσα ότι η ταινία δεν βασίζεται ούτε καν χαλαρά σ’ αυτό όπως λέει η βικιπαίδεια, απλά ο σκηνοθέτης παίρνει την ιδέα. Καμιά σχέση ο Λουσιάν του Σαρτρ με τον Πρέσκοτ της ταινίας. Στην ταινία ο πατέρας είναι διπλωμάτης. Στο διήγημα είναι εργοστασιάρχης. Κανένα μα κανένα από τα επεισόδια του διηγήματος δεν έχει μεταφερθεί στην ταινία. Το παιδί της ταινίας είναι χωρίς φίλους. Τον ήρωα του Σαρτρ τον βλέπουμε συνεχώς με κάποιο φίλο του.

  Στην ταινία, ο ήρωας από παιδί με ένα πήδημα γίνεται ο ηγέτης στο τελευταίο μέρος. Στο διήγημα το παιδί μεγαλώνει, γίνεται έφηβος, τον βλέπουμε να έχει μια ομοφυλόφιλη σχέση, παροδική, στη συνέχεια μια σχέση με μια κοπέλα, και τέλος να γίνεται ένας φανατικός αντισημίτης, όμως ακόμη ηγέτης, όπως προϊδεάζει ο τίτλος. Σίγουρα θα καλωσόρισε τη γερμανική εισβολή ένα χρόνο αργότερα (ο «Τοίχος» εκδόθηκε το 1939).