Book review, movie criticism

Sunday, May 10, 2020

Ο Μεγάλος Αδελφός


  Καθώς το θέμα γίνεται επίκαιρο με το νόμο για τοποθέτηση καμερών στις αίθουσες διδασκαλίας, είπα να κάνω μια αναφορά στο «1984, ο Μεγάλος Αδελφός» του Όργουελ. Στο τέλος παραθέτω ένα απόσπασμα όπου περιγράφεται η τηλεοθόνη ( η λέξη telescreen απαντάται 92 φορές στο κείμενο) με την οποία παρακολουθούσαν τους πολίτες, χωρίς κανείς να μπορεί να ξεφύγει.
  Ο Winston νόμιζε ότι ήταν ασφαλής πάνω στο κρεβάτι με την Julia, μόνο ένας πίνακας υπήρχε, όμως πίσω του ήταν κρυμμένη η τηλεοθόνη. Τους συνέλαβαν, και μάλιστα στην κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος από τον Michael Radford, γυρισμένη το 1984 (πολύ έξυπνο), τους συλλαμβάνουν γυμνούς και γυμνούς τους μεταφέρουν, δεν τους επιτρέπουν καν να ντυθούν.
  Είναι τραγική ειρωνεία αυτό που γράφω, στην αρχή αρχή, της κριτικής μου για το μυθιστόρημα:  «Τώρα, μια και βρισκόμαστε στο 2019, θα μπορούσαμε να πούμε ότι τοποθέτησε τη χρονολογία πολύ κοντά στην έκδοση του βιβλίου (1949), καθώς βλέπουμε ότι διαψεύστηκε στις προβλέψεις του για αυτόν τον δυστοπικό κόσμο. Αν τον είχε τοποθετήσει κάπου μελλοντικά, σε απροσδιόριστο χρόνο, ίσως θα ήταν καλύτερα. Αυτό βέβαια δεν μας εμποδίζει να το διαβάσουμε σαν μυθιστόρημα που η πλοκή του τοποθετείται κάπου στο μακρινό μέλλον».
  Ποιο μακρινό μέλλον; Το μέλλον αυτό άρχισε, μόλις ένα χρόνο αργότερα, με την τοποθέτηση καμερών στις αίθουσες διδασκαλίας.
  Και τώρα η περιγραφή της τηλεοθόνης, από το αγγλικό κείμενο.

The telescreen received and transmitted simultaneously. Any sound that Winston made, above the level of a very low whisper, would be picked up by it, moreover, so long as he remained within the field of vision which the metal plaque commanded, he could be seen as well as heard. There was of course no way of knowing whether you were being watched at any given moment. How often, or on what system, the Thought Police plugged in on any individual wire was guesswork. It was even conceivable that they watched everybody all the time. But at any rate they could plug in your wire whenever they wanted to. You had to live—did live, from habit that became instinct -- in the assumption that every sound you made was overheard, and, except in darkness, every movement scrutinized.

No comments: