Shahrokh Golestan, Flames of Persia (1971)

Shahrokh Golestan, Flames of Persia (1971)

  Καθώς αναφέρεται στο ντοκιμαντέρ αυτό ο Hamid Naficy στην εξαιρετική τετράτομη μελέτη του «A social history of the Iranian cinema», και μια και υπάρχει στο youtube, είπα να το δω.

  Ο Σάχης αποφάσισε να γιορτάσει με τη μεγαλύτερη δυνατή μεγαλοπρέπεια τα 2.500 χρόνια της περσικής αυτοκρατορίας. Στον γιορτασμό αυτό προσκλήθηκαν αρχηγοί κρατών από όλο τον κόσμο (δεν ξέρω αν προσκλήθηκε και ο Παπαδόπουλος). Η σκοπιμότητα ήταν, πέρα από το γιορτασμό της επετείου, να δείξει ο Σάχης στους εκλεκτούς προσκεκλημένους του ότι το Ιράν δεν είναι πια μια καθυστερημένη χώρα (μέχρι το 1948 είχαν γυριστεί μόλις εννιά ταινίες μυθοπλασίας μεγάλου μήκους), και γι’ αυτό διεκδικεί μια θέση στο club των ανεπτυγμένων χωρών.

  Φυσικά ο χλιδώδης αυτός γιορτασμός από ένα δικτάτορα ο οποίος καταπίεζε όλο και περισσότερο το λαό συνάντησε πάρα πολλές αντιδράσεις. Διαβάζω στον Naficy ότι έσουραν ουκ ολίγα στον Orson Welles που έκανε την αφήγηση στο ντοκιμαντέρ, ενώ έσουραν πάρα πολλά (το θυμάμαι, ήμουν φοιτητής τότε) στον δικό μας Ιάννη Ξενάκη που αποδέχτηκε την πρόσκληση να καλύψει κάποιες εκδηλώσεις με τη μουσική του.

  Πράγματι εντυπωσιακός εορτασμός. Παρέλασαν μπροστά στους εκλεκτούς προσκεκλημένους στρατιώτες από όλες τις ιστορικές περιόδους, με τις χαρακτηριστικές τους ενδυμασίες. Είδαμε και πολιορκητικές μηχανές της εποχής, επιβλητικές. Αναγνωρίσαμε και τον Χαϊλέ Σελασιέ, και είδαμε τον ινδιάνο, εκπρόσωπο της φυλής του, στον οποίο αναφέρεται ο Naficy.

  O Golestan πολλές φορές χώριζε την οθόνη σε δύο και τρία μέρη, με κάθε μέρος να κάνει διαφορετική παρουσίαση. Πρωτοποριακός πειραματισμός; Σπάνια τον έχω συναντήσει μέχρι τώρα.

  Πάντως άξιζε που είδα την ταινία. Δείτε την κι εσείς, ώστε να γίνει μια κατά κάποιο τρόπο απόσβεση του φοβερού ποσού που σπαταλήθηκε γι’ αυτές τις εορταστικές εκδηλώσεις. Μπορεί ο σάχης να ανέβηκε στον εκτίμηση των προσκεκλημένων του, όμως οι φωνές διαμαρτυρίας που ακούστηκαν επιτάχυναν την πτώση του. Το 1989, μετά από αιματηρές διαδηλώσεις (τις θυμάμαι, οι ιρανοί δεν το έβαζαν κάτω, κάθε διαδήλωση και κάμποσοι νεκροί, όμως ξανά στους δρόμους την επομένη) ο σάχης επέλεξε το δρόμο της αυτοεξορίας, για να πεθάνει ένα χρόνο αργότερα από καρκίνο, στην Αίγυπτο.