Book review, movie criticism

Sunday, May 10, 2020

Rouzbeh Rashidi, Reminiscences of yearning (2011)




  Οι «Αναμνήσεις επιθυμίας» του Ρούζμπε Ρασίντι είναι μια πειραματική ταινία, γυρισμένη στο Ιράν.
  Δεν είμαι καθόλου φαν των πειραματικών ταινιών, αλλά, είπαμε, βλέπω κάθε ταινία ιρανού σκηνοθέτη. Αν δεν είχα δει τον Stan Brakhage κατά θερμή σύσταση του φίλου μου του Μάκη του Μωραΐτη, θα με ξένιζε ολότελα.
  Συγκρίνοντας με τον ποιητικό κινηματογράφο, θα έλεγα ότι σ’ αυτόν υπάρχει σχεδόν πάντα ένα υποτυπώδες στόρι, και τα πλάνα του έχουν την ομορφιά των πινάκων του 19ου αιώνα, βλέπε Παρατζάνοφ. Στον πειραματικό κινηματογράφο αντίθετα τα πλάνα, τα περισσότερα τουλάχιστον, μοιάζουν σαν πίνακες αφηρημένης ζωγραφικής.
  Να μη γενικεύω, θα μιλήσω για την ταινία του Ρασίντι.
  Αλλά τι να πω;
  Ο θεατής πρέπει να τη δει όπως βλέπει πίνακες σύγχρονης τέχνης. Ας μην αναζητήσει ένα υποτυπώδες στόρι (ο τίτλος βέβαια το υπονοεί), γιατί στην προσπάθεια αυτή θα χάσει την (όποια) μαγεία των πλάνων.
  Και μια και λέγαμε για τη ζωγραφική του 19ου αιώνα, πολλά πλάνα μοιάζουν σαν να προέρχονται από κακοδιατηρημένες ταινίες βωβού κινηματογράφου, με τα λευκά στίγματα να με παραπέμπουν συνειρμικά στον πουαντιγισμό.
  Τη «μουσική» μόνο κάπου στο τέλος την είδα να συνοδεύει «ρεαλιστικά» τα πλάνα. Σε όλη την ταινία υπήρχε ένα ανακάτεμα φυσικών ήχων, κυρίως κελαηδημάτων πουλιών, και ψαλμωδία (μου θύμισε ψαλμωδία βουδιστών μοναχών), ενώ σε αρκετά σημεία ακουγόταν κάτι σαν μπάσο κοντίνουο, ένας ρυθμικός ήχος. Η μουσική ήταν μια ηχητική υπόκρουση που παραπέμπει κι αυτή στη σύγχρονη μουσική, διεκδικώντας όμως ισοτιμία με την εικόνα χωρίς να κοιτάζει να την υποσκελίσει, όπως συμβαίνει στο «Richard Wagner, the wonder ring of Nibelungen» (1955) του Brakhage, όπου η εικόνα υπηρετεί τη μουσική εικονογραφώντας τη.
  Και βέβαια, η έσχατη συνέπεια του πειραματικού κινηματογράφου, δεν υπάρχει λόγος.  
  Αντιγράφω ένα βιογραφικό του Ρασίντι, να μην το ψάχνω αν ή όταν το χρειαστώ. Στο frame πρέπει να είναι ο σκηνοθέτης (τον είδα με μουστάκι σε φωτογραφία), τριαντάρης τότε.

  Rouzbeh Rashidi (born in Tehran, 1980) is an Iranian-Irish filmmaker. He has been making films since 2000, at which time he founded the Experimental Film Society in Tehran. He has always worked completely away from mainstream conceptions of filmmaking, striving to escape the stereotypes of conventional storytelling. Instead, he roots his cinematic style in a poetic interaction of image and sound. He generally eschews scriptwriting, seeing the process of making moving images as exploration rather than illustration. His work is deeply engaged with film history.
His films are inspired by, and constructed around, images, locations, and characters and their immediate situations. The stylistic elements that make up his distinctively personal film language include the use of natural light and single light sources, professional and non-professional actors, slow-paced rhythms, abstract plots, static shots, and minimal dialogue. He employs a wide range of different formats and devices to make his films, including video (digital and analogue) especially DSLR cameras (achieving complex visual effects through an elaborate mixture of filters, lenses, and in-camera color grading), Super 8mm, portable lightweight personal cameras (such as GoPro, webcam, and mobile phone). His consistently low-budget work is entirely self-funded and made with complete creative freedom.
  

No comments: