James Fargo, Caravans (1978)

James Fargo, Caravans (1978)

 

  Το έχουμε ξαναπεί, σαν φαν του ιρανικού κινηματογράφου βλέπω και κάθε ταινία που έχει σχέση με το Ιράν. Έτσι είδαμε και τα «Καραβάνια» του James Fargo.

  Η ταινία, ιρανοαμερικής παραγωγής, είναι μια εξωτική περιπέτεια που διαδραματίζεται σε μια φανταστική χώρα της Μέσης Ανατολής, η οποία βέβαια αναγνωρίζεται εύκολα ως το Αφγανιστάν. Τα γυρίσματα έγιναν στο Αφγανιστάν και στο Ιράν.

  Η Jennifer O’ Neil (Θα την ξέρετε), απηυδισμένη από την οικογένειά της που την χρησιμοποιεί σαν μόστρα για την πολιτική καριέρα του πατέρα της που είναι γερουσιαστής, φεύγει από το σπίτι. Ήταν μια εποχή που πολλοί δυτικοί αναζητούσαν το νόημα της ζωής τους στην Ανατολή, κυρίως στην Ινδία.

  Κάποια στιγμή χάνονται τα ίχνη της. Θα ανατεθεί στον Michael Sarazzin (κι αυτόν πρέπει να τον έχετε ακούσει) να πάει να τη βρει.

  Εκεί θα μάθει ότι είναι παντρεμένη με τον ταγματάρχη Behrouz Vossoughi.

 Αυτόν αποκλείεται να τον ξέρετε. Και όμως, είναι ένας μύθος για τον ιρανικό σινεμά, κάτι ανάλογο με τον Λώρενς Ολιβιέ για τον αγγλικό. Έχω δει κάμποσες ταινίες του, κλασικές του ιρανικού κινηματογράφου, τον «Qheisar», τον «Ρεζά τον μοτοσικλετιστή», το «Toghi», τον «Dash Akol», το «Tansir» και την «Εποχή του ρινόκαιρου».

  Μόνο σε μια ακόμη ταινία ιρανοαμερικανικής παραγωγής έπαιξε ο ο Μπεχρούζ Βοσουγκί πριν την επανάσταση του 1979, τους «Ανίκητους έξι» (1970), σε σκηνοθεσία Jean Negulesco και μουσική Μάνου Χατζηδάκη. Μετά την επανάσταση μετανάστευσε στη Δύση, όπως και αρκετοί άλλοι ηθοποιοί και σκηνοθέτες καθώς είχαν πέσει σε δυσμένεια με το νέο καθεστώς και έμειναν άνεργοι. Εκεί γύρισε κάποιες ταινίες ακόμη.

  Στο φεστιβάλ κινηματογράφου 2000 του Σαν Φρανσίσκο ο Αμπάς Κιαροσταμί τιμήθηκε για το σύνολο του έργου του, όμως το βραβείο το πρόσφερε στον Μπεχρούζ Βοσουγκί για την προσφορά του στον ιρανικό κινηματογράφο.

  Ξαναγυρνάμε στην ταινία.

  Ο Sarazzin ψάχνει να βρει την Jennifer και μαθαίνει ότι το έχει σκάσει από τον άντρα της και βρίσκεται σε μια νομαδική φυλή, της οποίας αρχηγός είναι (αυτόν τον ξέρετε όλοι) ο Άντονι Κουήν. Πηγαίνει και τη βρίσκει. Όμως αρνείται να τον ακολουθήσει, μια χαρά είναι εκεί, γράφει όμως ένα γράμμα σαν απόδειξη ότι τη βρήκε.

  Τελικά σε μια σύγκρουση με στρατιώτες των οποίων ηγείται ο Βοσουγκί, ο οποίος είχε μάθει ότι μετέφεραν όπλα (έκαναν λαθρεμπόριο, όμως πρώτη φορά όπλα), η Jennifer θα σκοτωθεί.

  Ένα από τα επεισόδια της ταινίας είναι το πέρασμα ενός ποταμού από τη φυλή αυτή. Δύσκολο πέρασμα, κάποιοι κινδύνευσαν. Είμαι σίγουρος ότι ο Φάργκο είχε υπόψη του το κλασικό ντοκιμαντέρ των Merian C. Cooper, Ernest E. Schoedsack και Marguerite Harrison «Grass: a nation’s battle for life» (1925), στο οποίο το πέρασμα μιας ιρανικής νομαδικής φυλής ενός ποταμού είναι πραγματικά συγκλονιστικό.

  Κατά τα άλλα είδαμε πράγματα γνωστά για μας, την πολυγαμία, το ότι δεν επιτρέπεται ξένος να δει τη γυναίκα σου, το εθιμικό δίκαιο που επικρατεί στα εγκλήματα, σύμφωνα με το οποίο η οικογένεια του σκοτωμένου απαιτεί τη ζωή του φονιά (ξέρω από αλλού ότι μπορεί να γίνει διαπραγμάτευση, με χρηματική αποζημίωση), κ.ά.

  Πολύ καλή περιπέτεια, νομίζω ότι την είχα ξαναδεί, αλλά πολύ παλιά, πού να θυμάμαι. Και τότε βέβαια δεν ήξερα τον Βοσουγκί.