Book review, movie criticism

Monday, April 24, 2023

Γιώργος Τζαβέλλας, Η κάλπικη λίρα (1955)

Γιώργος Τζαβέλλας, Η κάλπικη λίρα (1955)

 


  Θα προβληθεί μεθαύριο Τετάρτη 26 Απριλίου στη Δανειστική Βιβλιοθήκη Μύρτου

  Η «Κάλπικη λίρα» είναι μια από τις καλύτερες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, και χάρηκα που την ξαναείδα με την ευκαιρία της προβολής της στη Δανειστική Βιβλιοθήκη Μύρτου.

  Πρόκειται για σπονδυλωτή ταινία, στην οποία όμως ο σπόνδυλος των επί μέρους ιστοριών είναι ο πιο δυνατός από τους σπόνδυλους όσων σπονδυλωτών ταινιών έχω δει μέχρι τώρα.

  Μια κάλπικη λίρα αλλάζει χέρια, και παρακολουθούμε ιστορίες των ανθρώπων που στα χέρια τους βρίσκεται κάθε φορά.

  Η πρώτη ιστορία έχει να κάνει με την κατασκευή της ίδιας της κάλπικης λίρας. Ο τίμιος χαράκτης πέφτει στα δίκτυα της γυναίκας, που δεν θα διστάσει να κερατώσει τον φίλο της με τον οποίο προσπάθησαν να τον τυλίξουν, προκειμένου να τον πείσει.

  Και τον πείθει.

  Τη φτειάχνει, αφού ξοδέψει τις 100 λίρες που είχε, οι κόποι μιας ζωής, για να αγοράσει τον εξοπλισμό.

  Να δοκιμάσουν να την πλασάρουν.

  Ποιος άλλος από αυτόν που είναι τίμιος θα μπορούσε να το κάνει;

  Όμως όλοι καταλαβαίνουν ότι η λίρα είναι κάλπικη.

  Μου θύμισε την ταινία «Ο γαλάζιος άγγελος», χωρίς όμως το δραματικό της τέλος.

  Η δεύτερη ιστορία είναι κωμική, με τον Μίμη Φωτόπουλο, και μου άρεσε περισσότερο. Η ατάκα του «αόμματος» ενώ βλέπει είναι η πιο χαρακτηριστική της ταινίας. Από όλους τους κωμικούς του ελληνικού κινηματογράφου είναι αυτός που μου αρέσει περισσότερο. Τον απόλαυσα όταν υπηρετούσα τη θητεία μου στην Κοζάνη στο «Δον Καμίλο», με τον Λαυρέντη Διανέλλο, τον οποίο παρεμπιπτόντως είδαμε στην επόμενη ιστορία.

  Θυμάμαι την ατάκα που έλεγε συνέχεια ο Λαυρέντης Διανέλλος: «Οι λαϊκές δυνάμεις αγρυπνούν», για να σχολιάσει, αφού την άκουσε για πολλοστή φορά, ο Φωτόπουλος. «Ήθελα και να κάτεχα (εν τάξει, το λέω στα κρητικά, δεν θυμάμαι πώς το είπε ακριβώς στην θεατρική παράσταση) πότε κοιμούνται αυτές οι λαϊκές δυνάμεις».

  Το τρίτο επεισόδιο μου θύμισε τις «Χριστουγεννιάτικες ιστορίες» του Ντίκενς. Όπως ο Εμπενέζερ Σκρουτζ, υφίσταται και αυτός μια συνειδησιακή μεταστροφή. Από σπαγγοραμένος που ήταν, που ήθελε να κάνει έξωση στη φτωχή, άρρωστη και χήρα γυναίκα και στην κορούλα της, γίνεται ο προστάτης τους.

  Το τέταρτο επεισόδιο είναι το ρομάντζο, με το γλυκόπικρο; εμείς θα το λέγαμε ρεαλιστικό, τέλος.

  Είναι αλήθεια ότι δεν μπορείς να έχεις και την πίττα σωστή και το σκύλο χορτάτο. Η Έλλη Λαμπέτη δεν αντέχει τη φτώχια κοντά στον φτωχό μποέμ ζωγράφο Δημήτρη Χορν. Θα τον παρατήσει και θα γυρίσει στον πατέρα της, θα πάρει διαζύγιο από τον Χορν για να παντρευτεί, χωρίς έρωτα, έναν παιδικό της φίλο που την αγαπά. Όμως ο μεγάλος αυτός έρωτας έχει στοιχειώσει και τους δυο.

  Η ζωή, τέσσερα χρόνια αργότερα, επανέλαβε αυτό που συνέβη στην ταινία. Η Έλλη Λαμπέτη χώρισε τον Δημήτρη Χορν όταν γνώρισε τον Frederic Wakeman, αμερικανό συγγραφέα.

  Φαντάζομαι οι περισσότεροι έχετε δει την ταινία. Όσοι δεν την έχετε δει, πρέπει οπωσδήποτε να την δείτε.    

     

 

No comments: