Book review, movie criticism

Tuesday, November 30, 2021

Χειροτεχνία: απόσπασμα από το βιβλίο μου «Το χωριό μου: από την αυτοκατανάλωση στην αγορά.

 

  Χειροτεχνία: απόσπασμα από το βιβλίο μου «Το χωριό μου: από την αυτοκατανάλωση στην αγορά.

 

  Στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς γινόταν και έκθεση χειρο­τεχνίας των μαθητών, την οποία επισκέπτονταν οι γονείς πριν παρακολουθήσουν τη γιορτή.

  Εγώ στα ελληνικά και τα μαθηματικά ήμουν άριστος, ενώ στη χειροτεχνία, στην ωδική και στη γυμναστική είχα τους μικρότερους βαθμούς. Δεν θυμάμαι σε ποια τάξη ήταν, στο τέλος της σχολικής περιόδου, που με τρόμο διαπίστωσα την παραμονή της γιορτής ότι δεν είχα καταφέρει να φτιάξω τίποτα όλη τη χρονιά. - Δεν το γλιτώνω το ξύλο, σκέφτηκα. Κάτι πρέπει να πάω.

  Κάποια γυναίκα είχε φιλέψει την προηγούμενη τη μητέρα μου με καρύδια. Παίρνω ένα καρύδι, το ξεκουπίζω προσεκτικά, τρώγω την ψύχα και περιτυλίγω το τσόφλι με χρυσόχαρτο από τσιγαρόκουτο.

  - Ας πούμε ότι είναι ένα μικρό καραβάκι.

  Στο δρόμο προς το σχολείο μου πέφτει ξαφνικά από το χέρι, όπως μας πέφτουν καμιά φορά πολύτιμα αντικείμενα, από την ίδια την αγωνία μας μη μας σπάσουν, και γίνεται κομμάτια. - Αμάν, τι γίνεται τώρα, σκέφτηκα.

  Εκείνη τη στιγμή περνούσα έξω από το χασάπικο του Αν­τρέα. Πηγαίνω μέσα και του ζητάω ένα κασαπόχαρτο. Το απλώ­νω σε ένα τραπέζι του καφενείου δίπλα και ζωγραφίζω, περίπου μονοκοντυλιά, ένα καράβι.

  Ένα καράβι μονοκοντυλιά σε κασαπόχαρτο, να εκτίθεται ανάμεσα στα άλλα έργα χειροτεχνίας, ήταν περίπου θράσος, και σίγουρα δεν θα το επέτρεπε ο δάσκαλος. Όμως μέσα στην αγωνία μου αυτό που γύρευα ήταν απλώς ένα άλλοθι, να γλιτώσω το ξύλο.

  Έκρυψα το κασαπόχαρτο κάτω από την μπλούζα μου, πάνω στο στήθος μου, και πήγα σχολείο. Είχα βέβαια την πρόνοια να μην το παρουσιάσω, παρά μόνο αν μου το ζητούσαν.

  Δεν μου το ζήτησαν. Με ξέχασαν. Ευτυχώς! Όμως στο τέλος του αγωνιώδους εκείνου πρωινού ήξερα πια ότι εκτός από ηθοποιός, ούτε ζωγράφος θα γινόμουν.

 

Sunday, November 28, 2021

Saturday, November 27, 2021

Yuri Ozerov, 5 Απελευθέρωση: Η τελευταία έφοδος (1971)

Yuri Ozerov, 5 Απελευθέρωση: Η τελευταία έφοδος (1971)

 


  Μόνο για αύριο Κυριακή στο Στούντιο, στις 21.30. Προηγούνται το «Κύριο πλήγμα» (16.00) και η «Η μάχη του Βερολίνου» (20.00).

  Η τελευταία επίθεση, και το τέλος του πολέμου.

  Ο Χίτλερ όταν μαθαίνει ότι οι σοβιετικοί κατευθύνονται προς την καγκελαρία μέσω των τούνελ, διατάζει να τα πλημυρίσουν, παρά την προειδοποίηση ότι εκεί έχουν καταφύγει άμαχοι και τραυματίες. Ο Τσβετάιεφ, ο αγαπημένος της Ζόγια, πνίγεται προσπαθώντας να σώσει πολίτες. Είναι το τέλος για τον Χίτλερ, θα αυτοκτονήσει, πείθοντας και την Εύα Μπράουν να αυτοκτονήσει κι αυτή. -Δεν θέλω να πεθάνω σαν ερωμένη σου, του λέει. Παντρεύονται.

  Είχα διαβάσει ότι είχε πει πως δεν ήθελε να τον επιδεικνύουν οι νικητές σύμμαχοι σε κλουβί.

  Κούνια που τον κούναγε.

  Η θηλειά στο λαιμό τον περίμενε, αν κατέληγε ανάμεσα στους κατηγορούμενους στη δίκη της Νυρεμβέργης.

  Δεν νομίζω ότι το επεισόδιο που αναγκάζει την Εύα Μπράουν να πιει το δηλητήριο είναι ιστορικά ακριβές. Δεν υπήρξαν μάρτυρες, μπορεί να έγινε έτσι, μπορεί και όχι, να ήπιε εθελοντικά το δηλητήριο.

  Τα σώματά τους, ως γνωστόν, τα έκαψαν, κατόπιν εντολής του.

  Το τέλος του πολέμου επί τέλους. Όλοι πανηγυρίζουν. Όχι όμως και η Ζόγια.

  Στα γράμματα τέλους διαβάζουμε πόσες ανθρώπινες ζωές χάθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου σε κάθε χώρα. 520.000 γάλλοι, 400.000 ιταλοί, 320.000 άγγλοι, 325.000 αμερικάνοι, 364.000 τσέχοι και σλοβάκοι, 1.600.000 γιουγκοσλάβοι, 6.028.000 πολωνοί, 9.700.000 γερμανοί, 20.000.000 σοβιετικοί. Θα είχαμε μια καλύτερη εικόνα αν μας λέγανε πόσοι ήταν οι νεκροί ανά εκατομμύριο πληθυσμού, όπως γίνεται τώρα με τον κορονοϊό. Μπορούμε όμως να εικάσουμε. Η νέμεσις ήταν αδυσώπητη για τους γερμανούς, για την ύβριν που διέπραξαν.  

  Διάβασα ότι οι σοβιετικοί έκρυψαν τον πραγματικό αριθμό των νεκρών τους με το τέλος του πολέμου, για να μη καταλάβουν οι «σύμμαχοι» την τρομερή αιμορραγία που είχαν υποστεί. Το αποκάλυψαν αργότερα, ίσως όταν απέκτησαν κι αυτοί τη βόμβα.

 

 

Yuri Ozerov, 4 Απελευθέρωση: Η μάχη του Βερολίνου (1971)

Yuri Ozerov, 4 Απελευθέρωση: Η μάχη του Βερολίνου (1971)

 


  Μόνο για αύριο Κυριακή στο Στούντιο, στις 20.00. Προηγείται το «Κύριο πλήγμα» (16.00) και έπεται η «Τελευταία έφοδος» (21.30).

  Οι σοβιετικοί εξαπολύουν καινούρια επίθεση. Πρέπει να ανακουφίσουν τους συμμάχους που μόλις έχουν κάνει απόβαση στη Νορμανδία.

  Πλησιάζουν το Βερολίνο. Βλέπουμε περισσότερες ντοκιμαντερίστικες εικόνες από ό,τι στα προηγούμενα έργα.

  Υπάρχουν και εδώ δυο ατομικά επεισόδια. Συλλαμβάνουν ένα δεκαπεντάχρονο ελεύθερο σκοπευτή. Αντί να τον εκτελέσουν τον πηγαίνουν στη μάνα του για να του δώσει ένα χέρι ξύλο.

  Ένα τανκς για να αποφύγει εχθρικά πυρά μπουκάρει σε ένα σπίτι. Οι ένοικοί του έχουν κρυφτεί. Οι σοβιετικοί τους ψάχνουν. Τους βρίσκουν. Είναι φοβισμένοι. Προσπαθούν να τους καθησυχάσουν. Τα καταφέρνουν. Στο τέλος τους βλέπουμε να τρώνε μαζί στο τραπέζι, προσπαθώντας αδέξια να επικοινωνήσουν, χρησιμοποιώντας και ένα λεξικό.