Χρυσούλα Δημητρακάκη, Τριλογία: Ύπαρξη-Ζωή-Άνθρωπος

Χρυσούλα Δημητρακάκη, Τριλογία: Ύπαρξη-Ζωή-Άνθρωπος, Ιωλκός 2007

H παρακάτω βιβλιοκριτική δημοσιεύτηκε στα Κρητικά Επίκαιρα, Νοέμβριος 2009

Η Χρυσούλα Δημητρακάκη δεν είναι μόνο μια πολυβραβευμένη ποιήτρια, αλλά πραγματικά πολυτάλαντο άτομο. Διαβάζουμε από το βιογραφικό της στο αυτί του βιβλίου:
«Συγγραφέας και ποιήτρια στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, με σπουδές στη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού, τις Δημόσιες Σχέσεις και τη Διοίκηση Επιχειρήσεων, διευθυντικό στέλεχος, έγγαμη, μητέρα δυο παιδιών, ασχολείται παράλληλα με τον κλασικό αθλητισμό (δρομέας 10.000 μ.), χορεύει παραδοσιακούς χορούς στη Δώρα Στράτου και είναι πτυχιούχος εθελόντρια του Ερυθρού Σταυρού». Αυτό το «δρομέας 10.000 μέτρων» το ζηλεύω ιδιαίτερα.
Οι ποιητικές προθέσεις της Δημητρακάκη φαίνονται ήδη στον υπότιτλο της συλλογής. Η ποίησή της είναι δοκιμιακή, φιλοσοφική, διδακτική. Καβαφικά πεζολογική και διαυγέστατη, μας μεταδίδει την εικόνα της για τη ζωή, τον άνθρωπο, και γενικά για την ύπαρξη. Παραθέτουμε το χαρακτηριστικό ποίημα «Είμαστε».
«Δεν είμαστε παρά ο σπόρος μιας μεγάλης βελανιδιάς
που βρήκε τη θέση του από τον άνεμο.
Δεν είμαστε παρά μια ρίζα που προχώρησε βαθιά
μέσα στο χώμα.
Δεν είμαστε παρά ένα αγέννητο κλαδί, που κάποτε
θα δώσει σκιά.

Δεν είμαστε παρά ένα μεγάλο δένδρο,
που αν δεν ξαποστάσουν στον κορμό του άνθρωποι
δεν ολοκληρώνει τον προορισμό του».

Αυτοί είμαστε εμείς, οι άνθρωποι. Και η ζωή;

«Η ζωή είναι μέρα και νύχτα
στιγμές και χρόνια, χειμώνες και καλοκαίρια,

πιθανότητα και αφοσίωση,
αναίρεση και κατάφαση, ροή και στασιμότητα,
καταφύγιο και κίνδυνος, αέρας και φωτιά…

Η ζωή είμαστε όλοι εμείς που ανταγωνιζόμαστε
να επικρατήσουμε σ’ ένα ποτάμι, που κανείς
δε θα μπορέσει να περάσει δυο φορές».

«Αν προσδοκάς κάτι μεγάλο ξεκίνα σήμερα» παραινεί στη «Σπηλιά», ενώ στο «Καταφύγιο» αποφαίνεται ότι «Το μοναδικό μας καταφύγιο είναι η καλοσύνη».
Αυτός ο Κίπλιγκ!!! Αυτό το «Αν» έχει εμπνεύσει ένα σωρό ποιήματα. Και μια μαθήτριά μου έγραψε ένα ποίημα με τίτλο «Αν». Εδώ η Δημητρακάκη προσθέτει στον τίτλο και τη λέξη «είμαστε».
«Αν είμαστε πεινασμένοι ως τη ζητιανιά,
αν είμαστε χορτασμένοι μέχρι την πρόκληση,
αν κρυφογελάμε
πιστεύοντας ότι γνωρίζουμε κάτι περισσότερο
από τους άλλους,
αν δεν είμαστε ικανοί να ξεχωρίσουμε το καλό,
αν δεν είμαστε ικανοί να συγχωρούμε,
φταίμε εμείς».
Το «αν» επαναλαμβάνεται επίσης σε κάθε στροφή στο ποίημα «Αν τολμούσαν», όπως και στο «Αν δεν μπορείς».
«Μη φοβάσαι το θάνατο» παραινεί στο ομώνυμο ποίημα, αλλά «να φοβάσαι μέχρι τότε/ μήπως έχεις πεθάνει εκατομμύρια φορές».
Το «μη» σε εφέ επανάληψης στην αρχή του στίχου υπάρχει και στο ποίημα «Άνθρωπε!». Ένα ειδικό υφολογικό χαρακτηριστικό της ποίησής της είναι η επανάληψη της πρώτης λέξης όπως το «όταν», το «προ», το «εκεί», το «ας», το «ίσως» κ.λπ., πάντα στην αρχή, κυρίως στροφών. Η φράση «στα δύσκολα» επαναλαμβάνεται σε τρεις στροφές, εκτός της πρώτης, στο ομώνυμο ποίημα.
Η Δημητρακάκη είναι μια πολύ αξιόλογη ποιήτρια, τιμή για την Κρήτη. Κλείνοντας την παρουσίαση της τελευταίας της ποιητικής συλλογής θα ήθελα να δώσω το λόγο στην ίδια, παραθέτοντας δυο θαυμάσιες στροφές από το ποίημα «Θεέ μου, ευτυχώς».
«Θεέ μου, ευτυχώς
που μας έδειξες, πως τα σπουργίτια πετούν
και πως οι αυτοκράτορες πέφτουν».
Ευτυχώς.
Και συνεχίζει, τελειώνοντας:
«Θεέ μου, ευτυχώς
που μας έδειξες την τελειότητα,
για να γνωρίζουμε τι δεν είμαστε»
Δυστυχώς.