Srđan Dragojević, Most of his films

Srđan Dragojević 

Srđan Dragojević , We are not angels (1992)

Την ταινία την είδαμε στο youtube. Με ρώσικους υπότιτλους. Μπορείτε να τη δείτε όσοι ξέρετε ρώσικα, και φυσικά σέρβικα.

Είναι η πρώτη ταινία του Ντραγκόγιεβιτς. Εξαιρετική κωμωδία, και, όπως διαβάζω στη βικιπαίδεια, είχε φοβερή επιτυχία, με αποτέλεσμα να υπάρξουν και δυο συνέχειες.

Η Μαρίνα, μεθυσμένη, πέφτει στην αγκαλιά του Νικολάι, κάνουν έρωτα, και μετά από δυο μήνες διαπιστώνει ότι είναι έγκυος. Η φίλη της η Μπούμπα τη συμβουλεύει να βρει τον Νικολάι. Αυτός βέβαια ούτε που τη θυμάται. Εξάλλου είναι μια από τις πολλές κατακτήσεις του. Και ξεκινάει η περιπέτεια, πώς να πεισθεί ο Νικολάι. Η Μπούμπα βρίσκεται πάντα δίπλα της με τις φοβερές συμβουλές της. Μετά από απίστευτα κωμικά επεισόδια φτάνουμε στο αίσιο τέλος. Που δεν είναι ο γάμος, που ασφαλώς υπάρχει και αυτός αλλά εκτός πλαισίου της αφήγησης. Ο Νικολάι αγκαλιάζει το γιο του, τον οποίο η Μαρίνα γέννησε μέσα σε ένα ταξί.

Το ευφάνταστο στην ιστορία αυτή είναι η εισβολή του φανταστικού. Ο άγγελος και ο διάβολος είναι δυο καλοί φίλοι (σε κάποια στιγμή μάλιστα ο διάβολος προτείνει στον άγγελο να παντρευτούν), και περίπου στοιχηματίζουν στη σχέση των δύο νέων, επηρεάζοντας καθένας προς την αίσια ή μη αίσια έκβαση αυτής της ιστορίας, προκαλώντας ή επεμβαίνοντας καταλυτικά στα κωμικά επεισόδια. Κερδίζει ο άγγελος. Όμως η Μπούμπα, σε μια τελική σκηνή, δεν καταφέρνει να κερδίσει τον ταλαντούχο φοιτητή που τους είχε βοηθήσει στην υπόθεση. Τον ρωτάει πού ήταν, τον φιλάει, και του λέει πόσο έξυπνος και αρρενωπός είναι και ότι από αυτόν θα πάρει το μωρό τους. –Ποιο μωρό;, ρωτάει αυτός. Του δείχνει κάτι που κρατάει στην παλάμη της, προφανώς κάποιο τεστ εγκυμοσύνης. Αυτός το βάζει στα πόδια. Διάβολος-Άγγελος, ισοπαλία.

Τα όμορφα χωριά καίγονται όμορφα (1996)

Είναι η τρίτη φορά που είδα το έργο, ένα έργο που με είχε εντυπωσιάσει. Αναφέρεται στον γιουγκοσλαβικό εμφύλιο. Παρεμπιπτόντως ο γιουγκοσλαβικός εμφύλιος αποτελεί το φόντο σε μια προσχηματική ιστορία στην ταινία του συγχωρεμένου του Αγγελόπουλου «Το βλέμμα του Οδυσσέα». Εδώ όμως ο εμφύλιος είναι η ίδια η ιστορία, σκηνές συγκρούσεων.

  Η τραγικότητα αυτών των συγκρούσεων φαίνεται πιο έντονα όταν οι ήρωες που σχετίζονται με σχέσεις φιλίας βρίσκονται σε αντίπαλες παρατάξεις. Είναι η περίπτωση στους «Αδελφοφάδες» του Καζαντζάκη. Ο Δράκος και ο λοχαγός πολέμησαν μαζί στον αλβανικό πόλεμο, και μάλιστα ο Δράκος έσωσε τη ζωή του λοχαγού. Στον εμφύλιο βρίσκονται σε αντίπαλες παρατάξεις, με τον δημοκρατικό στρατό ο Δράκος, με τον εθνικό ο λοχαγός.

  Η ίδια πόλωση δημιουργείται και ανάμεσα στους δυο παιδικούς φίλους, τον Λιόντο και τον Νετζίπ στο μυθιστόρημα του Γιάννη Καλπούζου Ιμαρέτ, η ίδια και στο έργο του Ντραγκόγιεβιτς ανάμεσα στον Μίλαν και στον Χαλίλ.

  Οι σκηνές των συγκρούσεων είναι ιδιαίτερα σκληρές, όμως τα flash back στην προηγούμενη ζωή των πρωταγωνιστών αφήνουν τον θεατή να πάρει μια ανάσα.

  Οι πιο εντυπωσιακές από αυτές τις σκηνές διαδραματίζονται μέσα σε ένα τούνελ, όπου έχει παγιδευτεί μια ομάδα σέρβων από μια ομάδα μουσουλμάνων βοσνίων. Στην ομάδα των μουσουλμάνων βοσνίων βρίσκεται ο Χαλίλ, στην ομάδα των σέρβων βοσνίων βρίσκεται ο Μίλαν.

  Έχω δει και τις επόμενες ταινίες του Ντραγκόγιεβιτς, και μπορώ να συμπληρώσω εδώ ότι έχει τη χιουμοριστική αίσθηση μέσα στα τραγικά επεισόδια να παρεμβάλει και κωμικές σκηνές. Το κωμικό το έχει φαίνεται στο αίμα του, και το «κολλάει» κάθε φορά που θα του δοθεί η ευκαιρία, ακόμη και σε θέματα που δεν είναι καθόλου κωμικά.

The wounds (1998).

Την ταινία θα μπορούσαμε να τη θεωρήσουμε ως Bildungsfilm, κατά το Bildungsroman, αν οι δυο νεαροί, οδεύοντας προς την ενηλικίωσή τους, δεν περνούσαν από την παραβατικότητα στην εγκληματικότητα. Και βέβαια αυτή η ενηλικίωση δεν ολοκληρώνεται, κάποια στιγμή οι σφαίρες βάζουν τέρμα σ’ αυτή.

  Είναι μια μαύρη κωμωδία, κατάμαυρη, όμως έχει τα πιο σπαρταριστά επεισόδια που θα μπορούσε να φανταστεί κανείς, τα οποία λειτουργούν κατά κάποιο τρόπο αποστασιοποιητικά. Απολαυστικότατη.

St. George shoots the dragon (2008)

  Για την ταινία αυτή έγραψα εδώ

Parade (2011)

Είναι εκπληκτική η ικανότητα του Ντραγκόγιεβιτς να δίνει με κωμικό τρόπο ιστορίες κάθε άλλο παρά κωμικές, ιστορίες «με θέση».

  Εδώ η προφανής από το στόρι θέση είναι η ανοχή στο διαφορετικό, μια καταγγελία της ομοφοβίας. Οι ομοφυλόφιλοι και οι λεσβίες ετοιμάζονται να κάνουν ένα  gay pride parade στο Βελιγράδι. Ακροδεξιοί φασίστες απειλούν ανοιχτά τη διαδήλωσή τους. Η αστυνομία είναι σίγουρο ότι θα αδρανήσει, και ψάχνουν να βρουν άτομα να την υπερασπιστούν, επί πληρωμή. Ο πρώτος που βρίσκουν o Limun, βετεράνος του εμφύλιου που έχει μια λέσχη τζούντο.

  Και περνάμε στο δεύτερο θέμα.

  Ο Limun ψάχνει να στρατολογήσει κόσμο που να υπερασπιστούν τη διαδήλωση. Και βρίσκει: έναν κροάτη, ιδιοκτήτη μπαρ, που θα τον είχε σκοτώσει στον εμφύλιο αν δεν τον είχε πετύχει να κάνει τα κακά του, από μια φοβερή διάρροια που τον είχε πιάσει. Έναν μουσουλμάνο βόσνιο που έχει ένα βίντεο κλαμπ, κυρίως με ταινίες πορνό, και τέλος έναν αλβανό από το Κόσοβο που πουλάει ναρκωτικά στα στρατεύματα του ΟΗΕ που στρατεύουν ακόμη στη χώρα.

  Άφθονα κωμικά επεισόδια, αλλά και με ξεκάθαρο μήνυμα: ήλθε ο καιρός της συμφιλίωσης.

Dragan Bjelogrlić, Montevideo, God bless you (2010)

  Εδώ ο Ντραγκόγιεβιτς δεν σκηνοθετεί, απλά συνυπογράφει το σενάριο με τον Ranko Božić. Πολύ ωραία, χολιγουντιανή ταινία, που περιγράφει τα επεισόδια που οδήγησαν την εθνική γιουγκοσλαβίας στο Μούντιαλ του 1930 στο Μοντεβιδέο. Και εδώ υπάρχουν κάμποσα κωμικά επεισόδια.